مجتبی مینوی در سال ۱۲۸۲ متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در سامرا به گذراند. در ۱۲۹۰ به همراه خانواده به ایران بازگشت و تحصیلات متوسطه را هم در دارالفنون و دارالمعلمین مرکزی طی کرد. مینوی در ۱۳۰۲ به عنوان تندنویس در مجلس شورای ملی مشغول به کار شد. در همین دوره یادگیری زبان پهلوی را نزد پرفسور هرتسفلد آلمانی آغاز کرد. در ۱۳۰۷ به سمت معاونت دفتر سرپرستی محصلان در سفارت ایران در فرانسه و در همان سال، به ریاست کتابخانه‌ی ملی منصوب شد. در این دوره با علامه محمد قزوینی آشنا شد و روش نقد تحقیقی متون را نزد وی فراگرفت. در ۱۳۰۸ به عنوان عضو فرهنگی سفارت ایران در لندن به انگلستان رفت، تحصیلات عالیه‌ی خود را در آن جا دنبال کرد و در کینگز کالج و مرکز مطالعات آسیایی و آفریقایی لندن به تحصیل پرداخت. در ۱۳۱۲ به ایران بازگشت و یک سال بعد بار دیگر به انگلستان رفت و طی ۱۵ سال اقامت در آن کشور، با خاورشناسان بنامی چون: ولادیمیر مینورسکی، هارولد نیکلسن، لمبتون، دنیسن رایس، هارولد بیلی و والتر هنینگ آشنا شد.
مجتبی مینوی در سال ۱۳۲۸ به ایران بازگشت و به تدریس در دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه تهران پرداخت. در سال ۱۳۳۱ مدتی ریاست تعلیمات عالیه‌ی وزارت فرهنگ را عهده‌دار شد و در ۱۳۳۶ رایزن فرهنگی ایران در ترکیه گردید که تا ۱۳۴۰ ادامه یافت. مینوی در سال ۱۳۴۸ از دانشگاه تهران بازنشسته شد و از همان سال تا پایان عمر، سرپرستی علمی «بنیاد شاهنامه‌ی فردوسی» را به عهده گرفت.
آثار متعددی از این محقق پرتلاش باقی مانده، از آن میان: ترجمه‌ی کتابهای «کشف دو لوح تاریخی همدان» تألیف ارنست هرتسفلد، «معلومات تاریخی درباره‌ی آثار ملی اصفهان و فارس» تألیف ارنست هرتسفلد، «اطلال شهر پارسه» تألیف ارنست هرتسفلد، «کشف الواح تاریخی بنای تخت جمشید» تألیف هرتسفلد، «وضع ملت و دولت و دربار در دوره‌ی شاهنشاهی ساسانیان» تألیف آرتور کریستن‌سن، تصحیح کتابهای «نامه‌ی تنسر»، «ویس و رامین» از فخرالدین اسعد گرگانی، «مصنفات افضل‌الدین کاشانی» با همکاری یحیی مهدوی در دو مجلد، «عیون‌الحکمه» از ابن سینا، «ترجمه‌ی کلیله و دمنه» از نصرالله منشی، «سیرت جلال‌الدین منکبرنی»، «دیوان ناصرخسرو»، «تنسوق‌نامه یا طب اهل ختا» تألیف رشیدالدین فضل‌الله همدانی، و تألیف کتابهای «فردوسی و شعر او»، «داستان‌ها و قصه‌ها»، «نقد حال» مجموعه‌ی گفتارها و نوشته‌ها، «تاریخ و فرهنگ»، «احوال و اقوال شیخ ابوالحسن خرقانی به ضمیمه‌ی منتخب نورالعلوم»، و «پانزده گفتار»، مجموعه مقالات «آزادی و آزادفکری».
از استاد مینوی کتابخانه‌ای نفیس با بیش از ۲۵۰۰۰ جلد کتاب به جای مانده است.
استاد مجتبی مینوی طهرانی در ۷ بهمن ۱۳۵۵ در ۷۳سالگی در تهران درگذشت.
انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به پاس سال‌ها خدمات علمی و فرهنگی، طی برگزاری مراسم بزرگداشتی در شهریور ماه ۱۳۸۰، استاد مینوی را به عنوان یکی از مفاخر ایران‌زمین معرفی کرد.
مجتبی مینوی طهرانی