سوژه‌ی لاکانی؛ میان زبان و ژوئیسانس

سوژه‌ی لاکانی؛ میان زبان و ژوئیسانس، نخستین کتاب فینک و یکی از اساسی‌ترین کتاب‌ها در زمینه‌ی روانکاوی لاکانی است. این کتاب نظریه‌ی از بنیاد نویی را درباره‌ی سوژه و سوبژکتیویته، آنگونه که در کار ژاک لاکان یافت می‌شود، عرضه می‌کند. شاید مایه‌ی شگفتی باشد، اما لاکان ــ همچون دکارت، کانت، و دیگر متفکران بزرگ مدرنیته ــ سوژه را باور دارد: سوژه‌ی لاکانی «انسان کامل» نیست، بلکه ناتمام است و فقدان دارد، فقدان و دوپارگی خویش را می‌پذیرد و در عین حال می‌داند که دیگری نیز ناتمام است و فقدان دارد. این سوژه همواره در رابطه و در کشاکش با دیگری است؛ غالباً اسیر آن، اما گاه امکان‌ناپذیر روی می‌دهد و دیگری را تغییر می‌دهد، از نو می‌آفریند. این سوژه علتی در جهان فراسو ندارد، بلکه به‌مثابه علتِ خویش پا به هستی می‌گذارد. از ژوئیسانس خود دست نمی‌کشد، بل مسئولیتِ ژوئیسانسِ خویش را به گردن می‌گیرد. این سوژه غالباً اسیر زبان است؛ نمی‌تواند یکبار و برای همیشه دست از زبان و خویشتن‌پرستی بشوید، به درجه‌ی ارادت نایل آید، و تا ابد پاک بماند و آسوده از شکنجه‌ی زبان. سوژه‌ی لاکانی فقط آنگاه می‌تواند از زبان فارغ شود که پیشاپیش بدل به تفاله‌ای شده که برای زبان ناگُواردنی ا‌ست.

لاکانِ روانکاو، برخلاف بیشتر پساساختارگرایانی که به دنبال واسازی و حذف مفهوم سوژه انسانی‌اند، مفهوم سوبژکتیویته را بسیار مهم می‌داند و به کاوش در معنای سوژه بودن، نحوه سوژه شدن فرد، عوامل شکست در سوژه شدن، و امکانات روانکاو در القای «رسوب سوبژکتیویته» می‌پردازد.
تلاش بروس فینک معطوف به ارائه دیدگاهی به اندیشه لاکان است که بسیاری بی‌تردید آن را بیش از حد ایستا و بسته تلقی می‌کنند، در حالی که یکی از جاذبه‌های بی‌شمار کار او دقیقاً در دگرسانی‌ها، خودپیرایی‌ها و واژگونی‌های بی‌وقفه چشم‌انداز ریشه دارد. او همچنین تلاش کرده است نگرشی از چند مفهوم مهم لاکانی را در این کتاب ارائه دهد و نظریه‌هایی را مطرح می‌کند که برای درمانگران و نظریه‌پردازان به یک اندازه مفید و نیرومند است.
فینک در این کتاب جنبه‌ای از کار لاکان را به ما معرفی می‌کند که در اقبال به نظریه او مغفول مانده است و همچنین به شرح و بسط مفاهیم محوری او از قبیل دیگری، ابژه a، بیگانگی و جداسازی، ساختار زبان‌مانند ناخودآگاه، استعاره پدری، ژوئیسانس، و تفاوت جنسی می‌پردازد و دانشی عمیق از کار نظری و بالینی لاکان ارائه می‌دهد.