دو فصلنامه هستی و شناخت
دوفصلنامه «هستی و شناخت» ادامه مجله «نامه فلسفی» و مجلات نامه مفید می باشد که از سال 1374 تاکنون توسط دانشگاه مفید به طور پیوسته انتشار یافته است. از ابتدای سال 1374 مجله نامه مفید، به عنوان اولین و تنها مجله علمی – پژوهشی منتشره در شهر مقدس قم، به مدت یازده سال در حوزههای مختلف علوم انسانی خصوصاً حوزههای اقتصادی، فلسفی، حقوقی، علوم قرآنی و سیاسی به انتشار مقالات دانشگاهی پرداخت. به دنبال رشد کیفی جامعه علمی کشور و تخصصی تر شدن مجلات دانشگاهی به تناسب، نامه مفید نیز فعالیت خود را تنها به سه رشته محدود ساخت و از سال 1384 تحت سه عنوان تخصصی «نامه فلسفی»، «نامه اقتصادی» و «نامه حقوقی» به صورت دو شماره در سال انتشار یافت.
بر اساس سیاست جدید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و تخصصیتر شدن مجلات دانشگاهی تصویب شد هر مجله نه تنها در یک موضوع فعالیت نماید، بلکه در آن رشته نیز دامنه فعالیّت خود را به زمینههای خاصی محدود سازد. به علاوه بر اساس سیاستهای پیشگفته از مجلات دانشگاهی درخواست شد نام خود را نیز به تناسب تغییر دهند. در پیروی از این سیاستها، از ابتدای سال 1389 مجلات نامه مفید، به جای سه عنوان نامبرده با عنوانهای تخصصیتر «هستی و شناخت»، «سیاستهای اقتصادی» و «حقوق تطبیقی» انتشار مییابد. بنابراین «هستی و شناخت» در واقع نام جدید مجلهای است که پیش از این «نامه فلسفی» شناخته شده است.
خدای بزرگ را شاکریم که در تمام این سالها به ما توفیق داد تا بدون وقفه در خدمت جامعة علمی کشور باشیم؛ گرچه مشکلات و سختیهای کمرشکن همواره سدّ راه انتشار مجلات دانشگاهی است. این مشکلات به گونهای است که کمتر نشریه دانشگاهی ایستادگی کرده و برای سالیان دراز منتشر میشود. با استعانت از خدای متعال دل به ادامه راه میسپاریم.
دو فصلنامه هستی و شناخت از تمام اساتید، متفکران و صاحبان اندیشه و علاقه مند به موضوعات مرتبط با حوزه پژوهش های فلسفی دعوت می کند تا با ارسال آثار و مقالات علمی خود به دوفصلنامه هستی و شناخت، در تداوم این مسیر همیار آن باشند.
مشخصات عمومی نشریه:
دوفصلنامه هستی و شناخت یک نشریه با داوری بسته و دوسو ناشناس است که جهت گسترش مفاهیم فلسفی در ایران و انعکاس دیدگاه های موجود و همچنین جهت سهولت دسترسی به صورت دسترسی آزاد (رایگان) منتشر می شود و برای پذیرش و انتشار مقالات هیچ هزینه ای دریافت نمی کند. تمام هزینه های وابسته به تدوین، تهیه و انتشار مقالات از سوی دبیرخانه متمرکز مراکز مطالعاتی دانشگاه مفید تامین می شود. نشریه به دو صورت چاپی و الکترونیکی و هر دو فصل یکبار به دست چاپ سپرده می شود و مقالات به دو زبان فارسی و انگلیسی پذیرفته و بررسی می شوند. تمام مقالات دریافتی توسط سامانه های ارزیابی و مشابهت یابی بررسی می شود. حداقل زمان داوری مقالات در هستی و شناخت 8 هفته خواهد بود و در ضمن تمام مقالات فارسی باید دارای چکیده و منابع به زبان انگلیسی باشند.
1. معنای فرهنگ (Kultur و Bildung) در فلسفۀ نقادی کانت
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 1-18
چکیده
برداشت کانت از فرهنگ، عمدتاً به آثار متاخر او در حوزۀ تاریخ، انسانشناسی و غایتشناسی محدود شده است. همچنین به دلیل استعمال مبهم و نامنظم اصطلاحات Kultur و Bildung (و آمیختن آنها با مفاهیمی همچون Zivilisation و Erziehung) … بیشتر
2. آیا قضایای ناتمامیت گودل را میتوان در مکانیک کوانتومی بهکاربرد؟
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 19-52
چکیده
مکانیک کوانتومی نظریه ای است که ساختار فکری بشر را دگرگون کرد. اما با وجود موفقیت ها ی زیاد آن از زمان اینشتین تاکنون عده ای در مورد کامل بودن آن دارای شک ، تردید و شبهه هستند. یکی از راه هایی که عده ای کامل … بیشتر
3. عرفان در مکتب ابنسینا
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 53-74
چکیده
بحث از نکتههای عرفانی در نوشتههای ابنسینا، این پرسش را پیش روی پژوهشگران نهاده است که آیا میتوان او را یک نظریهپرداز در گستره عرفان تلقی کرد یا این مباحث او را باید به صورتی دیگر، تفسیر نمود. آیا … بیشتر
4. فلسفۀ سینوی و تفسیر جایگاه «شرّ» در نظام هستی
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 75-96
چکیده
مباحث مربوط به خیر و شر، یکی از دشوارترین پرسمانها در فلسفه و آیین الاهی است و همۀ ادیان به این مسئله اذعان دارند و از سویی هیچکس وجود آن را رد نکرده است. ازاینرو، با نخستین نگاه وجود شر در پیکرۀ نظام … بیشتر
5. بررسی مقایسه ای جایگاه لذت در نظریه سعادت سن توماس و ملاصدرا
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 97-118
چکیده
از جمله موضوعاتی که فلاسفه اهتمام زیادی به آن داشته اند چیستی سعادت انسان و نسبت لذت با آن است. سن توماس اکویناس در سنت فلسفه مسیحی، و صدرالمتالهین شیرازی در سنت فلسفه اسلامی به این موضوع پرداخته اند و … بیشتر
6. پاسخی به استدلال جیگون کیم در مورد نقش علّی اوصاف اخلاقی
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 119-140
چکیده
رویکردهای مختلفی نسبت به نقش علّی اوصاف اخلاقی در تحقق امور فیزیکی و کارکرد این ادعا وجود دارد. برخی همانند جیگون کیم بر این باورند که اوصاف اخلاقی، همچون امور ذهنی از هیچگونه نقش علّی در تحقق امور … بیشتر
7. نسبت انسان و جهان در اندیشۀ هایدگر
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 141-160
چکیده
یکی از مهمترین فیلسوفان اگزیستانسیالیست نامدار آلمانی در سده بیستم «مارتین هیدگر» است. بنیادیترین پرسش از نگاه هیدگر، پرسش از «هستی» است که متأسفانه هماره به دلیل توجه بیشازحد به هستندگان … بیشتر
8. مفهوم واژه «طبیعت» در تفکر ابتداییِ یونان
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 161-182
چکیده
این نوشتار به بررسی و تحلیل شواهد و قرائن موجود برای روشن کردن مفهوم/ مفاهیم واژه «طبیعت» در نوشتههای کهن یونانی، اعم از فلسفی یا غیر فلسفی، اختصاص یافته است. یافتن مفهوم و معنای واژگان و تأثیراتی … بیشتر
9. شهود از منظر افلاطون و فلوطین
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 183-202
چکیده
افلاطون و فلوطین، به عنوان دو تن از تاثیرگذارترین فیلسوفان دورهی کلاسیک، توجه ویژهای به شهود داشتهاند. تفاوتهایی که این دو در مباحث فلسفی مختلف دارند، موجب میشود که نگاه واحدشان به شهود را مورد … بیشتر
10. انسانیتزدایی از خدا و جهان در فلسفه جدید
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 203-228
چکیده
تا پیش از فلسفه جدید، تلقی غالب در اندیشه بشری نسبت دادن ویژگیهای انسانی هم به خدا و هم به جهان بود. بر این اساس، میتوان تشبیه یا انسانوارانگاری هم درباره خدا و هم درباره جهان را ویژگی غالب تا پیش … بیشتر
11. بازخوانی نظریۀ قانون طبیعی درالاهیات فلسفی: بررسی رویکرد فرااخلاقی پروفسور فینیس و علامه طالقانی
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 229-252
چکیده
در تاریخ اندیشة اسلامی و مسیحی قانون طبیعی از مهمترین نظریههایی است که به توضیح سرشت اخلاق مورد توصیة دین پرداخته است. پروفسور فینیس (فیلسوف و متأله مسیحی) و علامه طالقانی (فیلسوف و متأله اسلامی) دو … بیشتر
12. رویکرد واقعگرایانه چرچلند در حل مسئله گزارهگرایی و نقد آن
دوره 6، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1398، صفحه 252-278
چکیده
از رویکردهای مربوط به تحلیل نظریههای علمی میتوان به رویکردهای پوزِتیویستی و مدل-نظریهای اشاره کرد. این رویکردها هرکدام اشکالاتی دارند و در تحلیل نظریههای علمی ناتوان بهنظر میرسند. رویکرد … بیشتر