تهران امروز، شهری بزرگ و مدرن است که دیگر تصور وجود دروازه‌ای برای آن دشوار است. اما در گذشته، این شهر به دروازه‌های متعددش شهرت داشت. هر مسافری که وارد تهران می‌شد، حتما از یکی از این دروازه‌های معروف عبور می‌کرد. یکی از این دروازه‌ها، دروازه دولت بود که در زمان خود، نمادی از شکوه و زیبایی معماری تهران به شمار می‌رفت.

دروازه دولت؛ از نماد تهران قدیم تا ایستگاه مترو

امروزه نام دروازه دولت برای بسیاری از تهرانی‌ها آشناست. این نام بیشتر به ایستگاه مترو در تقاطع خیابان انقلاب و سعدی اشاره دارد. اما در گذشته، دروازه دولت یکی از دروازه‌های اصلی تهران بود که مسافران برای ورود به شهر از زیر طاق‌های آن عبور می‌کردند. این دروازه در دوره قاجار، به‌ویژه در زمان ناصرالدین‌شاه، ساخته شد؛ دورانی که تعداد دروازه‌های تهران از ۶ به ۱۲ افزایش یافت.
 

معماری دروازه دولت؛ شاهکاری از دوره قاجار

دروازه دولت تهران همزمان با ساخت خیابان الماسیه (که بعدها به خیابان سعدی تغییر نام یافت) بنا شد. این دروازه، ساختمانی سه‌طبقه با سه دهانه بزرگ بود که با کاشی‌کاری‌های نفیس و زیبا تزئین شده بود. معماری خاص و تزئینات این بنا، آن را به یکی از نمادهای برجسته تهران قدیم تبدیل کرده بود. مسافران بسیاری که قصد ورود به تهران را داشتند، از زیر طاق‌های این دروازه عبور می‌کردند و این بنا اولین تصویر از شهر تهران برای آنان بود.

سرنوشت دروازه دولت در دوران پهلوی

با توسعه شهر تهران در دوران پهلوی، بسیاری از بناهای تاریخی از جمله دروازه‌های شهر تخریب شدند. دروازه دولت نیز در این دوره از بین رفت و امروزه هیچ اثری از آن باقی نمانده است. محل دقیق این دروازه در تقاطع خیابان انقلاب و سعدی قرار داشت؛ جایی که اکنون یکی از پرترددترین نقاط شهر محسوب می‌شود.

جمع‌بندی

دروازه دولت تهران، یکی از نمادهای تاریخی این شهر، یادآور روزگاری است که تهران شهری کوچک با دروازه‌هایی زیبا و پرشکوه بود. هرچند این بنای نفیس دیگر وجود ندارد، اما نام آن همچنان در تاریخ و جغرافیای شهر زنده است و ایستگاه مترو دروازه دولت، یادآور این میراث تاریخی است.