خانه پروفسور عدل، یکی از بناهای تاریخی و ارزشمند تهران، در سال ۱۳۱۰ توسط یک معمار روسی در خیابان ولی‌عصر(عج)، روبه‌روی کاخ مرمر ساخته شد. این خانه که نمونه‌ای از هنر معماری روسی در ایران است، به دلیل طراحی منحصربه‌فرد و جزئیات زیبای معماری، در سال ۱۳۷۷ با شماره ۲۰۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

ویژگی‌های معماری خانه پروفسور عدل

این بنای زیبا در زمینی به مساحت ۲۷۰۰ مترمربع ساخته شده و حدود ۱۰۰۰ مترمربع زیربنا دارد. خانه در یک طبقه طراحی شده و دارای بخش‌های متنوعی مانند:

• بخش‌های خصوصی و پذیرایی
• محل بیتوته مهمان
• مطب
• منزل سرایدار، راننده و خدمه

این خانه دارای سه ورودی مجزا است و طراحی پلان آن کاملاً برگرفته از سبک معماری روسی است. فضای داخلی خانه با اندود گچ ساده پوشیده شده، اما سقف‌ها با گچبری‌های زیبا تزئین شده‌اند که نشان‌دهنده دقت و هنر معمار روسی است.

تزئینات و نمای خارجی بنا

یکی از ویژگی‌های برجسته این بنا، تزئینات خاص آن است. در بخش شرقی خانه، از کاشی‌های خشتی منقوش استفاده شده که جلوه‌ای هنری به این بخش داده است. نمای خارجی خانه ترکیبی از آجر و گچ سفید است که با گچبری‌های ظریف در قسمت رخ بام تکمیل شده است. این ترکیب، جلوه‌ای خاص و چشم‌نواز به خانه بخشیده و آن را به یکی از بناهای منحصربه‌فرد تهران تبدیل کرده است.

کاربری‌های بعدی خانه پروفسور عدل

این خانه تاریخی در طول سال‌ها تغییر کاربری داده است. پس از ساخت، به دلیل طراحی خاص و موقعیت مکانی ممتاز، به تملک دولت درآمد و به دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام تبدیل شد. با این حال، ارزش تاریخی و معماری این بنا همچنان حفظ شده و در زمره آثار ملی ایران قرار دارد.

جمع‌بندی

خانه پروفسور عدل، نمادی از تلفیق هنر معماری روسی با فرهنگ ایرانی، یکی از آثار ارزشمند تهران است که تاریخ و هنر را در دل خود جای داده است. این بنا نه‌تنها یادگاری از گذشته‌ای باشکوه است، بلکه نمونه‌ای از دقت و زیبایی در طراحی معماری است که همچنان مورد توجه علاقه‌مندان به تاریخ و هنر قرار دارد.