جرج برایان ولد (George Vold) یکی از نظریه‌پردازان برجسته در حوزه جرم‌شناسی تضاد است که در سال 1958 نظریه تضاد گروهی (Group Conflict Theory) را مطرح کرد. این نظریه بر نقش تضاد بین گروه‌ها در شکل‌گیری قوانین و رفتارهای مجرمانه تأکید دارد و معتقد است که جرم و بزهکاری نتیجه درگیری مستقیم بین گروه‌های اجتماعی بر سر منافع و قدرت است.

مبانی نظریه تضاد گروهی

نظریه تضاد گروهی ولد بر این فرض استوار است که:

جامعه مجموعه‌ای از گروه‌ها با منافع متضاد است:

• جامعه از گروه‌های مختلفی تشکیل شده که هرکدام دارای منافع، اهداف و ارزش‌های خاص خود هستند. این گروه‌ها برای حفظ و تأمین منافع خود، با یکدیگر در تضاد و درگیری هستند.
• این تضادها زمانی شدت می‌گیرند که منافع و اهداف گروه‌ها با یکدیگر در تضاد مستقیم قرار گیرند.

قوانین ابزار قدرت گروه‌های مسلط هستند:

• قوانین توسط گروه‌هایی که قدرت سیاسی و اجتماعی بیشتری دارند (گروه‌های مسلط) وضع می‌شوند. این گروه‌ها از قوانین به عنوان ابزاری برای حفظ منافع و کنترل گروه‌های مخالف استفاده می‌کنند.
• از دید گروه‌های مسلط، رفتار گروه‌های مخالف یا اقلیت به عنوان جرم تلقی می‌شود.

جرم نتیجه تضاد بین گروه‌ها است:

• رفتارهای مجرمانه معمولاً از گروه‌های اقلیت یا گروه‌هایی که در تضاد با گروه‌های مسلط هستند، سر می‌زند. این رفتارها در واقع واکنشی به قوانین و ارزش‌هایی است که توسط گروه‌های مسلط تحمیل شده است.

مفاهیم کلیدی نظریه تضاد گروهی

1. تضاد بین گروه‌ها:

• ولد معتقد است که تضاد بین گروه‌ها زمانی رخ می‌دهد که منافع و اهداف آن‌ها با یکدیگر در تضاد باشند. در این شرایط، هر گروه تلاش می‌کند از منافع خود دفاع کند.
• این تضادها می‌توانند منجر به رفتارهای مجرمانه یا کج‌روانه شوند، زیرا گروه‌های مخالف قوانین گروه‌های مسلط را به چالش می‌کشند.

2. قوانین به عنوان ابزار کنترل:

• قوانین توسط گروه‌هایی که قدرت بیشتری دارند، وضع می‌شوند. این قوانین معمولاً در جهت محدود کردن منافع گروه‌های مخالف و حفظ منافع گروه‌های مسلط طراحی می‌شوند.
• به همین دلیل، فرآیندهایی مانند تصویب قوانین، پیگرد قانونی، روابط بین زندانی و زندانبان و حتی آزادی مشروط، همگی نشانه‌هایی از تضاد بین گروه‌ها را در خود دارند.

3. وفاداری گروهی:

• تضاد بین گروه‌ها معمولاً باعث تقویت وفاداری اعضای گروه به گروه خودشان می‌شود. این وفاداری می‌تواند به تشدید درگیری‌ها و رفتارهای مجرمانه منجر شود.

4. جرم به عنوان رفتار گروه اقلیت:

• ولد جرم و بزهکاری را به عنوان رفتار گروه‌های اقلیت تعریف می‌کند. برای مثال، بزهکاری جوانان به عنوان رفتار گروهی اقلیت در جامعه بزرگسالان قدرتمند تلقی می‌شود.

5. توزیع قدرت:

• توزیع قدرت در جامعه یکی از عناصر کلیدی نظریه ولد است. گروه‌هایی که اکثریت قانونی را تشکیل می‌دهند، قدرت بیشتری بر نهادهایی مانند پلیس دارند و می‌توانند سیاست‌هایی را تعیین کنند که چه کسی احتمالاً درگیر انحراف و قانون‌شکنی خواهد شد.

فرآیند شکل‌گیری جرم از دیدگاه ولد

تشکیل گروه‌ها:

• گروه‌ها بر اساس منافع و اهداف مشترک شکل می‌گیرند. این منافع می‌توانند اقتصادی، سیاسی یا اجتماعی باشند.

تضاد بین گروه‌ها:

• زمانی که منافع گروه‌ها با یکدیگر در تضاد قرار گیرد، درگیری و کشمکش بین آن‌ها ایجاد می‌شود.

وضع قوانین توسط گروه‌های مسلط:

• گروه‌های مسلط با استفاده از قدرت خود، قوانینی را وضع می‌کنند که منافع گروه‌های مخالف را محدود کند.

جرم به عنوان واکنش گروه‌های مخالف:

• گروه‌های مخالف که قوانین را ناعادلانه می‌دانند، ممکن است به رفتارهای مجرمانه یا کج‌روانه روی آورند.

نمونه‌های کاربردی نظریه تضاد گروهی

جرایم ناشی از اختلاف طبقاتی:

• اختلاف بین کارگر و کارفرما یکی از نمونه‌های تضاد گروهی است. برای مثال، قوانین کار ممکن است به نفع کارفرمایان طراحی شوند و کارگران به دلیل نارضایتی از این قوانین، به رفتارهای اعتراضی یا حتی غیرقانونی روی آورند.

بزهکاری جوانان:

• بزهکاری جوانان می‌تواند به عنوان رفتار گروه اقلیت در برابر ارزش‌ها و قوانین جامعه بزرگسالان قدرتمند تفسیر شود.

جرایم ناشی از اختلافات سیاسی:

• گروه‌های سیاسی مخالف ممکن است قوانین گروه‌های حاکم را ناعادلانه بدانند و به رفتارهای مجرمانه (مانند اعتراضات غیرقانونی) روی آورند.

جرایم ناشی از اختلافات قومی یا نژادی:

• گروه‌های اقلیت قومی یا نژادی که احساس می‌کنند قوانین به نفع گروه‌های اکثریت طراحی شده است، ممکن است به رفتارهای مجرمانه یا کج‌روانه روی آورند.

نقد و چالش‌های نظریه تضاد گروهی

تمرکز بیش از حد بر تضاد:

• این نظریه بیشتر بر تضاد بین گروه‌ها تمرکز دارد و ممکن است نقش همکاری و همبستگی اجتماعی را نادیده بگیرد.

نادیده گرفتن عوامل فردی:

• نظریه تضاد گروهی بیشتر بر عوامل اجتماعی و گروهی تأکید دارد و ممکن است عوامل فردی (مانند ویژگی‌های شخصیتی یا روان‌شناختی) را در شکل‌گیری جرم نادیده بگیرد.

عدم توجه به تغییرات اجتماعی:

• این نظریه ممکن است تغییرات اجتماعی و پیشرفت‌هایی که به نفع گروه‌های اقلیت انجام شده است را نادیده بگیرد.

مشکل در تعمیم‌پذیری:

• تضاد بین گروه‌ها ممکن است در جوامع مختلف با فرهنگ‌ها و ساختارهای اجتماعی متفاوت، به شکل‌های مختلفی ظاهر شود.

نتیجه‌گیری

نظریه تضاد گروهی جورج ولد یکی از نظریه‌های برجسته در حوزه جرم‌شناسی است که با تأکید بر نقش تضاد بین گروه‌ها، به تبیین رفتارهای مجرمانه و فرآیند شکل‌گیری قوانین می‌پردازد. این نظریه نشان می‌دهد که چگونه قدرت و منافع گروه‌های مسلط می‌تواند بر تعریف جرم و رفتارهای مجرمانه تأثیر بگذارد.

با وجود نقدهایی که به این نظریه وارد شده است، می‌توان از آن برای تحلیل جرایم ناشی از اختلافات طبقاتی، سیاسی و اجتماعی استفاده کرد. این نظریه می‌تواند به درک بهتر روابط قدرت در جامعه و طراحی سیاست‌هایی برای کاهش نابرابری‌های اجتماعی کمک کند.

کلیدواژه‌ها:

1. نظریه تضاد گروهی جورج ولد
2. تضاد بین گروه‌ها و جرم
3. نقش قدرت در شکل‌گیری قوانین
4. جرم به عنوان رفتار گروه اقلیت
5. قوانین و منافع گروه‌های مسلط
6. بزهکاری جوانان و تضاد اجتماعی
7. جرم‌شناسی تضاد
8. نقش تضاد در رفتارهای مجرمانه
9. توزیع قدرت و کنترل اجتماعی
10. تحلیل جرایم طبقاتی و سیاسی