مشاوره اصطلاحی کلی، بهمعنای مشورت با دیگران و ارائه یا دریافت کمک اطلاعاتی دربارهٔ یک موضوع است که بین مُراجع (کاربر) و متخصص (مشاور) صورت میگیرد و منجر به تصمیمگیری دقیقتر و صحیحتر میشود. تا چندی پیش، اصطلاح مشاوره بیشتر در حوزهٔ روانشناسی مطرح بود و در حوزهها و موضوعات دیگر کمتر به آن توجه میشد. اما امروزه مشاوره در زمینههای مختلفی مطرح است؛ مشاورهٔ اقتصادی، مشاورهٔ کسبوکار و مانند آن. یکی از جنبههای جدیدی که اصطلاح مشاوره در آن وارد شده است حوزهٔ علم اطلاعات و اطلاعرسانی است. شاید تاکنون اهمیت بحث مشاورهٔ اطلاعاتی برای افراد چندان روشن نبود، اما امروزه گسترش و پیشرفت فناوری سبب شده است که حجم فراوانی از منابع چاپی و الکترونیکی تولید و عرضه شوند و اطلاعرسانان و کاربران اطلاعات، با پدیدههایی مانند افزونگی اطلاعات و آلودگی اطلاعات روبهرو باشند. حجم فراوان منابع اطلاعاتی از یکسو و مهارتهای محدود مراجعهکنندگان در فرایند اطلاعیابی از سوی دیگر، اهمیت مشاورهٔ اطلاعاتی را در روند فعالیتهای پژوهشی آشکار میکند.
مشاورهٔ اطلاعاتی فرایندی است که در آن متخصص اطلاعات بهعنوان یک مشاور در کنار پژوهشگر قرار میگیرد و او را در جستوجو و کشف راهحلهای مناسب، بازیابی اطلاعات صحیح، و درنهایت رفع نیاز اطلاعاتیاش در کمترین زمان یاری میکند. مشاورهٔ اطلاعاتی به کاربر کمک میکند تا بتواند اهداف، اعمال و فعالیتهای خود را در مسیر صحیح دنبال کند، نیازهای اطلاعاتی خود را تشخیص دهد، بهدرستی تصمیمگیری کند و مسئولیت رفتار اطلاعاتی و حرفهای خود را بپذیرد.
تیم مشاورهٔ اطلاعاتی همیار پژوهش، سالها در زمینهٔ اطلاعیابی و اطلاعرسانی فعالیت داشته است و اکنون با تجربهٔ سالها فعالیت در این حوزه، آمادهٔ ارائهٔ خدمات اطلاعاتی و پژوهشی به پژوهشگران، اساتید و دانشجویان و پشتیبانی از فعالیتهای آموزشی و پژوهشی سازمانها و مؤسساتِ مرتبط است.
ثبت سفارش
معرفی خدمات
خدمات پژوهشی
وقتی افراد با مسئلهای مواجه میشوند و مهارتها و دانستههای فعلیشان را برای رفع آن ناکافی مییابند، بهصورت آگاهانه و ناآگاهانه بهدنبال کشف راهحل میروند. هر مسئله و مشکلی نیازمند راهحلی است و اولین گام در حل مسئله، جستوجو و جمعآوری و تأمین منابع اطلاعاتی است. مهمترین گام در جستوجو و تأمین منابع، شناسایی و بیان دقیق نیاز اطلاعاتی است. بیان نیاز اطلاعاتی، توصیفی آگاهانه از مسئله است که معمولا بهصورت یک پرسش مطرح میشود و در قالب کلیدواژه یا عبارتهای جستوجو به نظام اطلاعاتی منتقل میشود.
شکل سنتی نظام اطلاعاتی، یک کتابخانه و منابع چاپی آن است و کاربر با مراجعه حضوری به منابع آن دسترسی مییابد. حضور یک متخصص اطلاعات در کتابخانه، فرایند جستوجو و بازیابی منابع را برای کاربر آسان میسازد. برخی محدودیتهای زمانی، مکانی، و منابع در کتابخانههای سنتی، کاربران را ناگزیر میکند که از طریق کتابخانههای دیجیتال و پایگاههای اطلاعاتی برخط (آنلاین) به جستوجوی اطلاعات بپردازند و منابع مورد نیازشان را بهصورت الکترونیکی فراهم کنند. اگرچه کتابخانههای دیجیتال و پایگاههای اطلاعاتی برخط بهصورت فرامکانی و فرازمانی به کاربران خدمات ارائه میدهند، نبود یک متخصص اطلاعات، روند جستوجو و بازیابی اطلاعات را مشکل میکند. از طرفی، محدودیتهای ثبتنام و عضویت، و ناآشنایی برخی کاربران نسبت به سازوکار نظامهای اطلاعاتی آنلاین، کار جستوجو و دریافت منابع اطلاعاتی را برای آنها سختتر میسازد.
تیم مشاورهٔ اطلاعاتی همیار پژوهش با تجربهٔ سالها فعالیت در زمینهٔ اطلاعیابی و اطلاعرسانی، مهارتهای بسیاری را در حوزهٔ جستوجو و بازیابی و تأمین منابع کسب کرده است. از این رو تیم مشاورهٔ اطلاعاتی همیار پژوهش آماده است تا بهعنوان یک متخصص و مشاوره اطلاعات، در کنار پژوهشگران، اساتید و دانشجویان قرار بگیرد و به آنها در هر یک از مراحل فرایند جستوجو، بازیابی و تأمین منابع اطلاعاتی الکترونیکی کمک کند. تیم مشاورهٔ اطلاعاتی همیار پژوهش برای وقت شما عزیزان ارزش قائل است و تلاش میکند در کوتاهترین زمان، منابع اطلاعاتی مورد نیاز شما را تأمین کند.
تاریخ استناد جدای از تاریخ علم نیست. هر مقاله علمی یا اثر پژوهشی، ساخته و پرداختهٔ آثار پیشین و تحلیلهای علمیِ متون دیگر در آن حوزه است. هیچ اثر علمی مستقل و بهخودیخود تولید نمیشود. بنابراین، استفاده از دانش دیگران در تولید اثری جدید امری بدیهی است. استناد که همعمر تألیف است (حری، ۱۳۸۱) همواره در طول تاریخ علم وجود داشته است. اگرچه ظوابطی مدون برای استناددهی وجود نداشته است. امروزه با درک ضرورتهای استناددهی و روشن شدن مزایای بیشمار استناد در آثار علمی، شیوههای بینالمللی استناد پدید آمده است. شیوهنامههای ونکوور، شیکاگو، ایپیای و امالای از معتبرترین آنهاست.
هر مجله، دانشگاه، موسسه یا سازمان پژوهشی یا یکی از شیوهنامههای بینالمللی را برای تدوین و انتشار آثار مشخص میکند یا برخی از آنها برای خود یک شیوهنامه جدید طراحی و تدوین میکنند. پژوهشگران و دانشجویان نیز ناگزیرند در پژوهشها و نوشتارهای علمیشان، با توجه به محل انتشار اثر، یکی از این شیوهنامهها را برگزینند و براساس آن عمل کنند. این تنوع و تعدد شیوههای استناددهی، و آشنایی ناکافی پژوهشگران با شیوهها و قواعد استناد، سبب شده است که پژوهشگران در بسیاری از موارد، از ارجاع و استناد به آثاری که از آنها در تولید اثرشان استفاده کردهاند، چشمپوشی کنند. و این باعث بروز مشکلات متعددی برای اساتید، پژوهشگران و دانشجویان شده است که مهمترین آنها، مالکیت معنوی و تقلب در پژوهشها و سرقت ادبی است.
تیم مشاورهٔ اطلاعاتی همیار پژوهش، آماده است تا اساتید، دانشجویان و پژوهشگران را در زمینهٔ استناددهی و مدیریت استنادات در آثار پژوهشی و نوشتارهای علمی یاری رساند.
ویرایش Editing به معنای پیراستن نوشته از نارساییها و خطاهای علمی یا زبانی، و اصلاح خطاهای واژگانی و دستوری بر اساس معیارهای زبان است، بهطوری که نوشته پس از ویرایش هیچگونه خطای علمی یا زبانی و هیچگونه بینظمی و آشفتگی و نارسایی نداشته باشد و هیچ نکتهای که خلاف معیارهای پذیرفتهشدهٔ آن زبان است، در آن مشاهده نشود.
بنابراین هر نوشته خواه علمی باشد یا غیرعلمی، باید از لحاظ زبانی، فنی و محتوایی بازبینی و ویرایش شود.
معمولا مؤلف یک اثر در هنگام نوشتن مطلب بیشتر بر کلیت محتوا تمرکز دارد و بنابراین ممکن است متن نوشتهشده، اشکالات زبانی، فنی یا محتوایی داشته باشد. بنابراین نیاز است فردی خبره که دانش بالایی در زبان و ادبیات دارد، متن را بازبینی و ویرایش کند.
مقالات علمی، پایاننامهها و کتابهای علمی بیش از هر اثر دیگری به بازبینی ویرایش نیاز دارند.
تیم مشاورهٔ اطلاعاتی همیار پژوهش، با همکاری ویراستاران خبره و سالها تجربه در زمینهٔ آمادهسازی پیش از انتشار منابع، آماده همکاری با نویسندگان و پژوهشگران محترم در زمینهٔ ویرایش آثار است.
امروز حجم انبوهی از اطلاعات در زمینههای مختلف علوم و در قالبهای متعددی چون کتاب، مقاله، پایاننامه، مواد دیداری ـ شنیداری و مانند آن تولید میشود.
بررسی، جستوجو و بازیابی در میان این حجم از منابع، برای پژوهشگران، و دانشجویان کاری زمانبر و پرهزینه است.
کتابشناسیها یکی از ابزارهای مهم و اساسی در پژوهش و گزینش منابع اطلاعاتی بهشمار میآیند که پژوهشگران را در گزینش سریع و دقیق منابع اطلاعاتی مرتبط یاری میدهند.
کتابشناسیها را از جنبههای گوناگونی تقسیمبندی میکنند. کتابشناسی توصیفی، تحلیلی، انتقادی، پدیدآور، عمومی یا موضوعی و مانند آن از انواع کتابشناسیها بهشمار میآیند.
تیم مشاورهٔ اطلاعاتی همیار، با سالها تجربه در زمینهٔ تألیف و تدوین کتابشناسی و مأخذشناسی آمادهٔ همکاری با پژوهشگران و سازمانها است.
وقتی درباره شبکههای اجتماعی صحبت میشود، ذهن افراد به سمت شبکههای اجتماعی عمومی و اشتراک عکس و خبر و فیلم میرود. اما در کنار شبکههای اجتماعی عمومی، شبکههای اجتماعی علمی نیز، طراحی و راهاندازی شدهاند که این امکان را برای افراد فراهم میآورد تا بتوانند پژوهشگران و صاحبنظران در هر حوزهٔ پژوهشی را دنبال کنند و از ایدهها، نظرات و آخرین فعالیتهای علمی آنها مطلع شوند.
شبکههای اجتماعی علمی، امکان بارگذاری اطلاعات پژوهشی و تولیدات علمی را برای هر پژوهشگر فراهم میکنند و از این طریق سبب افزایش شهرت علمی او و همچنین افزایش میزان خوانش و استناد به آثار او میشوند. از طرفی، علاقهمندان به هر حوزهٔ پژوهشی میتوانند با شناسایی پژوهشگران حوزههای مورد علاقهٔ خود، آنها را دنبال کرده و از اطلاعات و نظرات بهروز آنها مطلع شوند.
در این سالها، شبکههای اجتماعی علمی مختلفی ایجاد شدهاند و هر یک قواعد و شیوهٔ خاص خود را دارند. برخی از پژوهشگران، با اهداف خاصی که دارند، اقدام به ایجاد پروفایل در برخی از این شبکهها میکنند و از این طریق خود و دیگران را از مزایای بیشمار اشاعه و اشتراک دانش بهرهمند میسازند. اما در کنار اینها، برخی از پژوهشگران بهدلایل مختلف، از جمله آشنایی ناکافی یا نداشتن فرصت لازم برای انجام این کارها در این زمینه وارد نمیشوند. تیم مشاورهٔ اطلاعاتی همیار پژوهش، آماده است در این زمینه با پژوهشگران برای ایجاد پروفایلهای پژوهشی و بهروزرسانی پروفایل آنها همکاری کند.
خدمات آموزشی
تیم مشاورهٔ همیار پژوهش، با توجه به تجربه سالها فعالیت در زمینهٔ آموزش مهارتهای پژوهشی و سواد اطلاعاتی و برگزاری کارگاههای متعدد در شهرهای مختلف، آماده است تا کارگاهها یا دورههای آموزشی را در موضوعات زیر برگزار کند.
• آشنایی با مهارتهای سواد اطلاعاتی
• آشنایی با شیوههای جستوجوی تخصصی اطلاعات
• آشنایی با موتور جستوجوی گوگل و زیرمجموعههای آن
• آشنایی با پایگاههای اطلاعات علمی
• آشنایی با نرمافزارهای استناددهی
• آشنایی با ابزارهای فضای ابری متناسب با نیاز پژوهشگران
• آشنایی با مرورگرها و ویژگیهای کاربردی آنها
• آشنایی با شبکههای اجتماعی علمی
تیم مشاورهٔ اطلاعاتی همیار پژوهش، آمادهٔ همکاری با دانشگاهها، مدارس، مؤسسات و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی در برگزاری دورهها و کارگاههای آموزشی است.