روزنامه همشهری یکشنبه 14 مرداد ,1375 4 آگوست ,1996 سال چهارم , شماره 1033 
 

دیر آمدیم, اما.. . می رسیم
مهندس دانایی مقدم: طراحی کامل خودروی ون توسط مرکزتحقیقات و
نوآوری صنایع خودرومراحل پایانی خود را طی می کند

مهندس اصغر خسروشاهی: ما می توانیم با توجه به امکانات و تخصص های
موجود صنعت کشورمان خودروساز شویم و نباید موجبات دلسردی فعالان این
صنعت فراهم شود

تجربه خودروسازی درتمام کشورهای موفق جهان که توانسته اند باورود به
این صنعت به تکنولوژی و توانایی صادرات آن دست پیدا کنند, حاکی است
که صنعت بسیار سودآور, اشتغال زا و ارزش افزوده آقرین خودروسازی باید
تا مدتهای طولانی تحت حمایتهای جدی و همه جانبه دولت و ملت در برابر
نوسانات اقتصاد داخلی وتهاجمات بین المللی قرار داشته باشد. در غیر
این صورت, تصور توفیق این صنعت در جهان رقابت فشرده کنونی, دشوار و
حتی ناممکن می نماید. در کشور ما, گرچه اکنون پایه هاو مایه های صنعت
خودروسازی نیرومندتر از آن است که به چنین حمایت فراگیری نیازمند
باشد, اما دست کم انتظار نمی رود که این صنعت مهم اقتصاد ملی در
برابر هجوم امواج ناملایمات و حملات خودروهای خارجی رها بماند. واقعیت
این است که با وجود عمر 40 ساله صنعت خودروسازی در ایران , این صنعت
تنها از پایان جنگ تحمیلی به این سو تحولات درونی و بنیادین را آغاز
کرده است و هنوز به پاره ای حمایتهای دولتی وکشوری نیازمند است.
اما اگر به جای این یاوریهابنا باشد که خودروسازها ازتامین
نقدینگی گرفته تاگشایش اعتبار برای واردات مواد اولیه, زد و
بندهای سیاسی و جناحی, خرید تدارکات, روش فروش محصولات., . . موانع
اساسی روبه رو باشند, چگونه می توان انتظار داشت که در میانه هجوم
بیرحمانه شرکتهای بین المللی برای بلعیدن کوچکترین بازار داخلی
کشورها,خودروسازی بتواند زنده بماند وبه پویایی و بالندگی امیدوار
باشد
نقشه جهان را که ابعادی 30 x 40 سانتیمتر دارد از یک پوشه قطور بیرون
آورده و روی میز گشوده و با دقت در آن نگاه می کند. در جای جای این
نقشه به جای نام کشورها, علامت بنگاههای بزرگ خودروساز جهان حک شده
است.
نگاهی به من می کند و می گوید: این نقشه تقسیم بازارهای جهان را به
وسیله بنگاههای بزرگ خودروساز جهان نشان می دهد. خوب که دقت کنی ,
می بینی برخلاف جنگ ظاهری که این بنگاهها با هم دارند, دربسیاری
از نقاط جهان با یکدیگر اشتراک منافع دارند.
وی ادامه می دهد: در شرایط حاضرسرمایه های موجود در بنگاههای
خودروساز بزرگ جهان به صورت فراشرکتی و فراملیتی درآمده وتفکیک
آنها از یکدیگر کاردشواری است.
وی می افزاید: غولهای خودروساز در جهان با یکدیگر اشتراک منافع پیدا
کرده اند و کمتر اجازه می دهند که در جهان شرکتی خودروساز به معنای
واقعی شود.
مهندس دانایی مقدم ادامه می دهد: اگر خوب در نقشه دقت کنیم می بینیم
که ایران جزوبازیگران جهانی صنعت خودرو در جهان نیست و همین کار
را مشکل می کند. ما اگر بخواهیم جزو بازیگران این عرصه شویم, باید
تلاش زیادی کنیم.

دلسرد نکنیم. مهندس اصغر خسروشاهی قائم مقام مدیر عامل شرکت
ایران خودرودر حالی که با اشتیاق به تلویزیون که فیلمی ویدیویی
ازمراحل طراحی پیکان جدید را نشان می دهد نگاه می کند, توضیح
می دهد: صنعت خودروسازی در بسیاری از کشورها جزو صنایع استراتژیک است
و به دلیل گستردگی آن موتور رشد و توسعه سایر صنایع است.
خسروشاهی ادامه می دهد: تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی, به دلیل وجود
درآمدهای حاصل از صادرات نفت و بی میلی صاحبان صنایع خودروسازی
اقدامات اندکی برای ساخت خودرو در داخل انجام شده و تمایل به مونتاژ
زیاد بوده است.
وی می افزاید: واقعیت این است که کشورمان از سال 1371 به این سو
اقداماتی جدی برای خودروساز شدن برداشته است, اما اقدامات انجام شده
در همین چند سال بسیار ارزنده بوده وما توانسته ایم گامهای بلندی در
این زمینه برداریم.
خسروشاهی می افزاید: کشور کره جنوبی از سال 1962 تاکنون با حمایت
دولت و سرمایه های خارجی توانسته است به این حد برسد و مسلما ما نیز
می توانیم یک کشور خودروساز شویم. اما مردم باید صبر کنند و نباید
موجبات دلسردی فعالان این صنعت فراهم شود. درهمین 4 ماه اول امسال 20
درصد از عیوب پیکان برطرف شده است.
از او می پرسیم, آیا گفته های کسانی را که معتقدند کاهش قیمت پیکان
به دلیل افت کیفیت آن است را می پذیرید
وی پاسخ می دهد: کسانی که این مطالب را به صورت گسترده در میان مردم
شایع می کنند یا از دسته دلالان هستند یا از آن دسته کسانی هستند که از
طریق واردات خودروی خارجی سودهای کلان می برند و الان با کاهش قیمت
پیکان متضرر شده اند.

در کجا ایستاده ایم طراحی خودرو یکی از دشوارترین مراحل برای
شرکتی است که می خواهد از مرحله مونتاژ به ساخت و تولید برسد.
دانایی مقدم می گوید: طراحی کامل یک خودرو, 10 مرحله دارد. مرحله
اول تعریف محصول مورد طراحی است و ساخت آن با مواد غیراصلی در
ابعاد یک دهم. پس از این مرحله, طراحی مهندسی بدنه خودرو است و
ساخت مدل یک پنجم و پیش بینی عملکرد و بهینه سازی و بررسی مسائل
آئرودینامیک, تست تونل باد روی این مدل.
طراحی بدنه و استخراج بخش های مختلف, تزئین صندلی و ساخت خودرو در
اندازه اصلی مرحله سوم و چهارم از طراحی است. طراحی دقیق اجزا مرحله
پنجم است. ساخت قطعات نمونه, ساخت خودروی نمونه و آزمایش خودروی
نمونه, آماده سازی و انتشار اسناد مهندسی طراحی, ساخت قالبهای
اصلی, تجهیز خط تولید و آماده سازی برای مونتاژ مراحل پنجم تا نهم
برای طراحی خودرو محسوب می شوند. در پایان مرحله دهم, تولید آزمایشی
50 دستگاه پیکان و صدور مجوز تولید انجام می شود.
او می گوید: در حرف آسان است که این مراحل را با سرعت طی کنیم, اما
در عمل زمانی بین 4 تا 5 سال نیاز است تا طراحی انجام شود.
می پرسم: ایران در کدام مرحله قرار دارد
وی معتقد است: ایران در اواخر مرحله هشتم و اوایل مرحله نهم است و
امیدواریم که بتوانیم در یکی دو سال آینده طراحی کامل خودرو را در
داخل انجام دهیم.

گزارش سال 1374 تولیدکنندگان خودرو در کشورتلاش دارند تا ساخت
داخل کردن قطعات خودروهای تولیدی خود راافزایش دهند.
تازه ترین گزارش انتشاریافته نشان می دهد, ساخت قطعات پیکان در داخل
در حال حاضر به 100 درصد, خودروی سپند 94 درصد, کامیون 608 خاور به
66 درصد, کامیون 808 خاور معادل 66 درصد, نیسان 224 معادل 82 درصد,
جیپ صحرا معادل 52 درصد, کامیون ولوو 28 درصد, کامیون ایویکو 18
درصد, مینی بوس ایویکو 47 درصد, اتوبوس شهاب خودرو 71 درصد, جیپ پاژن
55 درصد, نسیم (پراید) ساده 40 درصد, صبا (پراید) لوکس 38 درصد,
تراکتور 285 MF 77 درصد رسیده است .
یک کارشناس صنعتی می گوید: باتوجه به اینکه ساخت داخل کردن قطعات
خودرو در کشور به تازگی آغاز شده است, می توان امیدوار بود که پس از
گذشت چند سال کشورمان از واردات قطعات خودرو کاملا بی نیاز شود و از
یک طرف در مصرف ارز صرفه جویی شود و از سوی دیگر در پیمودن مسیر
خوداتکایی در صنعت خودرو گام بلندی بردارد.

خبرهای خوش در طول برنامه اول گامهای بلندی در زمینه
سیاستگذاری مناسب در صنعت کشور برداشته شده است که ایجاد مراکز
تحقیقاتی از جمله این اقدامات مثبت محسوب می شود.
مهندس دانایی مقدم می گوید: کار احداث این مرکز با 3 هدف ایجاد
دفاترطراحی مهندسی خودرو و تجهیزبرای تحقیقات توسعه ای, ایجاد
آزمایشگاهها و کارگاهها وتجهیزات و تحقیقات تجربی وطراحی و
ساخت خودروی جدید از سال 1369 آغاز شد و از سال 1373 کار خود را
آغاز کرده است.
وی می افزاید: طراحی کامل خودروی ون توسط این مرکزمراحل پایانی
خود را می گذراند. همچنین طراحی وانت پراید نیز توسط این مرکز به
پایان رسیده است و تا پایان امسال تولید و به بازار عرضه خواهد
شد.

دولت و صنعت خودروتجربه اکثر کشورهای در حال توسعه که هم
اکنون توانسته اند,مراحل مختلف را در رسیدن به صنعت خودروسازی پشت
سر بگذارند و صاحب خودروی ملی شوند,نشان می دهد که نقش دولتها در
تامین منابع مالی و هموار کردن این مسیر برای شرکتها نقشی چشمگیرو
کاملا موثر بوده است.
اصغر خسروشاهی می گوید: با توجه به اینکه صنعت خودرو می تواند در
اشتغال زایی کشور سهم زیادی داشته باشد ولی باید پذیرفت که از طرف
دیگر برای افزایش قدرت رقابتی شرکتهای ایرانی در مقابل رقبا,
حمایت های مالی دولت لازم است.
دانایی مقدم نیز معتقداست: دولت می تواند با سیاستگذاریهای مناسب
از دشواریهای احتمالی در امر دستیابی به صنعت مستقل خودروسازی کاسته
و شرکتها را در این راه کمک کند. وی معتقد است, بدون حمایتهای دولت
پیمودن این مسیر دشوار به نظر می رسد.