روزنامه شرق، چهارشنبه 12 آذر 1382 

ما اگر حال به جای دشمن خارجی هم بودیم این گونه با ما برخورد نمی شد، این رفتاری که امروز با تولید کننده لوازم صوتی و تصویری می شود در هیچ کجای دنیا سابقه ندارد. آقایان می گویند که از صنعت داخل حمایت می کنند. کدام حمایت از ما انجام شده! ما اصلا حمایت نمی خواهیم. ما می گوییم خودمان بدون مزاحمت برای دولت مشغول تولید هستیم، مانع تولید ما نشوید. دولت و در راس آن وزارت بازرگانی به تازگی اعلام کرده که تعرفه واردات تلویزیون را از اول دی ماه سال جاری به 40 درصد کاهش می دهد. این تصمیم بدون مشورت تولید کننده انجام شده است و ما به این موضوع معترضیم.»

محمدرضا شهیدی دبیر انجمن صنفی تولید کنندگان لوازم صوتی و تصویری خبرنگاران را دیروز به دفتر خود فراخوانده بود. یک ریز مشکلات تولید کنندگان لوازم صوتی و تصویری را چنان بیان می کرد که گویی همین امروز صنعت تلویزیون ایران مرده است.

او می گوید: هر بار از وزیر (صنایع و معادن) وقت ملاقات خواستیم تا مشکلاتمان را بازگو کنیم به ما وقت ندادند. آقایان جلسه می گذارند، بدون حضور ما که مشکلات تولید را یک تنه به دوش می کشیم. بارها اعلام کردیم مخالف کاهش تعرفه ها نیستیم منتها اگر قرار است تعرفه ها کاهش یابد باید با برنامه صورت بگیرد نه اینکه یکباره تعرفه ها را کاهش دهید. تولید کنندگان از وزارت صنایع و معادن خواستند که سالی 5 درصد تعرفه ها را کاهش دهید.»

کمیته ای که مشکل ساز شد

براساس آمارهای موجود 2 میلیون و 200 هزار دستگاه ظرفیت اسمی کارخانه های تولید کننده لوازم صوتی و تصویری برای کالای تلویزیون است. سال گذشته حدود یک میلیون و 200 هزار دستگاه تولید شد که در واقع می توان گفت تنها از 50 درصد ظرفیت موجود واحدهای ایجاد شده مورد بهره برداری قرار گرفته است. عملکرد 15 تولید کننده تلویزیون فعال ظرف سه سال گذشته (اعضای انجمن) رو به زوال رفته است 5 واحد به طور کلی تعطیل شده، 5 واحد تولید کننده در آستانه تعطیلی قرار دارد و 5 واحد با مشقت و با حاشیه زیان به تولید ادامه می دهد. ماحصل این 5 واحد فعال تولید حدود یک میلیون دستگاه تلویزیون است. این 5 واحد فعال 20 هزار پرسنل به صورت مستقیم و غیرمستقیم را در خود جای داده است.

کمیته بند یک قانون واردات و صادرات هر سال براساس نیاز داخل به محصولات وارداتی تعرفه انواع کالاها را براساس نظرات این کمیته تعیین و در کتاب واردات و صادرات درج می  کند. این دایره المعارف در واقع راهنمای وارد کنندگان نیز محسوب می شود. مسئولیت اجرای این ضوابط وزارت بازرگانی است ک در کمیته بند یک نمایندگان سایر دستگاه های دولتی نیز حضور دارند. این قانون سپس به گمرکات کشور جهت اجرا ابلاغ می شود. تلویزیون به عنوان یکی از کالاهای مصرفی که در داخل تولید کنندگانی نیز دارد جزو ردیف های تعرفه ای این قانون قرار دارد. اگر چه تعدادی از تولید کنندگان داخلی با همکاری تولید کنندگان خارجی برندهای (مارک) خارجی را در داخل کشور تولید می کنند ولی برخی از تولید کنندگان با مارک های ایرانی نیز این کالا را مونتاژ می کنند.

محمدرضا شهیدی دبیر انجمن لوازم صوتی و تصویری در این خصوص می گوید: «وزارت بازرگانی امسال تعرفه  اسمی در حدود 60 درصد برای تلویزیون وضع کرد، ولی در عمل 43 درصد با توجه به تخفیف هایی که دولت برای وارد کنندگان در نظر می گیرد، اعمال می شود. اخیرا هم وزارت بازرگانی اعلام کرده که از اول دی ماه تعرفه واردات را به 40 درصد کاهش می دهد.

البته این خبر از سوی معاون توسعه صادرات وزارت بازرگانی (آقای خسرو تاج) اعلام شده و معلوم نیست ایشان چرا در حوزه تعرفه ها موضع گیری کرده اند. شهیدی می افزاید: کاهش تعرفه از 60 درصد به 40 درصد قرار است از اول دی ماه اعمال شود. این تعرفه به تعبیری از 43 درصد به 29 درصد کاهش خواهد یافت (به دلیل تخفیف هایی که دولت اعمال می کند) برآوردی که ما روی پرداخت داشتیم تولید کننده با توجه به عوارض تولیدی که برای برخی از قطعات می دهد و عوارض تولید متوسط حدود 14 درصد که به دولت می پردازد (البته این رقم به جز مالیاتی است که تولید کننده می پردازد) رقم قابل توجهی می شود، حجم گردش  مالی وارد کننده بنا بر گفته وزارت امور اقتصادی و دارایی قابل تخمین نیست در حالی که تولید کننده دفتر و دستک اش معلوم است.»

این سیاست های غلط

اعمال سیاست های غلط حمایت از تولید محصولاتی که در واقع تکنولوژی اصلی آن در ایران وجود ندارد و تجربه تولید چند ساله آنها برای مصرف کنندگان قابل قبول نیست. هر چند وقت یک بار موجب می شود بخشی از سرمایه های دولتی و یا خصوصی متحمل زیان بسیار شود در حالی که اگر برنامه  ریزی ها برای این گونه سرمایه گذاری ها درست اعمال شود، هرگز شاهد تکرار این مشکلات نخواهیم بود. صنعت تلویزیون نیز چون صنعت خودرو سال هاست که مورد حمایت دولت قرار گرفته در حالی که تولید کنندگان مدعی هستند هیچ گونه حمایتی از آنان صورت نگرفته است. اگر پرونده  سال های گذشته را ورق بزنید به زمانی خواهیم رسید که به جز چند مارک تولید داخلی خبری از تنوع محصولات خارجی نبود. این موضوع البته چندان دوام نیافت زیرا بازار داغ قاچاق این محصولات موجب شد که دولت برای واردات قانونی آن تصمیم بگیرد.

شهیدی در این خصوص نیز می گوید: «سیاست های غلط دولت در مورد واردات با این روندی که با سرعت پیش می رود آن چند واحد فعال را هم به زودی به آستانه تعطیلی خواهد کشاند. این موضوع حمایت از اشتغال را در داخل کشور با ابهام مواجه می کند و صنایع خارجی را تشویق به فعالیت می کند. شرایطی که در حال حاضر تولید کننده داخلی با آن روبه رو است. مثل عوارض، مالیات، ثبات در نرخ ارز، بیمه و بدتر از آن نرخ تورم 20 درصدی موجب شده قیمت تمام شده تولید را افزایش دهد. ثبات در نرخ ارز هم سبب شده که بازار پرسود را برای قاچاقچی همچنان حفظ کند. نرخ بالای بهره بانکی هم 7 یا 8 برابر بالاتر از نرخ های خارجی است. با این اوصاف تولید کننده چگونه می تواند رقابت کند او به کیفیت تولید محصولات صوتی و تصویری اشاره می کند و می گوید: تلاشی که ظرف چند سال گذشته برای بالا بردن کیفیت محصولاتمان انجام دادیم امروزه نتیجه داده است. کیفیت تولیدات ما چیزی از برند های خارجی (مارک ها) کم ندارد. به طوری که در تلویزیون به حداقل رسیده است. به طوری که آمار برگشت تلویزیون ایرانی به خدمات پس از فروش نیم درصد است.»