روزنامه شرق، پنجشنبه 13 آذر 1382 

آزاده عصاران: شاید اصلا جای تعجب نداشته باشد که یک خارجی این قدر گشاده رو و راحت پاسخ مثبت به تقاضای یک مصاحبه بدهد. وقتی چند وقت پیش برایش نوشتم که دیدن عکس هایش ترغیبم می کند تا چند کلمه ای در مورد عکاسی با او صحبت کنم، پس از چند دقیقه جوابش رسید که خیلی خوشحال می شود کمکم کند و از همه مهم تر با یک ایرانی گفت و گو کند!

«رابرت لئون» عکاس خبری و اجتماعی است که تا به حال کار در بیشترین مجلات و روزنامه ها و خبرگزاری های دنیا را در کارنامه اش ثبت کرده است. با وجود دلبستگی به مسائل مربوط به نوع بشر و انسان دوستانه او، مشکل بتوان رشته اصلی و رویه عکاسی او را مشخص کرد. او خودش را یک عکاس خبری می داند که وسوسه های طبیعت، مردم، جغرافیا، سفر و فرهنگ کشورها اجازه نمی دهد صرفا عکاس تکنیکی یا محتوایی در یک زمینه خاص بماند.

رابرت لئون عکاس ایتالیایی الاصل مقیم کاناداست و از سال 1980 تا 2003 برای مجلات مختلف ایتالیایی، اسپانیایی، کانادایی، استرالیایی و انگلیسی در سراسر دنیا عکاسی کرده که از آن جمله می توان به آمریکن سایکولوژیکال، ایرکانادا ان روت، آلتایر، آیرون، بلاک اندوایت، اسوکیشین، ک.ال.ام هلند هرالد، گرازیا، جئو، لومو ووگ، نشنال جئوگرافیک، نشنال جئوگرافیک نیکی، نشنال پروگرس، ویلد لایف فدریشین، نیویورک تایمز، پروفشن فتوگراف و فتوگرافیکو اشاره کرد.

اینکه او چگونه تا به حال توانسته برای همه نشریات بین المللی از آسیایی تا آمریکایی فعالیت کند چند دلیل دارد: تسلط به زبان های فرانسه، اسپانیولی، ایتالیایی و انگلیسی به او کمک می کند تا علاوه بر سفر و کار در همه این کشورها به راحتی با مردم ارتباط برقرار کرده و با آنها همخانه شود، در همه کشورها دوستانی داشته باشد و همه فرهنگ ها را مطالعه کند.

تا به حال به ایران سفر نکرده ولی اطلاعات قوی در مورد ایران و مناطق باستانی آن دارد : سفر و ماموریت های زیادی به کشورهای آسیایی داشته ام ولی هیچ وقت نتوانسته ام به کشور شما برای سیاحت و عکاسی بیایم. دلم می خواست حداقل چند عکاس ایرانی را می شناختم ولی غیر از عکاسی ایرانی - کانادایی «زهرا کاظمی» که چند وقت پیش در ایران فوت شد، کس دیگری را نمی شناسم.

او را هم از طریق اخبار شناختم. در کانادا ایرانیان زیادی زندگی می کنند ولی تا به حال بین آنها به عکاس حرفه ای برنخورده ام. در حالی که همیشه دوست داشته ام با عکاسان کشورهای مختلف آشنا شوم تا از طریق آنها و دید تصویری شان با کشور و فرهنگشان آشنا شوم.

ایران یکی از مکان هایی است که آرزو دارم برای یک بار هم که شده، بودن در آن را تجربه کنم. او در مورد جوانان عکاس تعریف ویژه ای دارد. معتقد است عکاسان نسل جدید دو دسته هستند : یک گروه عکاسانی که در سراسر دنیا منعکس کننده و نشان دهنده همین دنیایی هستند که در آن زندگی می کنیم و اخبارش را می شنویم و عده ای دیگر عکاسان نوگرا و خلاقی که می خواهند دنیا را طوری ببینند که خودشان دوست دارند و به همین دلیل به سراغ راه های ایجاد دنیای فانتزی به وسیله عکس می روند. به همین دلیل نوعی رقابت در کارشان نسبت به پیشینیان به چشم می آید.

این می تواند در دیدن و آفریدن تصاویر از طریق دوربین بسیار مفید برای کارهای بدیع و غیرکلیشه ای باشد. لئون تدریس هم می کند ولی نه در کلاس های آموزش عکاسی. او معتقد است برای کشف استعدادهای جوانان و علاقه مندان به عکاسی باید از نزدیک با احساسات و علایقشان آشنا شد : همیشه ترجیح می دهم برای کشف یک استعداد به شکل خصوصی و تنها تدریس کنم، این کار هم به من معلم کمک می کند تا به هنرجو نزدیک شده و بفهمم در چه زمینه ای برای عکاسی آمادگی دارد و هم خودش به دید و روش خود آشنا و مسلط می شود.

آدم ها نیاز دارند از مسیر مستقیم قلب خودشان با خود کنار بیایند و با شنیدن ندای درون خود علایقشان را کشف کنند ، ولی زندگی شتابزده این فرصت را از ما می گیرد و مدام سعی داریم از طریق کلاس های پر ازدحام خودمان را کشف کنیم. عکاسی به ندای قلب عکاس نیاز دارد تا تصویری که آفریده می شود، فقط منحصر به یک نفر باشد: تصویری که هر کسی نمی تواند آن را به آن شکل ببیند!

رابرت در مورد استفاده از فیلترهای مختلف عکاسی و کار روی عکس ها پس از چاپ یا پرینت می گوید: اصلا دوست ندارم برای برقراری تعادل رنگ یا تصحیح ترکیب بندی در عکس به خصوص در عکس های خبری و جهانگردی از فیلترهای مختلف پولاریزه و یا حتی اصول ساده فتوشاپ استفاده کنم. من از فتوشاپ و بقیه نرم افزارهای گرافیکی فقط برای گذاشتن عکس و منطقی کردن اندازه و کیفیت در وب سایت استفاده می کنم، چون معتقدم عکس باید صادق و دست نخورده بماند. چیزی که به عکس مفهوم و قدرت می دهد همان صداقت است نه کارهای دستی و اصلاح معایب آن .

او به همه عکاسان توصیه می کند که برای خود و کارهایشان یک وب سایت درست کنند: وب سایت، یک گالری محسوب می شود که هر کس از هر کجای دنیا و در هر زمانی که می خواهد می تواند وارد این گالری شده و عکس ها را ببیند. مانند همین امروز که یک خبرنگار ایرانی از طریق وب سایت من با من و عکس هایم آشنا شده و پرسش هایش را مطرح می کند ، من توانسته ام بخش اعظم فعالیت های تجاری و سفارش ها را از طریق سایتم جذب کنم.

از او در مورد تحول عکاسی امروز و رو آوردن بسیاری از عکاسان به فنون ساده دیجیتال می پرسم : من معتقدم ، تکنولوژی همان چیزی را به ما انسان ها می دهد که می خواهیم، نه اینکه چیزی که تکنولوژی می سازد منتظر کاربرد آن از طرف ما بماند. بنابراین هیچ مشکلی نیست که یک عکاس در کدام مرحله این تکنولوژی ایستاده باشد.

شاید هرگز عکاسی آنالوگ را تجربه نکرده باشد و مستقیم به سراغ دیجیتال برود. اگر عکاس اصول پایه ای و اصلی عکاسی را یاد گرفته و کاملا درک کرده باشد، همان کاربردها را به شکل حرفه ای در عکاسی با دوربین غیر آنالوگ پیاده می کند.

لئون می گوید: اعتقاد دارم که عکاس یا هنرمند بودن به معنای داشتن یک ذهن باز و آماده برای پذیرش تکنولوژی و به روز بودن است. اینکه بخواهیم فقط به داشته ها و گذشته خود بپردازیم و چیز جدیدی را نپذیریم فقط اتلاف وقت است. کاری که نقاشان سنتی کردند. آنها در مقابل عکاسی موضع گرفتند و آن را هنر نمی دانستند، چرا ؟ به این دلیل که عکس از رنگ و روغن و بوم و پایه نقاشی به وجود نمی آید.