روزنامه شرق، دوشنبه ۱۷ آذر ۱۳۸۲ - ۱۴ شوال ۱۴۲۴ - ۸ دسامبر ۲۰۰۳

ترجمه مهرداد میردامادی: از زمان انقلاب آرام دو هفته پیش در تفلیس پایتخت گرجستان در مقابل دفاتر احزاب مخالف نارنجک های دستی منفجر شده است. وقتی سفیر روسیه به طور زنده سرگرم صحبت در تلویزیون بود، بمبی پنجره های تلویزیون دولتی را از جای درآورد، بانک مرکزی گرجستان مورد دستبرد قرار گرفت و تلاش شد تا رئیس آن به گروگان گرفته شود. رهبر سابق حزب دموکراتیک ملی از پنجره خانه اش به رگبار گلوله بسته شد و یک مقام سفارت روسیه در خانه اش مورد حمله قرار گرفت. بیشتر رسانه ها که ۱۲ سال مبارزه گرجستان برای رسیدن به دموکراسی را نادیده گرفته بودند به داستان پردازی در مورد برکناری شواردنادزه توسط قهرمان جوان «میخائیل ساآکاشویلی» پرداختند و به خبر های دیگر نپرداختند.
سه هفته طول کشید تا تعداد تظاهرکنندگان در تفلیس افزایش پیدا کند. مردم علیه تقلب در انتخابات در خیابان ها گرد آمدند. ساآکاشویلی هر شب در سخنرانی های خود مردم را به حضور در تظاهرات تشویق می کرد. دوستان گرجی من از این همه شباهت های لفظی که بین او و «زویاد گامساخوردیا»- اولین رئیس جمهور گرجستان که در ۱۹۹۱ انتخاب و در ۱۹۹۲ با بروز جنگ داخلی از کار برکنار شد- به وحشت افتاده بودند. اما حتی دوستان عاقل من نیز در آخرین هفته حکومت شواردنادزه تلویحاً از ساآکاشویلی حمایت می کردند.
در روز بزرگداشت «سنت جورج*» در گرجستان ساآکاشویلی درهای پارلمان را شکست و بر سر اژدهای پیر یعنی شواردنادزه فریاد اعتراض خود را بلند کرد. این زمان بندی فوق العاده بود چرا که ساآکاشویلی از علاقه گرجی ها به فرهنگ اساطیری شان استفاده کرد و قهرمان شد، او نه تنها مردم گرجستان بلکه جامعه جهانی را نیز فریب داد و کاری کرد که باور کنند آنچه در گرجستان روی داده قیامی مردمی بوده است. دوستان من به وجد آمدند حتی در حال حاضر هم ظاهراً پذیرفته اند که کشوری تک حزبی بهترین ماحصل این قیام است.
هیچ کس پاسخی برای این پرسش به ظاهر دشوار نداشت که شواردنادزه پس از سه دوره انتخاب شدن به ریاست جمهوری مجبور بود که با انتخابات ۲۰۰۵ کنار برود، حال چه کسی تصمیم گرفت که این انتقال قدرت زودتر از موعد انجام شود؟
در بین جمعیت تظاهرکننده در جریان انقلاب هم پرچم های گرجستان دیده می شد و هم پرچم های آمریکا. ساآکاشویلی حقوق دانی است که در آمریکا تحصیل کرده، تنها تجربه سیاسی او در دولت زمانی بود که در دوران شواردنادزه به وزارت دادگستری رسید. حالا در ۳۵ سالگی وی دقیقاً مناسب نامزدی برای ریاست جمهوری شده است. طی دو سال گذشته وی به همراه زوراب ژوانیا چندین بار به واشنگتن سفر کرده است.در ماه مه و ژوئن ساآکاشویلی و ژوانیا برای ۱۵۰۰ هوادار خود دوره های آموزشی برای فراگیری روش های انجام تظاهرات برگزار کردند، مدرس این دوره ها صرب هایی بودند که میلوشویچ را در سال ۲۰۰۰ از قدرت برکنار کردند. انقلاب های ناگهانی به برنامه ریزی زیادی نیاز دارد.
شواردنادزه ۱۱ سال پیش با فروش منابع ملی کشور، از جمله شرکت اصلی برق به آمریکایی ها و استقبال از سرمایه گذاری آمریکا کار خود را شروع کرد. من هم مانند هر کس که در گرجستان زندگی کرده به قطع مکرر برق عادت کرده بودم. در ماه نوامبر که برق بیش از پیش قطع می شد دوستی به من گفت که شرکت برق مجدداً به روس ها فروخته شده است. شاید شواردنادزه در آستانه بازنشستگی می خواست جبران مافات کند.
تا آنجایی که به آمریکا و روسیه مربوط می شود گرجستان دارای دو ویژگی است اول خط لوله ای است که از این کشور می گذرد و نفت خزر را به دریای سیاه می رساند، دوم شورشیان چچن است که در کوهستان های شمال این کشور مستقر شده اند. گرجستان مثل موشی است که بین دو فیل پاسکاری می شود.
رامسفلد هفته جاری به گرجستان رفت تا با گروه سه نفره ساآکاشویلی، ژوانیا و رئیس جمهور موقت نینو بوردژانادزه به مذاکره بپردازد. وی در عین حال به پایگاه نظامی آمریکا در «کراتسانیسی» که گرجی ها در آن آموزش های ضدتروریستی می بینند سفر کرد. گرجستان با ترکیه، ارمنستان، آذربایجان و روسیه هم مرز است.
گرجی ها به خاطر برپایی تظاهرات مسالمت آمیز ۵۰ هزار نفره شایسته تقدیر هستند. اما آیا در فیلمی با بازی گردانی آمریکا ساآکاشویلی و همراهانش فقط نقش سیاهی لشگر را ایفا نکردند؟
ساآکاشویلی، ژوانیا و نینو بوردژانادزه قول انتخابات عادلانه را داده اند اما آنها خود با توسل به زور رئیس جمهور را برکنار کردند و روند طبیعی انتخابات را طی نکردند. بر سر کسانی که به احزابی غیر از جنبش ملی ساآکاشویلی و دموکرات ها رأی دادند چه خواهد آمد؟ سوق یافتن آرای نیروهای مخالف به سمت «اسلان آباشیدزه»، جنگ سالار ایالت جنوبی «آدزاریا» بسیار محتمل بود. انتخابات مجدد باعث کاهش قدرت دموکراتیک وی از طریق کسب آرا خواهد شد. بنابراین وی اکنون برای کمک چشم به روسیه دارد.برای گرجی هایی که ساعت ها در صف بودند تا در روز انتخابات رأی دهند و جداً خواهان دموکراسی هستند این یک تراژدی است. تنها نامزد جدی انتخابات ریاست جمهوری که قرار است در ۴ ژانویه برگزار شود ساآکاشویلی است. رهبر حزب کارگر اعلام داشته که شرکت در انتخابات بی فایده و بی معنی است. آنچه در گرجستان روی داد انقلاب مردم نبود، کودتایی بود زیر نقاب بزرگترین تظاهراتی که تاکنون در خیابان های تفلیس دیده شده است.
* قدیس نگهبان کشور گرجستان است. سنت جورج در نبرد خود با اژدهایی که اهالی شهری را در وحشت نگه داشته بود اژدها را به قتل رساند و مسیحیت را برای ساکنان آن به ارمغان آورد.
منبع: گاردین