روزنامه شرق ، یکشنبه ۲۳ آذر ۱۳۸۲ - ۱۹ شوال ۱۴۲۴ - ۱۴ دسامبر ۲۰۰۳
 

هنوز چند روزی بیش از حل اختلاف میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا بر سر تعیین عوارض واردات فولاد به بازارهای آمریکا نگذشته، که یک درگیری دیگردر مورد محصولات کشاورزی که ژن آنها برای مقاومت با آفات تغییر داده شده، میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا شکل می گیرد. در واقع این اختلاف سال هاست که بر روابط اقتصادی اروپا و آمریکا سایه انداخته است. اتحادیه اروپا از ابتدا واردات این نوع محصولات کشاورزی و هم چنین کشت و زرع آنها را ممنوع اعلام کرد. ایالات متحده آمریکا احتمالاً تحت فشار نهادهای ذی نفع، تولید این استفاده از تکنولوژی ژنتیک رابرای مقابله با کمبود مواد غذایی جهان در آینده امری حیاتی ارزیابی می کند، در صورتی که کشورهای اروپایی آن را یک تکنولوژی نابود کننده برای تنوع نباتات، همراه با خطرهای غیر قابل پیش بینی برای مصرف کننده گان می دانند. در سال ۱۹۹۸ میلادی اتحادیه اروپا تحت فشار آمریکا برای ورود و کشت وزرع این محصولات مقرراتی را قائل شد ، که مهمترین آن علامت گذاری و تعیین یک مدت زمان پنج ساله برای تجسس های لازم در تعیین متد شناسایی انواع آنهاست. در این میان صنایع ذی نفع سعی کرده اند با ارائه تکنولوژی اصلاح شده این مهلت زمانی را کوتاه کنند. اما بنا بر گزارش های رسیده از بروکسل، تلاش آنها در همایش کمیسیون مواد غذایی، با وجود پیشنهاد کمیسر اتحادیه اروپا برای ورود ذرت هایی که ژن آنها تغییر داده شده، به دلیل مخالفت شش کشور اروپایی نافرجام ماند.روی هم رفته بیش از یی مورد در خواست مجوز برای ورود این نوع محصولات به بازارهای اروپا، به کمیسیون اروپا ارائه شده، اما آمریکا بیش از دیگران به پایان زود رس مهلت مورد نظر اتحادیه اروپا پا فشاری می کند و حتی در بهار سال گذشته در این مورد به سازمان جهانی اقتصاد شکایتی ارائه داد.

اما در حالی که اختلاف بر سر این مسئله بین اروپا و ایالات متحده آمریکاروابط اقتصادی آنها را تیره می کند، بسیاری از کشورهای در حال توسعه تا به حال از این تکنولوژی استقبال کرده اند. برای مثال دولت هند یی میلیون دلار برای پژوهش های علمی در زمینه تکنولوژی ژنتیک به مدت ده سال اختصاص داده و قوانین لازم برای پیشبرد بدون مانع این تکنولوژی را تعیین کرده.چین هم یکی دیگر از کشورهای در حال توسعه است که بدون محابا، درتکنولوژی ژنتیک برای محصولات کشاورزی سر مایه گذاری می کند. گر چه در اغلب موارد ارقام رسمی در دست نیست، اما بنا بر تحقیقات کارشناسان، چین در سال ۱۹۹۸میلادی با تعیین بیش از چهار میلیون هکتار زمین برای کشت این محصولات کشاورزی، پس از ایالات متحده آمریکا با بیش از بیست میلیون هکتار، مرتبه دوم را در جهان به دست آورد.بسیاری از کشورهای در حال توسعه با این تصور که با گشودن مرزهای خود برای کشت این محصولات درآمد قابل توجهی نصیبشان خواهد شد، زمین های کشاورزی خود را بسیار سخاوتمندانه دراختیار کنسرن های صاحب تکنولوژی ژنتیک قرار دادند. اما آنها در این راه با مشکلاتی هم روبروشدند، چون تنها تعداد معدودی از آنها توانسته اند مقررات و نهادهای لازم را برای کار برد صحیح این تکنولوژی تصویب و دایر کنند. گذشته از آن به دلیل نداشتن توان مالی و علمی شاید هرگز نتوانند مستقیما از این تکنولوژی استفاده کنند. در نتیجه در آینده وابستگی آنها به سرمایه خارجی بیشتر می شود.

یکی از دلایل مخالفت اتحادیه اروپا و سازمان های غیر دولتی حافظ محیط زیست همین وابستگی کشاورزان به بذرهای تغییر ژن داده شده هستند، که در انحصار شرکت های تولید این بذرها است. اتحادیه اروپا اکنون با رد پیشنهاد مبنی بر خاتمه دادن به مهلت ممنوعیت ورود این محصولات، بار دیگر توانست ورود بلامانع آ ن را به تعویق اندازد. اما مسلما تحت فشار دولت آمریکا در سال ۲۰۰۴ که پایان مهلت ممنوعیت فرامی رسد، ناچار است به آن تن در دهد.