روزنامه شرق، سه شنبه ۸ دى ۱۳۸۳ - ۱۵ ذیقعده ۱۴۲۵ - ۲۸ دسامبر ۲۰۰۴

۱-در مقدمه کتاب آمده است: «تقلید در لغت، اعمال و الفاظ کسی را نشان دادن است، ولی در قلمرو نمایش ایرانی، عنوان کلی همه نمایش های شادی آور غیرمذهبی است که در حدود میانه دوران صفویه (۱۱۳۵ _ ۹۰۵ ه.ق) از ادامه مضحکه لوطی های دوره گرد پیدا شد. کار لوطی های بازیگر به طور معمول یافتن بهانه هایی برای تقلید لهجه و ویژگی های مردم شهرها و روستاها و سرگرم کردن تماشاگران بود.»

۲ _ اصطلاحی در ادبیات تخت حوضی و سیاه بازی در خصوص نویسندگی در این نوع نمایش ها وجود دارد که «تعریفی» نام گرفته است. در واقع سردسته، سیاه، حاجی پوش را به عبارتی مغز متفکر گروه نمایشگر، طرحی، خلاصه داستانی را سینه به سینه برای گروه بازگو می کند و گروه در جریان یک اتفاق جمعی و نگاهی پخته تر به عنوان کارگردان، در جریان بداهه پردازی، موقعیت های خاص اجتماعی و مسائل اقتصادی - خانوادگی روز، داستان خام یا فکر مطروحه را دیالوگیزه و نهایتاً برای اجرای روی صحنه با اصالت بازیگر محوری، روی صحنه می برند.

هر چند این روش به شکل سنتی اش رو به زوال و نابودی است و حفظ آن ضرورتی انکار ناپذیر در جهت حفظ موزه های ارزشمند تاریخ تئاتر ماست و اگرچه برخی از گونه های تئاتر تجربی که در حوزه نوشتن گروهی و شکل گیری درام در تمرین اتفاق می افتد، به نحوی برخاسته از این گونه نمایش ها هم به حساب می آید، ضرورت کتابت و حفظ این طرح ها و داستان های تعریفی ضروری و جدی به نظر می رسد؛ خاصه در حوزه پژوهشگری، ثبت گونه های سنتی نمایشی ایرانی و مطالعه دقیق و متکی به اسناد تاریخی مکتوب در حوزه و زمینه تئاتر ایرانی _ سنتی که ریشه های تئاتر و هنرهای نمایشی ما به حساب می آیند.

۳ _ دفتر تقلید ۱ (قصه ها و نمایشنامه های تخت حوضی) مجموعه ای است مشتمل بر بیست و هفت قصه و خلاصه نمایشنامه که به روایت حسن شمشاد _ معروف به حسن خلیفه _ که در شاه پوشی و خلیفه پوشی شهره این حوزه بوده است، به سعی و اهتمام «داوود فتحعلی بیگی» توسط انتشارات نمایش به چاپ رسیده است. بناست این مجموعه به صورت دفترهای دنباله دار در حوزه سیاه بازی، تقلید و تخت  حوضی توسط همین پژوهشگر بزرگوار و انتشارات نمایش به چاپ برسد.

۴ _ آنچه مجموعاً در جمیع این بیست و هفت قصه _ نمایشنامه به چشم می رسد، نام، فضای داستان، شخصیت ها و بعضاً دیالوگ های کلیدی و موقعیت های رفتاری - نمایشی این داستان هاست که بعضاً در حوزه «تعریفی» و گاه در مرحله کامل تری به دست رسیده  اند. نمایشنامه های «ولگرد»، «دختر پاشا»، «طلسم زندگی»، «دزد عشق»، «حسن شماتی»، «سلطان محمود»، «خواجه بشیر»، «فریدون»، «شهرزاد» و ... برخی از این نمایشنامه ها هستند. گاه دیالوگ ها یا رفت و آمد آدم ها و حتی مضمون گفت وگوی بین شخصیت های نمایش داخل پرانتز به اختصار آورده است که بی تردید در هر خوانش _ اجرا - و بسته به موقعیت های جغرافیایی شهر و اقتصاد و ... به صورت های متفاوت برگزار می شود. عمده مضمون غالب در این نمونه ها روابط درباری، مسائل خانوادگی، عشق و عاشقی، ازدواج، روابط همسایه ها و ... بوده است که بیشترین اهمیت این نمونه ها قطعاً مقوله ثبت تاریخی و دانش پژوهی علاقه مندان و محققان این حوزه نظری است.