روزنامه شرق، سه شنبه ۱۶ دی ۱۳۸۲ 

مریم خورسند: مهمترین ویژگی او، ایرانی بودن اوست. متولد اتریش است و ساکن آن کشور، فقط هشت تا ده سالگی اش را در ایران گذرانده. در حالی که فارسی را بدون هیچ وام گیری از زبان های انگلیسی و اتریشی و بدون هیچ لهجه بیگانه ای صحبت می کند. او یک ایرانی است. خودش آن را تکرار می کند. آن قدر ایرانی که درد کارگر ایرانی را می شناسد و خیلی جدی از نظام رفاه اجتماعی و شبکه درمانی کشور می گوید و از حجم هزینه های درمانی کشور گله می کند.

پروفسور «بابک جوان» برای حضور در یک همایش تخصصی پزشکی در شیراز به ایران دعوت شده بود. دعوت شدن برای او بهانه بود. خودش می گوید: آمده ام تا همکاران از من سوء استفاده کنند، چون این، حق آنهاست. هنگامی او را می بینیم که قرار است نزدیک به ۶ ساعت دیگر ایران را ترک کند. به قصد دانشگاه و بیمارستان محل کارش در وین.

از همان ابتدا و بدون مقدمه ، با هیجان از کنگره پزشکی شیراز می گوید و دستاوردی را که با خود از دنیای پزشکی برای پزشکان ایرانی به ارمغان آورده است. او فقط ۳۵ سال سن دارد. با خنده می گوید عجیب است که در سن ۲۹ سالگی پروفسور شده ام؟

- همایش شیراز چه طور بود؟

خیلی خوب، همه جمع بودیم. خیلی جالب بود که توانسته بودند بسیاری از متخصصان و پزشکان ایرانی مقیم کشورهای مختلف را دور هم جمع کنند تا به تبادل اطلاعات بپردازیم.

- شما برای جامعه پزشکی ایران چه سوغاتی آوردید؟

یک متد جدید برای جراحی سرطان پروستات. روش جدیدی است که در دنیای پزشکی غرب از آن به خوبی استقبال شده و به نظر می رسد که می توان به سادگی جایگزین شیوه های درمان قدیمی کرد که از لحاظ روحی و جسمی عوارض بسیاری برای بیمار داشت. این شیوه جدید، بیهوشی نمی خواهد. بیمار بعد از عمل، مشکلات ادراری و ناراحتی های جنسی نخواهد داشت و اثرات منفی اش بسیار کمتر از عمل های مشابه درمان این سرطان است. البته در کنگره شیراز مطرح شد که سرطان پروستات در مردان بسیار شایع شده است، اما این طور نیست. اول اینکه به خاطر شرایط درمانی و رفاهی موجود بهتر و بیشتر می توانیم موارد ابتلا را پیدا کنیم و دوم اینکه مردم سالم تر شده اند و بیشتر از گذشته به بهداشت اهمیت می دهند.

- شیوه های جدید درمانی که در کنگره شیراز معرفی کردید تا چه اندازه قابلیت بهره برداری در نظام پزشکی ایران را دارد؟

در حال حاضر متدهای جدید PSA است که با این روش می توان سرطان ها را سریع تر پیدا کرد. نکته قابل توجه اینکه سرطان پروستات و همه گیر بودن آن برای مردان است. شانس یک مرد ۵۰ ساله که سرطان پروستات داشته باشد ۳۰ درصد است. شانس تشخیص سرطان پروستات یک مرد ۵۰ ساله نیز ده درصد است و شانس یک مرد ۵۰ ساله که از سرطان پروستات فوت کند، ۳ درصد است. تعداد آدم های مبتلا زیاد است اما ثبت آن، تعداد مرگ اندکی است.در ایران، شیوه درمان هنوز به روش قدیمی است. در حال حاضر از شیوه درمانی مایکرو ویوتراپی استفاده می کنیم که خوب هم استقبال شده است. اما روش بسیار پر هزینه ای است. در کنگره شیراز روش PSA مطرح شد. شاید مهمترین نکته در این کنگره اجماع بر سر این مسئله بود که پزشکان متخصص این حوزه با به کارگیری از روش جدید PSA این فرصت را برای دولت هایمان فراهم کنیم تا همه کارکنان یا همه کارمندان و کارگران کشور خود را از طریق شیوه PSA مورد بررسی سرطان پروستات قرار دهند و بیمه ها نیز بپذیرند تا درصدی از این هزینه درمانی را بپردازند. نکته مهم این است که اگر سریع تر PSA خون اندازه گیری شود، امکان شناسایی سرطان پیش از آنکه خطرناک شود، فراهم می شود. ایندوسکوپی روش درمانی مرسوم جراحی پروستات خوش خیم در ایران است که به صورت عمل جراحی بسته و از طریق مجرا انجام می شود.

- پس این شیوه درمان مرسوم ترین شیوه در جامعه پزشکی اروپاست؟

البته شیوه های دیگری هم به بازار آمده اند. در مورد آنها هم در کنگره شیراز صحبت کردیم. اما مهم بهترین شیوه درمان است که با شرایط ایران هم سازگاری داشته باشد. در شیوه های قدیمی که هنوز در ایران انجام می شود معضلات بسیاری برای بیمار رخ می داد. اما در کنگره شیراز این فرصت فراهم شد تا در کنار همکاران ایرانی شیوه درمانی جدید را امتحان کنیم. عمل در یک ساعت و ۴۵ دقیقه انجام شد و موافقت همه را به همراه داشت.

- مهم بحث آموزش این شیوه درمانی برای پزشکان ماست.

بله، قرار شد که رفت و آمدهایمان را زیاد کنیم. متأسفانه رفت و آمد پزشکان ایرانی در مجامع علمی به نسبت سایر پزشکان اروپایی بسیار کمتر است. در کنگره شیراز هم اعلام کردیم که ما _ پزشکان ایرانی مقیم دیگر کشورها _ حاضر هستیم که تجربیات خود را در اختیار همکارانمان قراردهیم. من خودم به شخصه حاضر هستم امکاناتی را فراهم کنم تا گروه های مختلف پزشکان ایرانی به وین آمده و دوره های مختلف را به صورت عملی آموزش ببینند. به همکاران خودم در ایران گفته ام تا زمانی که پست نایب رئیسی بخش اورولوژی دانشگاه وین را عهده دار هستم، می توانم با مسئولیت خودم و امکاناتی که در اختیار دارم پزشکان ایرانی را در آن جا پذیرفته و شرایط دوره دیدن آنها را فراهم کنم.

- کمتر کسی حاضر می شود مثل شما مسئولیت قبول کند.

نه، بحث تبادل اطلاعات است. بحث رفت و آمد است. پزشکان ایرانی توانایی و مهارت دارند اما لازم است که این مهارت به روز شود. شاید خیلی از پزشکان شاغل در ایران از شغل خود و شرایط آن رضایت نداشته باشند. شاید به خاطر اینکه این فرصت وجود نداشته تا خیلی خوب از استادان خود علم فراگیرند یا هر اتفاق دیگری، اما می توان جبران کرد. شما در ایران پزشکان صاحب نام بسیاری مثل دکتر سیم فروش، دکتر حسینی و دکتر میلانی دارید که می توانید به حضور آنها افتخار کنید.

- برایتان مهم است که برای کدام گروه از پزشکان شرایط دوره دیدن در دانشگاه وین را فراهم کنید؟

به طور قطع ترجیح می دهم پزشکان شاغل در بیمارستان های دولتی را دعوت کنم. قرار نیست که یک پزشک بیاید و دوره را ببیند، بعد هم در مطب خصوصی خودش هر چه قدر توانست از مردم پول بگیرد. من در این مدت کوتاهی که در ایران بودم و با مسائل درمانی و پزشکی آشنا شدم، متوجه شدم هزینه درمان در ایران بسیار بالا است و مردم برای درمان خود با مشکل مواجه هستند. به عنوان مثال کارگری که فقط ۸۰ هزار تومان در ماه درآمد دارد چگونه می تواند هم هزینه های زندگی اش را بپردازد و هم اگر دچار بیماری سرطان پروستات شده، هزینه درمان آن را پرداخت کند. شاید گفته شود عمل پروستات عمل ضروری نیست و می توان صبر کرد. اما در نهایت اگر عمل نشود منجر به مرگ می  شود. این کارگر چقدر می تواند شانس زنده بودن داشته باشد تا در بیمارستان های دولتی نوبت برای عمل پیدا کند.

- از لحاظ تجهیزات، بیمارستان های ایران را چگونه دیدید؟

بعضی از بیمارستان های ایران بسیار مدرن و تجهیز شده هستند. از نظر تعداد پزشک هم که به نظر می رسد مشکلی وجود ندارد. اما به نظر می رسد اگر مدیریت خوب بر شبکه درمانی کشور حاکم باشد و فرصت دوره دیدن پزشکان برای علوم روز فراهم شود، نظام درمانی کشور بسیار بهبود خواهد یافت.

- پس از لحاظ علم پزشکی مشکلی جدی مقابلمان نیست؟

مسئله مهم این است که از لحاظ پژوهشی نسبت به سایر کشورهای دیگر جلو نیستید. عمل کردن یک مریض به تنهایی خودش چندان کار مهمی نیست. هر کشوری شرایط جغرافیایی، آب و هوایی، تغذیه و فرهنگ خاص خودش را دارد و علم پزشکی و درمان آن هم باید با استناد به همین شرایط باشد. در حالی که در ایران پژوهش در مبحث علم پزشکی چندان دیده نمی شود. شما نمی توانید نتایج پژوهش درمان یک بیماری در آمریکا را برای درمان بیماری مردم ژاپن استفاده کنید.

- اما همه مشکل ما فقط بحث کمبود پژوهش نیست.

بله، اما در نظر داشته باشید که بهترین پزشکان و متخصصان علم پزشکی شما فقط در تهران و چند شهر بزرگ دیگر متمرکز شده اند. در نتیجه بیماران شما برای درمان شدن باید علاوه بر پرداخت هزینه درمان، هزینه سفر را هم بپردازند. چرا نباید این فرصت برای بیماران شهرستانی وجود داشته باشد تا پزشکان به صورت گردشی عمل کرده و بیماران را ویزیت کنند؟

- پیشنهاد شما چیست؟

خیلی جدی می گویم که به زور هم شده بروید و استادان و پزشکان ایرانی مقیم خارج را برگردانید. این حق شما است تا از وجود آنها استفاده کنید. همه آنهایی که به نوعی ایرانی هستند در قبال ایران و ایرانی مسئولیت دارند. این اتفاق در همه جای دنیا رخ می دهد و خیلی از پزشکان اروپا و آمریکا چند ماهی از سال را به کشورشان باز می گردند و انجام وظیفه می کنند. شما حق دارید از ایرانی های مقیم خارج بخواهید تا دین شان را به شما ادا کنند.

- شاید مخاطبان ما دوست داشته باشند بیشتر با شما آشنا شوند.

من دوست ندارم از خودم تعریف کنم.

- معرفی که می توانید؟

۳۵ ساله هستم. در وین اتریش به دنیا آمدم، اما ایرانی هستم. پدرم پزشک قلب است و مادرم پزشک کلیه. در مدرسه فرانسوی ها درس خواندم و از دانشگاه  هاروارد فارغ التحصیل شدم. بعد از گذراندن دوره های جراحی و اورولوژی در وین و نیویورک در سن ۲۹ سالگی توانستم مدرک پروفسور را دریافت کنم و در سن ۳۰ سالگی نیز جایزه جراحی اورولوژی را از جامعه جراحی اروپا دریافت کردم. در حال حاضر نیز رئیس بخش اورولوژی دانشگاه پزشکی وین هستم و از همین جا اعلام آمادگی می کنم تا زمانی که در این پست هستم می توانم شرایط را برای پزشکان علاقه مند ایرانی فراهم کنم تا در دانشگاه وین دوره های لازم را ببینند. من از همین جا اعلام می کنم من آماده ام تا از من سوءاستفاده کنید.