پارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1376
پدیدآور: مسعود موسویان 
استاد راهنما: محمدرضا شهیدا
دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین
چکیده

به منظور مطالعات میکروستراتیگرافی، سه برش چینه‌شناسی در منطقه نیزار (جنوب غربی قم) و یک برش چینه‌شناسی در منطقه شورآب (جنوب شرقی قم) بر روی رسوبات ائوسن انتخاب شده و پیمایش گردید. در توالی رسوبات ائوسن منطقه نیزار، سه بخش لیتولوژیکی قابل تشخیص است . این بخشها شامل E6,E5,E4 می‌باشد. و برونزدهادی رسوبات ائوسن در منطقه شورآب نیز، معادل بخش E5 منطقه نیزار است . در مناطق مورد مطالعه برای هر یک از بخشهای لیتولوژیکی یادشده، واحدهای فرعی کوچکتری در نظر گرفته شد، به نحوی که بخشهای E6.E5,E4 در منطقه نیزار 76 واحد فرعی و در منطقه شورآب ، بخش E5، 29 واحد فرعی را شامل گردید. سکانس رسوبات ائوسن در مناطق مورد مطالعه از تنوع سنگ‌شناسی فراوانی برخوردار می‌باشد. توالی این رسوبات سنگهای آذرین، سنگهای آذرآواری، سنگهای شیمیائی و بیوشیمیائی و سنگهای تخریبی را شامل می‌گردد. بر روی نمونه‌های سنگی برداشت شده از این توالیها، مطالعات دقیق پتروگرافی و فسیل‌شناسی انجام گرفت . در منطقه نیزار قدیمی‌ترین رخنمون رسوبات ائوسن مربوط به بخش E4 است . با توجه به میکروفسیل‌های موجود در این بخش می‌توان سن ائوسن میانی را برای آن در نظر گرفت . در قاعده بخش E4 سنگهای ولکانیکی قرار گرفته است و راس این بخش رسوبات کم عمق دریایی را شامل می‌شود. بخش E5 در منطقه نیزار، شامل مقادیر قابل توجهی از رسوبات تبخیری (انیدریت) و تناوبی از سنگهای آذرآواری و رسوبات دریائی، با رخساره کم‌عمق می‌باشد. این رسوبات مملو از میکروفسیل‌ها و ماکروفسیل‌های گوناگون می‌باشد . در میان میکروفسیل‌ها، فرامینفرهای خانواده نومولیتیده از تنوع قابل توجهی برخوردار هستند. سن این بخش معادل ائوسن میانی (لوتسین فوقانی -بارتونین)، تا ائوسن فوقانی (پریابونین)می‌باشد. بخش E6 در منطقه نیزار، شامل ضخامت قابل توجهی از کنگلومرای آذر آواری ست . در منطقه نیزار، راس توالی رسوبات ائوسن، بصورت دگرشیب زاویه‌ای در زیر سازند قرمز زیرین قرار می‌گیرد.نهشته‌های ائوسن در منطقه شورآب ، مشتمل بر طبقات آذرآواری، رسوبی و تخریبی است که، بر روی سنگهای ولکانیکی ائوسن میانی قرار گرفته‌اند. راس این سکانس بصورت گسله، در زیر سازند قرمز زیرین قرار می‌گیرد. در توالی رسوبات ائوسن درمنطقه نیزار، با توجه به تنوع و ظهور گونه‌های مختلف فرامینفرهای بنتیک ، 5 بایوزن و یک زون بدون فسیل تشخیص داده شد. تطابق چینه‌شناسی میان رسوبات ائوسن مناطق مورد مطالعه با سازند کرج، بیانگر عمق قابل توجه دریای ائوسن میانی در زون ساختاری البرز، نسبت به مناطق نیزار و شورآب می‌باشد. با توجه به حدود سنی بدست آمده از بایوزونها، شروع زمان رسوبگذاری در منطقه نیزار ائوسن میانی (لوتسین) بوده، و تا ائوسن فوقانی ادامه یافته است . بر اساس فسیل‌های موجود در منطقه شورآب زمان ته نشست‌شدن این رسوبات را می‌توان به ائوسن میانی (لوتسین فوقانی-بارتونین) نسبت داد.