استاد راهنما: دکتر رامین محرمی
اساتید مشاور: دکتر نادر حاجلو ، دکتر خدابخش اسداللهی
توسط: مهری شجاعی
دانشگاه محقق اردبیلی
پاییز ۱۳۸۹

صفحه

فهرست مطالب
۱ - فصل :نخست .کلّیّات
۱-۱ مقدمه......
۲-۱ تعریف و تحدید موضوع
۳-۱ طرح مساله و .فرضیات
۴-۱ سؤالها و فرضیههای تحقیق
۵-۱ هدف و ضرورت تحقیق
-۲ فصل :دوم مبانی نظری و پیشینهی .تحقیق
۱-۲ مبانی نظری
۱-۱-۲ تاریخچهی ادبیات کودک و نوجوان در جهان
۲-۱-۲- تاریخچهی ادبیات کودک و نوجوان در ایران
۳-۱-۲- انواع ادبیات کودک و نوجوان
۱-۳-۱-۲- غیر .داستان
۲-۳-۱-۲ داستان
۳-۳-۱-۲ شعر.
۴-۱-۲ تأثیر روانی شعر و قصه.
۱-۴-۱-۲- قصه........
۲-۴-۱-۲- تأثیرات قصه.
۳-۴-۱-۲ تأثیرات شعر.
۲-۲ پیشینهی .تحقیق
۳-۲ بررسی و نقد منابع مورد
۴-۲- روش اجرای طرح
۱-۴-۲- شرح نوع تحقیق.
استفاده در تحقیق
۲-۴-۲- معرفی شیوهی گردآوری دادهها
۳-۴-۲- معرفی شیوههای نمونه گیری مورد استفاده در تحقیق
۴-۴-۲- شرح محیط پژوهش و فرآیند .کار
۵-۴-۲ بیان مراحل تحقیق و زمان بندی آن
۶-۴-۲ شرح مشکلات تحقیق
-۳ فصل سوم بحث
۱۳ پیام در ادبیات کودک و نوجوان
۱-۱-۳ شیوه های ارائه پیام برای کودکان و نوجوانان
۱-۱-۱-۳- ارائه دهنده...پیام..
۲-۱-۱-۳ موضوع پیام
-۲-۱-۳- نحوه ارائهی .پیام
-۱-۲-۱-۳- ویژگیهای مربوط به مرحلهی عملیات عینی و عملکردهای صوری
۲-۲-۱-۳- نحوه ی ارائه پیام در آثار مرادی کرمانی و رحمان دوست
۱-۲-۲-۱-۳ عینی سازی
-۲-۲-۲-۱-۳ استفاده از تشبیه
۳-۲-۲-۱-۳ استفاده از فابل
۴-۲-۲-۱-۳ استفاده از .آهنگ
۵-۲-۲-۱-۳ ساده نویسی
۲-۳ نظریات روان شناسان و تحلیل آثار مرادی کرمانی و رحمان دوست...
۱-۲-۳ جان دار پنداری بر اساس نظریه ..پیاژه
۱-۱-۲-۳- جان دار پنداری
۲-۱-۲-۳ تعریف جان دار پنداری از دیدگاه ادبی
۳-۱-۲-۳- تعریف پیاژه از جان دار .پنداری
۴-۱-۲-۳ تقسیم بندی جان دار پنداری پیاژه در دورههای مختلف رشدی
۵-۱-۲-۳ تحلیل آثار مرادی کرمانی و رحمان دوست بر اساس نظریه...پیاژه
۱-۵-۱-۲-۳- مرحله ی اوّل کودکان ۶-۴ سال
۲-۵-۱-۲-۳- مرحلهی :دوم کودکان ۸-۶ سال
۳-۵-۱-۲-۳- مرحله ی سوم کودکان ۱۱ - ۱۰ سال
۴-۵-۱-۲-۳- مرحله ی :چهارم افراد بالای ۱۱ سال
۳- ۲ - ۲- شخصیت
۱-۲-۲-۳ شخصیت از دیدگاه ادبی
۲-۲-۲-۳- شخصیت از دیدگاه روان شناسی
۳-۲-۲-۳- تعریف .شخصیت
۴-۲-۲-۳- رشد شخصیت
۵-۲-۲-۳- عوامل مؤثر بر رشد و تکامل شخصیت
۶-۲-۲-۳- نظریه ی اریکسون
-۱-۶-۲-۲-۳- مراحل نظریهی اریکسون
۱-۱-۶-۲-۲-۳- سن بازی....
۲-۱-۶-۲-۲-۳- سن مدرسه
۳-۱-۶-۲-۲-۳- دورهی .نوجوانی
-۲-۶-۲-۲-۳- تحلیل آثار مرادی کرمانی و رحمان دوست بر اساس نظریه اریکسون
-۱-۲-۶-۲-۲-۳- مرحله ی اوّل سن .بازی
۲-۲-۶-۲-۲-۳- مرحله ی دوم سن مدرسه
۳-۲-۶-۲-۲-۳ مرحله ی سوم دوره ی .نوجوانی
۳-۲-۳ اخلاق.
-۱-۳-۲-۳- شرح و توضیح مراحل تقسیم بندی .کولبرگ
۱-۱-۳-۲-۳- سطح ۱ اخلاق پیش قراردادی
:۱-۱-۱-۱-۳-۲-۳- مرحلهی : سوگیری اطاعت و تنبیه
۲-۱-۱-۳-۲-۳- مرحله ی :۲ لذت گرایی نسبی
-۲-۱-۳-۲-۳ سطح :۲ اخلاق قراردادی
۱-۲-۱-۳-۲-۳ مرحله : سوگیری دختر خوب پسر خوب
-۲-۲-۱-۳-۲-۳- مرحله :۴ پایداری نظم و قدرت اجتماعی ی
۳-۱-۳-۲-۳- سطح : اخلاق فوق قراردادی
-۱-۳-۱-۳-۲-۳- مرحلهی :۵ قانونی که به صورت دموکراتیک قبول شده است
۲-۳-۱-۳-۲-۳- مرحله ۶ اصول فراگیر جهانی
-۲-۳-۲-۳- توضیحی راجع به تفاوت تفکر اخلاقی با رفتار .اخلاقی
-۲-۳-۲-۳- تحلیل آثار مرادی کرمانی و رحمان دوست بر اساس نظریهی .کولبرگ
۱-۳-۳-۲-۳- سطح ۱ اخلاق پیش قراردادی
۱-۱-۳-۳-۲-۳- مرحله ی :۱ سوگیری اطاعت و تنبیه
۲-۱-۳-۳-۲-۳- مرحله ی :۲ لذت گرایی نسبی
-۲-۳-۳-۲-۳- سطح :۲ اخلاق قراردادی
۱-۲-۳-۳-۲-۳ مرحلهی : سوگیری دختر خوب پسر خوب
-۲-۲-۳-۳-۲-۳- مرحله :۴ پایداری نظم و قدرت اجتماعی
۴-۲-۳- تقلید
۲-۴-۲-۳- فرآیندهای اساسی یادگیری مشاهده ای در نظریهی بندورا
....................
۱-۴-۲-۳- تحلیل آثار مرادی کرمانی و رحمان دوست بر اساس نظریهی بندورا............
۴- فصل :چهارم .نتایج
۱-۴- نتیجه گیری
۲-۴ منابع و مأخذ.

۱-۱ مقدمه
اخلاق ارزشها اصالتها و در مجموع روح یک ملت در ادبیات آن ملت متجلی است. ادبیات را میتوان هنری دانست که به بیان عواطف و احساسات و افکار آدمی می پردازد. امروزه ادبیات هنر و روان شناسی را سه علم در زمینه شناخت انسان دانسته اند؛ سه علمی که هیچ یک از دیگری بی نیاز نخواهد بود. مخصوصاً ادبیات و روان شناسی که همواره هم سو با هم در حرکت اند و به قول زیگموند فروید » پدر علم روانکاوی شاعران و قصه پردازان هم پیمانان گرانمایه ما هستند گواهیهای آنان را باید قدر دانست چون اینان در فضای بین زمین و آسمان چیزهای فراوانی میبینند که حکمت دانشگاهی ما خوابش را هم نمی بیند غیاثی، ۱۳۸۲: ۱۳۷)
ادبیات در طول تاریخ در رشد و تکامل روحی و شخصیتی افراد نقش مهمی ایفا کرده است؛ و امروزه در قرن بیستم که قرن کودک مداری ،است ادبیات کودک و نوجوان یکی از شاخههای مهم ادبیات است، که نقشی به مراتب مهم تر در پی ریزی شخصیت کودکان امروز که زنان و مردان آینده هستند دارد. ضمیر کودک چون لوح سفیدی است که هیچ نقشی بر خود ندارد و در سایه تربیت و پرورشی که از ،والدین مربیان و اطرافیان خود می،بیند نقشهای متفاوتی بر این لوح ظاهر می.شود. اما ویژگی ها و نیازهای روانی و معنوی ،کودک افراد را مجبور میسازد تا برای تعلیم و تربیت او ابزارهای مناسبی به کار گرفته شود.
همان طور که گفتیم ادبیات کودک و نوجوان مجموعه ای از نوشتهها و سرودههایی هستند که ارزش ادبی و هنری دارند و برای کودکان و نوجوانان پدید می آیند در این ،آثار کودک ویژگی ها و علایق اش، موضوع اصلی آن میباشد زبان ادبیات کودک و نوجوان زبانی متفاوت از زبان آموزش مستقیم است که کودک بدون تحمل هیچ فشاری با آن رابطه برقرار میکند.
برای آشنایی بیشتر با ادبیات کودک باید بدانیم چه نوشته ها و سروده هایی مطابق با علایق و نیاز کودکان است چه ویژگیهایی از یک کودک در هر مرحله از رشد و تکامل باید مورد توجه قرار بگیرد که بر اساس آن یک نوشته هنری پدید آید پاسخ تمام این سؤالات را می توانیم در علم روان شناسی داشته باشیم
علم روان شناسی و تعلیم و تربیت عوامل و ویژگیهای تربیتی مخصوص کودک را در اختیار کسانی می گذارند که با ادبیات کودک سر و کار دارند یعنی با همکاری علم روان شناسی است که ادبیات کودک و نوجوان در کار خود موفق است در غیر این صورت اگر کمی هم با موفقیت همراه است، تنها مربوط به جنبه سرگرمی آن است؛ حال آن ،که اشاره کردیم اساسی ترین ویژگی ادبیات کودک این است که جنبه تعلیمی دارد و کودکان را برای زندگی در جامعه ی آینده آماده کند.  روان شناسان پیوسته در تلاش هستند که بهترین وسایل و امکانات تربیتی را فراهم نمایند؛ و از آن جا که بهترین کتاب برای شناخت ،کودک خود کودک است این علم کمک شایانی به ما در این زمینه کند. با استفاده از علم روان شناسی ابتدا به شناخت کودک و این که چگونه موجودی است و چــه ویژگیها و روحیاتی دارد توجه می،شود و سپس ادبیات ،کودک مواد لازم را برای این موجود جهت رشد و تکامل وی فراهم می نماید. می در این صورت میبینیم که رابطه بین علم روان شناسی و ادبیات کودک و ،نوجوان دو سویه می شود که یکی بدون دیگری به آن چه در اهداف خود دارد، نخواهد رسید.
ادبیات کودک و نوجوان به دو بخش شعر و قصه تقسیم میشود و مانند هر علم دیگری اهدافی را دنبال می کند مهم ترین هدف ادبیات کودک میتواند یافتن معنایی برای زندگی باشد، هنگامی که کودک برای زندگی خود معنایی را یافت هر رنج و مشکلی را در زندگی تحمل خواهد کرد. با ادبیات کودک می توانیم فرزندانی کتاب خوان و اهل مطالعه تربیت کنیم و بدین وسیله آنها را با فرهنگ سایر ملت ها آشنا سازیم.
و سرانجام این که این روزها فرهنگ دیداری چون تلویزیون و بازیهای رایانهای شیوع زیادی پیدا کرده است؛ از این رو نقش ادبیات کودک نسبت به گذشته در کارایی خود باید بیشتر و فرا گیر تر شود.