پارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1387
پدیدآور: حبیب اله دانش پاکران 
استاد راهنما: احمد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ کامیابی مسک‌‌‌‌‌‌‌‌‌ 
استاد مشاور: مجید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ سرسنگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌
دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا - پژوهشکده فرهنگ و هنر
چکیده

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هنر به عنوان تجلیگاه اندیشه انسان، کارکرد دیرینهای در اجتماع بشری دارد. تاریخنگاران بر اینکه خاستگاه هنر بطور کلی و تئاتر بطور اخص، ریشه در اندیشههای دینی دارد، متفقند. افکار والای انسانی، دینی، سیاسی، اجتماعی، همواره در قالبهای مختلف هنری: نقاشی، موسیقی، پیکرتراشی، معماری، واژهها و در نهایت با تلفیقی از همه اینها، یعنی تئاتر، به عرصه تجلی در میآید. یکی از گونههای تئاتر، تئاتر دینی است که بررسی ماهیت و مؤلفه های آن در ایران ضروری مینماید تا هنرمندان این عرصه معیارهای سنجش، ساختار و محتوای آن را دریابند. لذا با تحلیلی از نظریات متخصصان، و جمعبندی آنها میکوشیم پیشنهادهایی برای تولید این گونه نمایشی ارائه دهیم. ما در این پژوهش به بررسی تئاتر دینی به مفهوم خاص در دوره معاصر پرداخته و کوشیدهایم برای پرسشهایی از این قبیل: که اگر تئاتری ویژگیهای خاصی چون پرداخت به مسایل مذهبی، زندگی بزرگان دین و مذهب داشته باشد تئاتر دینی است؟ آیا ساختار و محتوای تئاتر دینی با سایر تئاترها متفاوت است؟ آیا میتوان به طبقه بندی مدونی از ساختار و محتوای تئاتر دینی دست یافت؟ آیا هنر دینی سفارش پذیر است یا تئاتر از امر قدسی سرچشمه میگیرد؟ پاسخی بیابیم. ابتدا به بررسی رابطه دین و هنر و وجوه افتراق و اشتراک آن دو میپردازیم. سپس به ویژگیهای تئاتر دینی از وجوه مختلف: موضوع، درونمایه، شخصیت، نماد و نشانه پرداخته و با نگاهی گذرا به بخشی از تئاتر معاصر ایران سعی - کردهایم بستری مناسب جهت بحث و گفتگو بیابیم.