ابوالقاسم عارف قزوینی (زاده ۱۲۵۹ در قزوین - درگذشته ۱۳۱۲ در همدان) شاعر، موسیقی‌دان و تصنیف‌ساز ایرانی بود. او به خاطر سرودن تصنیف‌ها و غزل‌های سیاسی، میهنی و عاشقانه‌اش شناخته می‌شود.

زندگی:

عارف در قزوین متولد شد و از همان جوانی به شعر و موسیقی علاقه‌مند بود. او در جوانی به تهران رفت و در آنجا با محافل روشنفکری و آزادی‌خواهان آشنا شد. عارف در سرودن تصنیف‌های سیاسی و میهنی بسیار فعال بود و اشعار او در برانگیختن مردم علیه استبداد قاجار نقش مهمی داشت.

از جمله مشهورترین تصنیف‌های عارف می‌توان به "از خون جوانان وطن لاله دمیده" و "شد خزان نوبهار عمر ما" اشاره کرد. عارف در اواخر عمر به همدان تبعید شد و در همان شهر درگذشت.

آثار:

عارف دیوان اشعار و مجموعه‌ای از تصنیف‌ها از خود به یادگار گذاشته است. اشعار او به زبان فارسی ساده و روان سروده شده و لحنی حماسی و میهنی دارند. تصنیف‌های عارف نیز بسیار محبوب هستند و بسیاری از آنها توسط خوانندگان مشهور ایرانی اجرا شده‌اند.

میراث:

عارف قزوینی یکی از مهم‌ترین شاعران و موسیقی‌دانان دوره قاجار و پهلوی اول است. او با سرودن تصنیف‌های سیاسی و میهنی، نقشی مهم در بیداری مردم ایران و مبارزه علیه استبداد قاجار ایفا کرد. اشعار و تصنیف‌های عارف تا به امروز همچنان محبوب هستند و از او به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار موسیقی و ادبیات ایران یاد می‌شود.