در مسیر پیاده‌روی زائران اربعین حسینی از میدان امام حسین(ع) تا حرم شاه‌عبدالعظیم(ع) ایستگاه‌های صلواتی متعددی برپا می‌شود. اما جالب است بدانید که بیش از 120 سال پیش نیز برای زائران و عزادارانی که در ایام مسلمیه به حرم می‌رفتند، چنین ایستگاه‌هایی وجود داشت.

آب‌متکا:

یکی از این ایستگاه‌ها، "آب‌متکا" نام داشت که در محل کنونی ورزشگاه قمربنی هاشم، بالای پل سیمان، واقع شده بود. این مکان در آن زمان، نقطه توقف و استراحت زائران و عزادارانی بود که با پای پیاده یا با احشام و کالسکه به سمت حرم می‌رفتند.

چرا به آن آب‌متکا می‌گفتند؟

نام "آب‌متکا" به دلیل وجود قناتی به همین نام بود که از شوش به شهرری سرریز می‌شد و در مسیر خود، زمین‌های کشاورزی را آبیاری می‌کرد. شدت جریان آب در این قنات به قدری زیاد بود که هر جسم سبکی که به آن وارد می‌شد، به جای اینکه در نهر جریان یابد، بالا و پایین می‌رفت و حرکت گردابی و لوله‌ای شکلی پیدا می‌کرد. همین ویژگی، باعث شده بود تا به آن "آب‌متکا" (به معنی آبِ متحرک) لقب بدهند.

اهمیت آب‌متکا برای زائران:

آب‌متکا برای زائران و عزادارانی که به سمت حرم می‌رفتند، از اهمیت زیادی برخوردار بود. چرا که:

• اولین منبع آب آشامیدنی در طول مسیر: آب‌متکا اولین جایی بود که زائران در طول مسیر پیاده‌روی به آب روان و خنک دسترسی پیدا می‌کردند. آنها می‌توانستند از این آب بنوشند یا ظرف‌های خود را برای ادامه مسیر پر کنند.
• محل استراحت: در کنار قنات آب‌متکا، دو قهوه‌خانه وجود داشت که زائران می‌توانستند در آنجا استراحت کنند، خستگی راه را از تن دربیاورند و از خدمات آنها بهره‌مند شوند.
• نذر و خیرات: برخی از اهالی ری، نذورات و خیرات خود را به آب‌متکا می‌آوردند تا در اختیار زائران و عزادارانی قرار بگیرد که در طول مسیر با کمبود غذا یا آب مواجه می‌شوند. به همین دلیل، اغلب با نان و پنیر یا نان و خرما از زائران پذیرایی می‌شد.
  

نقش آب‌متکا در حال حاضر:

امروزه از قنات آب‌متکا اثری باقی نمانده است. اما نام و یاد آن، به عنوان یکی از نمادهای ایثار و ارادت مردم به اهل بیت(ع) و سنت‌های مذهبی، در تاریخ شهرری باقی مانده است.