روزنامه همشهری، یکشنبه 11 شهریور ,1375 1 سپتامبر ,1996 سال چهارم , شماره 1057

نبود برنامه صحیح و برخی مشکلات اجتماعی و اقتصادی موجب شده است
ورزش تاکنون در جامعه ما فراگیرنشود.
اگر ورزشکار تمام وقت خود را برای کسب شهرت و افتخار صرف کند,
احتمال دارد در نهایت از نظر اجتماعی فردی منزوی شود.
مسابقه تمام شده بود. حرارت و نشاطی که انجام مسابقه در آنها
ایجاد کرده بود به آهستگی فروکش می کرد. همه آنقدر خسته بودند که
بی تابانه در پی جایی بودند تا استراحت کنند. خستگی شیرینی بود, درست
به شیرینی هیجان قبل از مسابقه. حالا دیگر فریاد تماشاگران که هنگام
مسابقه گوش آسمان را کر می کرد جای خود را به همهمه ای مبهم می داد. با
بازیکنان تیم مقابل دست دادند و آرام و منظم از میدان مسابقه خارج
شدند. آنها امروز چیزهای زیادی یاد گرفتند. مثل درسهای مدرسه. یاد
گرفتند که به قوانین مسابقه احترام بگذارند تا هنگامی که به جامعه
بزرگتری پا می گذارند بتوانندزندگی اجتماعی خود را نظم ببخشند.
آنها یاد گرفتند که بین حرکات خود هماهنگی وجود آورند. یاد گرفتند
که در برابر محرکها, واکنش های دقیق تری داشته باشند. حس هوشیاری و
روحیه اجتماعی شان هم تقویت شده بود. در حقیقت ورزش برای آن ها چیزی
جزدرس نبود. درس درست زیستن, درس مراعات کردن حقوق دیگران ,
تجربه اندوزی و درس نظم و ترتیب. دکتر محمدزادمهر بازیکن سابق تیم
ملی فوتبال می گوید: سالهاست هر صبح ورزش می کنم. ورزش را مثل آب و
غذا ازنیازهای روزانه خود می دانم. احساس می کنم به دلیل ورزش کردن
زندگی را زودتر از دیگران آغاز کرده ام و همواره آن را مهمترین عامل
پیشرفت تحصیلی خود می دانم. حالا که پزشک شده ام این حس در من تقویت
شده است که ورزش با افزایش کارایی من در شغلم رابطه ای مستقیم
دارد.
دکترزادمهر می افزاید: دقت درروحیه ورزشکاران نشان می دهد,ورزش
کردن موجب ایجاد روح تعاون ,مسئولیت پذیری و وقت شناسی در آنهاشده
است. بیشتر ورزشکاران ,خوش اخلاق و شاداب هستند.

بازدارنده یا محرک نبود برنامه ای دقیق و منظم درانجام
فعالیتهای ورزشی تعداد زیادی از کسانی که ورزش می کنند موجب عدم
موفقیت آنها در زندگی شان شده است. به همین دلیل پدر و مادرهای
زیادی با استناد به این مسئله با ورزش کردن فرزندان خود مخالفت
می کنند و آن را عاملی بازدارنده در تحصیل فرزندانشان می دانند. اما
به گمان کارشناسان می توان با نظارتی دقیق بر فعالیتهای کودکان و
نوجوانان از ورزش به عنوان عاملی پیش برنده برای پیشرفت تحصیلی آنان
استفاده کرد.
. دکتر عباسعلی گائینی قائم مقام کمیته ملی المپیک ایران می گوید:
ورزش مانعی در راه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نیست, بلکه مانند
هر پدیده دیگر اجتماعی اگرحالت افراط و تفریط به خود بگیرد
بازدارنده می شود. ورزش بویژه در دوران کودکی و نوجوانی بخش مهمی از
فرآیند رشد طبیعی انسان است و مانند غذای روزانه به رشد سریع بدن ,
کیفیت عمر و لذت بردن از زندگی منجر می شود.
. آتیلا حجازی بازیکن تیم فوتبال ماشین سازی تبریز و لیسانسیه مهندسی
محیط زیست نیز می گوید: ورزش کردن در دوران تحصیل هیچ لطمه ای به درس
خواندن من نزد و تشویق و راهنماییهای خانواده ام موجب پیشرفت من در
هر دو رشته شده است. در دوران تحصیل, همواره اوقات فراغت خود را صرف
ورزش کرده و با برنامه ریزی صحیح ورزش را در کنار تحصیل ادامه
دادم.

ورزش و اوقات فراغت گذران اوقات فراغت با وضعیت محل سکونت و وضع
اقتصادی و سطح سواد خانواده رابطه بسیار نزدیکی دارد و گذران این
اوقات در گروههای مختلف سنی, جنسی, اجتماعی و شغلی و در مناطق مختلف
شهری و روستایی یکسان نیست. در این میان فعالیتهای ورزشی به سبب
آثار مثبتی که در ارضای نیازمندیهای روحی و جسمی بویژه در نسل جوان
دارد, بسیار مفید و سازنده است.
. الهام فاضلی نفر دوم رشته هنر درکنکور سال 75 مطالعه را به ورزش
ترجیح می دهد.
. حمیدرضا حدادی نفر دوم کنکورسراسری امسال در رشته ریاضی نیز
می گوید: هر دو هفته یک بار به استخر می روم تا با شنا کردن خستگی
دو هفته درس خواندن را از تن به در کنم.
با این وجود سرگرمی کودکان ونوجوانان در برخی خانواده هابیشتر به
بازی بدون برنامه درکوچه ها وخیابانها محدود می شود که شاید موجب
دوستی با کسانی شود که زمینه هایی از بزهکاری هم دارند.

ورزش و بزهکاری میزان انحرافات اجتماعی وبزهکاریها در پاره ای
مناطق که ازویژگیهایی چون جمعیت زیاد, فقر,بیکاری و. . . است ,
بیشتر از سایرنقاط است. البته ناگفته نماند بسیاری از انحرافات در
مناطقی که مردم از وضع اجتماعی و اقتصادی مناسبی نیز برخوردارند
بزهکاری وجود دارد.
نسل جوان در هر محیطی به دلیل ویژگیهای روحی و جسمی بیش ازسایرین
در معرض فشارها وناملایمات و امکان انحراف برایش بیشتراست.
. دکتر عباسعلی گائینی می گوید: ریشه بیشتر انحرافات اجتماعی در
دوران کودکی ونوجوانی شکل می گیرد. کودکان و نوجوانان سرشار از
انرژی به تحرک و فعالیت نیاز دارند وورزش می تواند این انرژی را
در طبیعی ترین مجرای خود رها سازد. شکست یا پیروزی نیز همواره ذهن
کودکان ونوجوانان را به خود مشغول می کند. پیروزیها و شکستهای ورزشی
پی درپی بر تجربه های آنها می افزاید و حل بحرانهای آینده زندگی را
آسانتر می کند. میدانهای ورزشی یکی از بهترین محیطها برای شناسایی
دوست خوب و دوری جستن از افراد خطاکار است و این گروه سنی می توانند
رفتار دوست مفید را در میدانهای ورزشی مطالعه کنند. ورزش به تعدیل
ناهنجاریهای جسمی کمک می کند وتجربه نشان داده که ورزشکاران
دشواریهای زندگی را بهتر تحمل می کنند.
ناصر حجازی دروازه بان سابق تیم ملی فوتبال نیز می گوید: ورزش سدی
برای انحرافات اجتماعی است و موجب می شود ورزشکاران به فکر یک زندگی
سالم و دور ازآلودگی و انحراف باشند و به سلامت خانواده بیشتر
می اندیشند.

ورزش و تندرستی اما ورزش کردن ابعاد وزمینه های گوناگونی دارد
که بایدبه آن همه جانبه نگریست وهماهنگ و صحیح به آن توجه کرد.
فعالیت ورزشی در کنار جنبه های اجتماعی وسیله ای برای رسیدن به سلامت
جسمی و روحی به ویژه در نسل جوان است. به گفته کارشناسان, تندرستی,
بهداشت, رشد فردی و سلامت روحی ارتباط نزدیکی با ورزش دارند.
دکتر فرهاد نفرزاده در این باره می گوید: برای اینکه تاثیرمثبت
ورزش در بدن انسان پدیدار شود باید ورزش کردن مرتب, برنامه ریزی شده
و براساس وضعیت جسمانی هر فرد انجام شود.
به گفته وی: ورزش مقاومت بدن را در برابر بیماریها بویژه بیماری
عفونی افزایش می دهد. تقویت عضلات بدن از خمودگی و سستی جلوگیری
می کند و راه را برای پیامدهای ناشی از انجام کارهای روزانه در جامعه
شهری مانند آرتروز, کمردرد,پادرد, یا دست درد می بندد و مانع پوکی
استخوان در سنین بالا می شود. ورزش کردن موجب تقویت مفاصل بدن شده و
از آسیب دیدن اندامها و بافت ها و استخوانهای بدن پیشگیری می کند.
دکتر نفرزاده می افزاید: ورزش موجب بهبود سیستم اعصاب شده و با ترشح
مواد داخلی نشاط وآرامش را برای ورزشکار به ارمغان می آورد. ورزش
کردن سوخت و ساز مواد غذایی را تسهیل می کند و از تجمع آن در بدن که
موجب پیدایش بیماریهای قلبی و فشار خون می شود جلوگیری می کند. ورزش
کردن با خون رسانی به پوست و دفع مواد زاید پوست باعث شادابی پوست
بدن می شود.

اثرات روحی ورزش جدیدترین یافته های علمی نشان می دهد, افرادی که
از اضطراب رنج می برند, می توانند برای بهبود خود از ورزش استفاده
کنند. تحمل درد و آسیب دیدگی, داشتن روحیه مبارزه جویی و رقابت برای
پیروزی, استقامت و قدرت, خویشتن شناسی و قضاوت نسبت به خود با ورزش
کردن میسر می شود.
ورزش موجب افزایش اعتماد به نفس در افراد شده در نهایت میل به
زندگی را در آنان افزایش داده و موجب بیشتر شدن فعالیت افراد
ورزشکار می شود. حس پیروزی جویی به ویژه دربازیهای جمعی, موجب از
میان رفتن روحیه بی اعتنایی به دیگران خواهد شد و فردا را به شور و
شوق و جنبش و حرکت بیشتر وا می دارد. ایجاد چنین روحیه ای در انسانها
از افسردگی, بی تفاوتی و بی تحرکی و یا احساس بی کفایتی که اینها خود
پیامدهای ناگواری دارد جلوگیری خواهد کرد.

ورزش و قهرمانی زیاده روی در ورزش می تواند مانع پرداختن به
کارهای فکری شود وحتی زیان آور نیز باشد. بنابراین باید به موقع و
متناسب بااستعدادها و تواناییهای بدنی ورزش کرد و باید بدانیم که
بد ورزش کردن موجب می شود ورزشکار اعتدال خود را از دست بدهد. به
تازگی گروهی از پزشکان سرشناس امریکایی هشدار داده اند, زیاده روی در
ورزش آسیب های جدی بر جسم و روان ورزشکار ایجاد می کند و این امر
به ویژه برای ورزشکاران کم سن و سال آسیب های بی شماری درپی دارد.
این پزشکان در مجله پزشکی نیوانگلند نوشتند: فشار دایمی برای حفظ
تناسب اندام وقدرت بخشیدن به عضلات و نیزکاهش همیشگی وزن عملکرد
بدن رادچار اختلال می کند, در حالی که ورزش موثر موجب تمایل به
مصرف بهینه غذا در فرد خواهد شد. همزمان با وارد شدن فشار عاطفی
ناشی از طرز زندگی, فرد ورزشکار ناچار است با فشار عاطفی ناشی از
رقابت با نخبگان نیز مواجه شود که این موضوع به اختلالات جسمی و ذهنی
مشابهی منجر می شود. اگر ورزشکار تمام وقت خود را برای کسب شهرت و
افتخار صرف کند, و به این باور برسد که پیروزی در درجه اول اهمیت
است, احتمال دارد درنهایت از نظر اجتماعی فردی منزوی شود.
. دکتر بیژن ذوالفقارنسب می گوید: ورزشکاری که در سطح قهرمانی
تمرین می کند, ناچار است روزی 2 یا 3 جلسه و در هفته دوازده تا سیزده
جلسه تمرین کند. این تمرین ها باید با برنامه ریزی دقیق و منظم و
منطبق با روشهای علمی باشد. به گونه ای که در طول هفته هیچکدام از
تمرین ها مشابه نباشند. همچنین تغذیه ورزشکار باید خوب و متناسب با
رشته ورزشی وی باشد, به اندازه کافی بخوابد و از نظر فیزیک بدنی نیز
جوابگوی حجم تمرین باشد. در غیر اینصورت فشار تمرینات اثرات
زیانباری خواهد داشت.

کمبودهااگر احساس نیاز به ورزش در میان مردم به وجود آید و مردم
ورزش کردن را در برنامه روزمره خود قرار دهند و درمقابل نیز امکانات
ورزشی کافی برای استفاده آنان وجود داشته باشد شاهد تاثیرات بسیار
مفیدی در زمینه های اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی خواهیم بود, ولی وجود
کمبودها و ضعف های مختلف در این زمینه, که ناشی از نبود برنامه صحیح
و برخی مشکلات اجتماعی و اقتصادی است موجب شده است ورزش تاکنون در
جامعه ما فراگیر نشود. کمبود امکانات ورزشی در نقاط مختلف کشور نیز
بر این دشواری افزوده است. تاکنون برنامه ریزی منظمی برای تربیت
مربیان موردنیاز در سطح کشور به عمل نیامده است.
کمبود و گرانی وسایل ورزشی ,بی توجهی به پژوهشهای علمی واجتماعی
ورزش و نیز کمبوداطلاعات و آمار ورزشی, تعدد مراکز اجرایی و
برنامه ریزی و محول کردن وظایف مشابه به نهادهای مختلف نظیر وزارت
آموزش و پرورش, وزارت فرهنگ و آموزش عالی, سازمان تربیت بدنی و غیره
موجب پراکندگی مدیریت ورزشی شده و توفیق مطلوب را دور از دسترس کرده
است.
اگر مدیریت امکانات ورزشی یگانه شود و هدف های ورزشی, اعم از
ورزشهای همگانی و قهرمانی برنامه ای تدوین شده و تقویمی همه سو نگر
داشته باشد و بخشی ازتبلیغات موثر رسانه ها فراخوان ورزش همگانی
باشد, می توان امیدوار بود که ورزش به عنوان یک عنصر سازنده در جامعه
گسترش خواهد یافت. در این راه فراموش نباید کرد که ساخت و تجهیز
صدها و بلکه هزارها جایگاه ورزشی و پرداخت یارانه به وسایل ورزشی ,
درکنار تمهیدات و تدبیرهای کنونی و برنامه های دورنگر, ورزش را به
خانه ها خواهد برد و خانه ای که زنگ ورزش در آن طنین انداز شد, سروش
تندرستی و نشاط را خواهد شنید.
سید افشین امیرشاهی