سکه طرح قدیم الهام‌گرفته از هنر خط معقلی در گنبد سبز قم
موضوع : شهرشناسی | استان قم - قم

سکه طرح قدیم الهام‌گرفته از هنر خط معقلی در گنبد سبز قم

طرح «سکه طرح قدیم» با الهام از نقوش تاریخی در گنبد سبز قم طراحی شده است. این سکه مزین به نام امام علی (ع)، شامل سه بار تکرار نام «علی» به خط معقلی داخل یک شش ضلعی است. این نقش بر دیوارهای بنای تاریخی گنبد سبز قم قابل مشاهده است.

خط بنایی یا معقلی یکی از انواع خوشنویسی اسلامی است که از خط کوفی زاویه‌دار مشتق شده و برای تزئینات معماری استفاده می‌شود. این خط براساس خانه‌های شطرنجی طراحی می‌شود و در تزئینات داخلی و خارجی بناهای مذهبی همچون مساجد و همچنین در ساختارهای آجرکاری و کاشی‌کاری ایرانی کاربرد دارد.

خط معقلی پس از دوره سلجوقی به ویژه در دوره‌های ایلخانی و تیموری، به دلیل هماهنگی با آجر و کاشی، در معماری اسلامی به‌وفور استفاده شد. این خط نه تنها در دیوارها و بناها، بلکه در طراحی گرافیکی و صنایع دستی نیز به کار می‌رود.

نمونه‌های تاریخی این خط در بناهایی چون مسجد گوهرشاد مشهد، آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی در اردبیل، و امامزاده محروق در نیشابور به چشم می‌خورد. از نمونه‌های معاصر نیز می‌توان به کاشی‌کاری‌های حرم امام رضا و امامزاده صالح در تهران اشاره کرد.

استفاده از خط معقلی در طراحی‌های نوین گرافیکی نیز ادامه دارد، جایی که هنرمندان با ترکیب آن با دیگر انواع خوشنویسی، طرح‌های بدیع خلق می‌کنند. این روند نوآورانه همراه با حفظ اصالت تاریخی خطوط کوفی و معقلی، به گسترش و تنوع کاربردهای آن در فضای مدرن امروزی کمک کرده است.

نظر شما