زعفرانیه، محله‌ای که امروزه با آپارتمان‌های لوکس و خانه‌های گران‌قیمت شناخته می‌شود، در گذشته روستایی سرسبز با مزارع گندم بود. این مقاله به بررسی تاریخچه زعفرانیه و روایت‌های مختلف درباره نامگذاری آن می‌پردازد.

از روستا تا محله اعیان‌نشین:

زعفرانیه تا دهه‌های ۳۰ و ۴۰ شمسی، یکی از آبادی‌های کوچک شمیران بود. با امتداد خیابان ولیعصر به شمال تهران، این آبادی نیز دستخوش تغییرات شده و به محله‌ای گران‌قیمت تبدیل شد.

وجه تسمیه زعفرانیه:

درباره منشأ نام زعفرانیه روایت‌های متفاوتی وجود دارد:

کشت زعفران: سلیمان بهبودی، رئیس دفتر پهلوی اول، در خاطرات خود به کشت زعفران در این منطقه اشاره کرده است. او معتقد است رنگ زعفرانی دروازه باغ و کشت زعفران در سعدآباد نزدیک زعفرانیه، دلیل این نامگذاری بوده است. این روایت توسط تاریخ‌پژوهانی چون منوچهر ستوده رد شده است.

زعفران باجی: روایت مورد قبول‌تر، مربوط به زنی به نام “زعفران باجی” است. او از کنیزان محمدشاه قاجار بود که اراضی زعفرانیه را از او دریافت کرد. زعفران باجی در اواخر عمر خود با ثروتی که اندوخته بود، بازارچه‌ای در منطقه مولوی ساخت. نام او بر اراضی زعفرانیه باقی ماند و بعدها خیابان و محله به نام زعفرانیه معروف شدند. در دوران قاجار، به کنیزان به دلیل رنگ پوستشان لقب “زعفران” می‌دادند. زعفران باجی به دلیل کمک به سایر کنیزان نیز شناخته شده بود.