سد زمکان، با حجم مخزن ۲۳ میلیون متر مکعب، در نیمه دوم سال ۱۳۸۵ آغاز به ساخت شد و نهایتاً در سوم مرداد ۱۳۹۶ با حضور اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری وقت، و حمید چیت‌چیان، وزیر نیروی وقت، به بهره‌برداری رسید.
 

رودخانه زمکان و موقعیت سد

رودخانه زیبای زمکان، که سرچشمه آن روستای توت‌شامی است، پس از عبور از روستای گوره‌جوب در بخش گهواره شهرستان دالاهو، منطقه سر، آسیاب علیکه، و جاماسب، به سد زمکان می‌ریزد.
 

محل سد در فاصله ۷۵ کیلومتری اسلام‌آباد غرب و ۹ کیلومتری بخش گهواره شهرستان دالاهو واقع شده است. این رودخانه بیش از ۵۰ کیلومتر طول دارد و پس از عبور از بخش‌هایی از منطقه ثلاث باباجانی، در نهایت به رودخانه سیروان می‌ریزد.
 

مشخصات و اهداف سد

اردشیر عزیزخانی، با اشاره به ظرفیت ۲۳ میلیون متر مکعبی سد، توضیح داد:

• ارتفاع سد از بستر رودخانه: ۵۶ متر
• طول تاج سد: ۲۷۸ متر

این سد با هدف آبیاری بیش از ۲۲۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی دالاهو و باغات بخش گهواره ساخته شد. اهداف اصلی شامل:

1. آبی کردن ۱۷۰۰ هکتار از اراضی دیم دالاهو
2. آبیاری ۵۳۰ هکتار از باغات بخش گهواره
    

چالش‌های تحقق اهداف

اگرچه هدف اولیه سد تأمین آب شرب، گسترش اراضی کشاورزی، و ارائه حق‌آبه به صنعت بود، اما این اهداف تاکنون به‌طور کامل محقق نشده است.
با اینکه سد زمکان به‌عنوان یک سد غیر برق‌آبی ساخته شده، اما عدم تحقق برنامه‌های مرتبط، جایگاه آن را به چالش کشیده است.

این پروژه، علی‌رغم پتانسیل بالای آن، نیازمند مدیریت و برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای بهره‌برداری بهینه و خدمت‌رسانی به منطقه است.