📸کاوه سیداحمدیان⁣⁣

صید ماهی ساردین با انداختن جَل (تور کیسه‌ای کششی) در جزیره قشم، استان هرمزگان، روشی سنتی و منحصر به فرد برای صید این ماهی کوچک و پرطرفدار است. این روش که به عنوان "جل‌کشی" نیز شناخته می‌شود، سابقه‌ای دیرینه در منطقه دارد و به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و اقتصاد محلی محسوب می‌شود.

نحوه انجام صید:

1. آماده سازی: صیادان ابتدا جَل خود را که تور بزرگی با کیسه‌ای در انتهای آن است، آماده می‌کنند. جَل را به قایق یا لنج خود متصل می‌کنند و سپس به محل تجمع ساردین‌ها در دریا می‌روند.
2. محاصره: صیادان با استفاده از مهارت و تجربه خود، جَل را به دور گله ساردین‌ها می‌اندازند و به تدریج آن را جمع می‌کنند تا تمام ماهی‌ها در کیسه تور محبوس شوند.
3. کشیدن جَل: پس از محاصره کامل گله، صیادان با قدرت جَل را به سمت قایق یا لنج خود می‌کشند. در این مرحله، ماهی‌ها در کیسه تور فشرده می‌شوند و به داخل قایق منتقل می‌شوند.

مزایای صید با جَل:

• کارآمدی: جَل‌کشی روشی بسیار کارآمد برای صید ساردین در حجم زیاد است. صیادان می‌توانند در مدت زمان کوتاهی مقدار قابل توجهی ماهی صید کنند.
• محافظت از محیط زیست: جَل‌کشی به طور کلی روشی نسبتاً پایدار برای صید ماهی است. به دلیل استفاده از تورهای بزرگ، صید جانبی (صید ناخواسته‌ی گونه‌های دیگر) در این روش به حداقل می‌رسد.
• ارزش فرهنگی: جَل‌کشی بخشی از فرهنگ و تاریخچه‌ی صید ماهی در جزیره قشم و استان هرمزگان است. این روش نسل به نسل منتقل شده و به عنوان هویتی برای صیادان محلی شناخته می‌شود.

نقش صید ساردین در قشم:

صید ساردین در جزیره قشم نقش مهمی در اقتصاد محلی ایفا می‌کند. این ماهی منبع غذایی ارزشمندی برای مردم منطقه است و همچنین به عنوان ماده اولیه در تولید انواع محصولات مانند کنسرو، پودر ماهی و کود حیوانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علاوه بر این، صید ساردین در جذب گردشگران به جزیره قشم نیز موثر است. بسیاری از گردشگران از دیدن روش سنتی جَل‌کشی و تماشای مهارت صیادان محلی لذت می‌برند.

چالش‌ها:

صید ساردین با جَل با چالش‌هایی نیز روبرو است. یکی از این چالش‌ها، نوسانات جمعیتی ساردین است. در برخی سال‌ها، به دلیل عوامل مختلف مانند تغییرات آب و هوایی، صید ساردین به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. این امر می‌تواند به ضرر صیادان محلی و اقتصاد منطقه باشد.

چالش دیگر، رقابت با روش‌های صید مدرن است. صید صنعتی ساردین با استفاده از کشتی‌های بزرگ و تورهای پیشرفته، می‌تواند به طور قابل توجهی به ذخایر ساردین آسیب برساند و صید سنتی را با خطر مواجه کند.

با وجود این چالش‌ها، صید ساردین با جَل همچنان به عنوان روشی مهم برای صید ماهی در جزیره قشم و استان هرمزگان باقی مانده است. صیادان محلی با استفاده از دانش و تجربه خود، به حفظ این روش سنتی و پایدار ادامه می‌دهند و ساردین را به عنوان منبع غذایی ارزشمندی برای مردم منطقه و گردشگران تامین می‌کنند.