براساس تحقیقات و آمار جهانی 70درصد نوجوانان بزرگسالانی چاق خواهند بود و حتی این احتمال وجود دارد که این افراد در بزرگسالی دچار چاقی مفرط شوند.
چاقی در دوران نوجوانی اغلب با افزایش خطر ابتلا به دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی و افزایش فشار خون در بزرگسالی همراه است.
چاقی در دختران به ویژه در سنین حساس بلوغ باعث می‌شود که اکثر این دختران به رژیم‌های کاهش وزن رو بیاورند و همین مسأله ممکن است منجر به کوتاه ماندن قد آنان شود و به علاوه به کمبود ویتامین مبتلا شوند.
تاخیر رشد و تاخیر در بلوغ جنسی در اثر دریافت ناکافی غذا و کوتاهی قد باعث اختلالات جبران ناپذیری در دختران خواهد شد و سلامت آنان را به خطر خواهد انداخت.
عوامل ژنتیکی، فیزیولوژیکی، محیطی، عاطفی و روانی از عوامل متعدد بروز چاقی است و تمرینات منظم ورزشی به ویژه در دختران می‌تواند مانع از بروز چاقی در آنان شود.
در بسیاری از موارد گرفتن رژیم‌های غذایی ممکن است در کوتاه مدت وزن مناسب را به وجود بیاورد اما در دراز مدت ممکن است باعث چاقی بیش از حد و سایر اختلالات فیزیولوژیکی شود.

فقط یک ساعت ورزش!
محققان اعلام کردند که با توجه به افزایش بروز چاقی‌های دوران مدرسه میان دانش آموزان دختر، تنها یک ساعت ورزش در هفته می‌تواند منجر به کاهش اضافه وزن در دختران جوان شود.
مطالعات جدید نشان می‌دهد که این افزایش چاقی در میان دانش‌آموزان پسر کمتر است، چرا به طور کلی تحرک جسمی آنها بیشتر از دختران است و ورزش مدارس می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از بروز چاقی و بهره‌مندی از پیامدهای سلامتی آن در دانش آموزان داشته باشد.
از آنجا که 15درصد کودکان و نوجوانان ما مبتلا به اضافه وزن هستند، این مطالعات براهمیت سرمایه‌گذاری بر روی آموزش‌های جسمی روزانه در مدارس تاکید می‌کند.
اگر عواقب جسمی و احساسی ابتلا به چاقی برای افراد روشن شود، اهمیت توجه به ورزش مدارس جلوه می‌کند. بررسی‌های انجام شده بر روی دانش‌آموزان مدارس نشان می‌دهد که تحرک جسمی بیش از یک ساعت در مدرسه در طول یک هفته می‌تواند 10درصد از چاقی دانش‌آموزان را کاهش دهد. البته این تحرکات جسمی و تمرینات بدنی باید با عادات تغذیه‌ای مناسب با توجه به کنترل برنامه غذایی مدرسه و تنقلات بین روز همراه باشد.
به گفته معاون سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، 84درصد از مردم کشور ما فعالیت فیزیکی لازم را ندارند و ورزش همگانی انجام نمی‌دهند. افراد مبتلا به اضافه وزن، 3 برابر کسانی که دارای وزن متناسب هستند، دچار بیماری‌های قلبی، عروقی، دیابت و فشار خون می‌شوند و احتمال ابتلا به سرطان در این افراد بیش از 30درصد است، لذا ایجاد رژیم غذایی مناسب به همراه ورزش و تمرینات بدنی از همان اوان کودکی ضروری می‌نماید.
وی اضافه می‌کند: کودکان ایرانی که تحت پوشش شیر مدرسه قرار دارند و از تحرک فیزیکی خوبی برخوردارند، نسبت به دیگر کودکان در بزرگسالی به بیماری‌های کمتری مبتلا می‌شوند.
یک روانشناس بالینی نیز در این زمینه می‌گوید: مهم‌ترین دوره‌ای که باید در آن بهداشت روان را کاملاً منظور کرد، دوره پیش‌دبستانی است که پایه‌های اصلی‌ رشد روانی در آن دوره بنا نهاده شده است.

امکانات ورزشی دختران ناچیز است!
دختران امروز پرورش دهنده افراد دیگری در آینده خواهند بود، بنابراین نیاز به تن سالم و روح سالم‌تری دارند. ورزش نه تنها در سلامت جسمی بلکه در سلامت روحی و فکری افراد به ویژه قشرهای جوان و نوجوان نقش بسزایی دارد و دانش‌آموزانی که فعالیت‌های ورزشی انجام می‌دهند، در کلاس‌های درس از نشاط روحی و آمادگی ذهنی و پاسخگویی مطلوب‌تری نسبت به سایر دانش‌آموزان برخوردارند. به همین دلیل آگاهی عمومی نسبت به نقش ورزش در سلامت انسان امری مهم و خطیر می‌نماید و وظیفه مسئولان آموزشی کشور توجه به ورزش جوانان به ویژه در مدارس است.
اما آیا در حال حاضر فضای ورزشی برای دانش‌آموزان که در سن حساسی به سر می‌برند، به اندازه کافی وجود دارد؟
آبا برای رشد قوای بدنی و سلامتی دختران که مادران آینده جامعه هستند، به اندازه کافی امکانات و فضاهای مناسب ورزشی در نظر گرفته شده است؟
متأسفانه بودجه و امکانات ورزشی زنان در کشور بسیار ناچیز است و از مسئولان باید پرسید که چه میزان برای ورزش دختران هزینه کرده‌اید؟
با توجه به رشد روز افزون جمعیت و گرایش هرچه بیشتر جامعه به ورزش اعتبارات و امکانات موجود جوابگوی نیازهای ورزشی دختران نیست و به همین علت است که استعدادها و توانایی‌های دختران ما در زمینه‌های مختلف ورزشی رشد مناسب نداشته و بی‌نصیب مانده است.

ورزش و جلوگیری از گرایش به معضلات اجتماعی
کم تحرکی و غفلت از فعالیت‌های ورزشی نه تنها جسم انسان را فرسوده می‌کند بلکه باعث ابتلا به انواع بیماری‌های روانی و روحی می‌شود.
به گفته محققان فعالیت بدنی و ورزش مانند دارو عمل می‌کند و نه تنها در بهبودی بیماری‌های جسمی موثر هستند که استرس، افسردگی و بیماری‌های عصبی را نیز بهبود می‌بخشند.
افرادی که فعالیت بدنی دارند، در هر شرایط سنی دارای ویژگی‌های خاص اخلاقی، رفتاری و نیز آمادگی جسمانی و فیزیکی هستند و به ناملایمات خارجی و مشکلات مختلف اجتماعی واکنش منطقی‌تر و بهتری می‌دهند.
شرایط مطلوب آموزشی و تمرینات منظم ورزشی در جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های روانی‌ اثر به سزایی دارد و مدرسه در این میان با توجه به گزینش مربیان و معلمان سالم و متعهد که از نظر روانی مسئول تعلیم و تربیت دانش آموزان هستند، از جمله عوامل موثر در کاهش ابتلا به بیماری‌های روانی و روحی است.
به همین دلیل مهم‌ترین وظیفه مسئولان برای ارتقا‌ء سطح بهداشت روان در جامعه، افزایش آگاهی مردم، بستر سازی فرهنگی، آموزش و ایجاد امکانات به منظور اشاعه ورزش در جامعه است و بهتر است پایه‌های این حرکت عظیم و این هدف والا در مدارس گذاشته شود.
داشتن اعتماد به نفس، نداشتن اضطراب و افسردگی، نبود سوءظن و بدبینی، قاطعیت، انگیزه، شور و نشاط از مشخصه‌های نوجوانان و جوانانی است که از سلامت جسمی، روانی خوبی برخوردارند و از گرایش به معضلات اجتماعی دوری می‌کنند.

منبع: / روزنامه / اطلاعات ۱۳۸۷/۱۱/۰۱
نویسنده : منصوره بیطرفان