همیشه برایم سؤال بود که چرا وقتی خیلی‌ها صدای تلاوت قرآن را از بلندگو می‌شنوند، فوری می‌پرسند: کسی فوت کرده؟ و نگرانی و غم فوری جایگزین آرامشی می‌شود که قرار است صدای تلاوت آرامش‌بخش آیات در دل‌ها ایجاد کند.
چرا وقتی از دین گریزی گفته می‌شود، فوری تصویر یک جوان در ذهن‌مان مجسم می‌شود؟
مگر دین منبعی نیست که هم ذهن و هم قلب انسان را تغذیه می‌کند و مگر عشق و عقل از جمله تحفه‌هایی نیست که در سبد جوانی‌ جای مخصوص دارد؟ چرا گاه به نظر می‌رسد در ایجاد ارتباط بین این دو آن قدرها که باید قوی عمل نشده؟
مگر این نیروی مضاعف جوانی مجهز به آگاهی و دینداری نیست که در مقابل طاغوت و شیطان و انحرافات و هوس‌ها، تحسین شده است؟ چرا با این وجود، برخی از ما فکر می‌کنیم که جوان به اصطلاح «جاهل» است و باید در کوره روزگار پخته شود و به فردی کامل تبدیل شود اما فکر نمی‌کنیم که یک کودک باید از همان ابتدا چنان تربیت شود که در جوانی دست‌کم بخش قابل توجهی از خوب‌ها و بدها و اخلاقیات را بشناسد تا برای سر در آوردن از ابهامات و پیدا کردن جواب مجهولات، پا در راه‌هایی نگذارد که تبدیل شدنش به فرد کامل، به قیمت ایجاد خراش‌هایی از بد حادثه و کم تجربگی و ناآگاهی برروح و روان خودش و دیگران به دست‌آید؟
چرا برخی از جوانان در فرایند هویت یابی‌مذهبی دچار مشکل و سردرگمی می‌شوند و چرا شمار برنامه‌های خوب در زمینه مذهب – که با توجه به ویژگی‌های جوانان و با بهره‌گیری از شاخصه‌های جوان‌پسند دین از جمله پویایی و نشاط و سرزندگی تهیه شده باشد که بتواند به نیازهای روز جوانان پاسخ شفاف دهد – در حدی نیست که پاسخگوی مطالبات تمام جوانان باشد و آنان را اغنا کند؟
دکتر فیاض جامعه‌شناس و استاد دانشگاه می‌گوید: «دین اسلام، دینی است کامل که برای تمام شئون زندگی افراد برنامه دارد. جوانان هم از جمله افرادی هستند که در اسلام توجه ویژه‌ای به آنان شده است. دین اسلام بر پایه پویایی و نشاط بنا شده است و از جنبه‌های مثبت جوانان هم شادابی و نشاط‌شان است. دین اسلام به آخرت افراد هم توجه داشته اما متأسفانه آنچه ما امروز از رادیو، تلویزیون و رسانه‌ها می‌بینیم این است که، اسلام را پیرزنی و پیرمردی به جوانان معرفی می‌کنند. در این نوع نگرش همه منتظر مرگ هستند در حالی که یکی از جنبه‌های مهم اسلام پویایی، حیات و کار در راه رضای خدا است.»
وی تأکید می‌کند: «اغلب برنامه‌های صدا و سیما برای ترویج دین اسلام جذابیت ندارد. اغلب سریال‌ها بر پایه مرگ بنا شده است به گونه‌ای که دیدن و شنیدن این برنامه‌ها لذتی برای جوان ندارد.»
وی معتقد است: «مفسران دینی و افراد مذهبی که برای اسلام تبلیغ می‌کنند، باید جنبه‌های شاد‌ی‌آور و نشاط برانگیز اسلام را به مردم نشان دهند. اصل اسلام بر پایه عشق، امید و شادی است. آنان باید این جنبه از اسلام را به خوبی به جوانان نشان دهند که متأسفانه در این زمینه کوتاهی شده است.»
افزایش گرایش به عرفان‌های کاذب می‌تواند هشداری باشد برای دست‌اندرکاران، هشدار از این باب که قلب و روح حقیقت‌جوی جوانان تشنه آب زلالی است که اگر به آن دسترسی نداشته باشند، سراغ سراب می‌روند. چرا برخی از جوانان، چشمه این آب زلال را که این همه نزدیک است، نمی‌بینند. شاید علائم راهنما برای آنان گنگ باشد. در این صورت باید در این علائم تغییراتی ایجاد شود.
حجت‌الاسلام سلیمانی استاد حوزه و دانشگاه در این باره معتقد است: «در جامعه‌ای که فرهنگ آن براساس اعتقادات مذهبی و اسلامی بنا شده است، اگر از ابتدا مباحث مذهبی برای افراد توضیح داده نشود و فرد در این جامعه پاسخ پرسش‌هایش را شفاف نگیرد، در نتیجه به سمت عرفان‌های کاذب گرایش پیدا می‌کند. ایران کشوری اسلامی است و مبلغان ما وقتی در برابر پرسش‌های جوانان قرار می‌گیرند، نباید دچار افراط و تفریط شوند. متأسفانه برخی از افراد ناآگاه به سؤالات جوانان به خوبی جواب نمی‌دهند و حتی از جوان خرده می‌گیرند.»
وی می‌افزاید: «ما نتوانسته‌ایم به طور شایسته به این گروه از جوانان پاسخ دهیم و لذایذ عرفان اسلامی را به آنان نشان دهیم. اسلام یعنی از خودگذشتگی، ایثار، جهاد، مهربانی و عشق به همنوع. اگر بتوانیم این مسائل را به جوانان به درستی آموزش دهیم دیگر شاهد کجروی در دین نخواهیم بود.»
جوانان کم ایمان نیستند
گاه می‌شنویم که گفته می‌شود متأسفانه توجه جوانان نسبت به مباحث دینی کمتر شده است اما بسیاری از کارشناسان دینی این گفته‌ها را نادرست می‌دانند. آنان معتقدند میزان ایمان جوانان را نمی‌توان در جامعه اسلامی اندازه‌گیری کرد.
حجت‌الاسلام ابراهیم ابراهیمی که از مشاوران مذهبی در مدارس و دانشگاه‌های کشور است درباره ایمان جوانان امروزی می‌گوید: «بسیاری از افراد احساس می‌کنند که جوانان جامعه ما دیندار نیستند. ما در مدارس و دانشگاه‌ها به پرسش‌های جوانان درباره مباحث علمی پاسخ می‌دهیم و شاهدیم که جوانان امروزی جزو پرسشگرترین افراد نسبت به مباحث دینی هستند. در دل آنها مباحث اعتقادی بسیاری وجود دارد اما متأسفانه مبلغان خوبی در این دستگاه‌ها وجود ندارد تا به پرسش‌های آنان به درستی پاسخ دهد. حتی جوانانی که به ظاهر دیندار نیستند علاقه بسیاری به دین اسلام دارند.»
وی با تأکید بر اینکه جوان امروز عقلگرا شده است، اظهار می‌کند: «به نظر می‌رسد که مسئولان فرهنگی کشور باید مبلغان اهل علم را برای دانشگاه‌ها، مساجد و مدارس تربیت کنند که با صبر و حوصله به پرسش‌های جوانان پاسخ دهند.»

منبع: / روزنامه / ایران ۱۳۹۰/۵/۲۲