روزنامه شرق، پنجشنبه ۴ دی ۱۳۸۲ - ۲ ذیقعده ۱۴۲۴ - ۲۵ دسامبر ۲۰۰۳

محمود فاضلی:در حالی که بسیاری معتقدند کشور یونان به عنوان یک سرزمین ۱۱ میلیونی عضو اتحادیه اروپا و کشوری که به مرکز علم و دانش در یونان باستان معروف بوده و دانشمندان و فلاسفه بزرگی را به تمدن بشری تقدیم کرده، در دهه های اخیر فاصله زیادی با عرصه علم و فرهنگ گرفته است. این کشور که روزی با دانش تعداد زیادی فیلسوف، ریاضیدان و پزشک به اندوخته های علمی و فرهنگی خود می بالید چندی پیش در یک آمارگیری در میان ۱۵ کشور عضو اتحادیه اروپا به کشوری که در عرصه علم و فرهنگ توجه و سرمایه گذاری کمتری کرده، نام گرفته است.به ادعای کارشناسان فرهنگی این کشور، به رغم امکانات مناسب صنعت چاپ در این کشور و یا وضعیت اقتصادی مطلوب توده مردم، اما مسائل فرهنگی و به ویژه خرید کتاب، مجله و روزنامه در سبد خانواده های این کشور کمتر دیده می شود.طبق یک آمارگیری منتشره در روزنامه کاتی مرینی یونان که در میان ۱۶ هزار شهروند اروپایی انجام گرفته است فقط ۲/۵ درصد مردم یونان در ۱۲ ماه گذشته کتابی را صرفاً در خصوص موقعیت کاری خود مطالعه کرده اند. در این مدت۶/۱۰ درصد مردم صرفاً کتابی را درخصوص مدرسه و امور درسی خود مطالعه کرده اند و ۶/۳۵ درصد کتاب های متفرقه مطالعه کرده اند. ۳/۵۴ درصد کسانی که در این آمار شرکت کرده اند در طول یک سال گذشته هیچ کتابی را مطالعه نکرده اند.از دیدگاه کارشناسان فرهنگی این کشور عدم مطالعه کتاب از سوی شهروندان این کشور یک مشکل فرهنگی بوده که برای حل آن نیازمند ارائه یک راه اساسی است. فقط ۳/۲۰ درصد یونانیان ۵ الی ۷ روز هفته روزنامه می خوانند، ۸/۱۰ درصد ۳ الی ۴ روز، ۳/۱۹ درصد یک یا دو روز روزنامه خوانده و ۹/۱۸ درصد به ندرت و ۵/۳۰ درصد اصلاً روزنامه  نمی خوانند. این در حالی است که ۳/۹۹ درصد مردم این کشور به پیگیری برنامه های تلویزیونی علاقه  نشان داده و در میان کشورهای اروپایی زمان بیشتری را به دیدن تلویزیون اختصاص می دهند.طبق اعلام مرکز ملی کتاب یونان، از سال ۱۹۷۴ الی ۱۹۹۹ قیمت کتاب در یونان تقریباً ثابت بوده و تغییر زیادی در قیمت کتاب دیده نمی شود. همچنین رشد انتشار کتاب های مختلف در یونان در سال های اخیر سیر صعودی داشته است. برای مثال در حالی که در سال ۱۹۹۰، سه هزار کتاب در موضوعات مختلف منتشر گردیده اما این تعداد در سال ۱۹۹۹ به ۶۸۰۰ موضوع رسیده است.مدیر مرکز کتاب یونان معتقد است «این میزان انتشار کتاب جدید رضایت بخش نیست و نباید فراموش کرد که ما در سال های اخیر نه فقط با کاهش خوانندگان کتاب روبه رو هستیم بلکه با درصدی از بی سوادی نیز روبه رو بوده ایم.» میلونوپولوس رئیس سندیکای انتشارات کتاب در یونان مدعی است «کاملاً منطقی است که دارای کمترین تعداد خوانندگان کتاب باشیم. وقتی در یونان تا چندی قبل دارای مشکل بی سوادی بودیم، اروپایی ها با دو کتاب در چمدان خود به تعطیلات می رفتند. به مقام آخر رسیدن در این زمینه طبیعی بود. البته نسبت به ۱۰ سال قبل بسیار بهتر شده ایم و در سال  های اخیر همه ساله بیش از ۶۰۰۰ عنوان کتاب در یونان منتشر شده است.»مدیر یک انتشارات خارجی در یونان نیز معتقد است «دلایلی مختلفی وجود دارد که شرایط دوستداران کتاب در یونان بسیار بهتر شده است. البته این رشد هنوز رضایت بخش نیست اما نسبت به گذشته بسیار تغییر کرده است.

گروهی دیگر دلیل عدم مطالعه خود را اعلام موضوعات و مقالاتی پیرامون این کتاب ها در پرتیراژترین روزنامه های این کشور می دانند.طبق این آمار، مردم کشورهای پرتغال، یونان و ایتالیا کمتر از سایر کشورها به مطالعه کتاب می پردازند. فقط ۲۳ درصد پرتغالی ها، ۴۵ درصد یونانی ها و ۴۷ درصد اسپانیایی ها در سال های اخیر حداقل یک کتاب خوانده اند. ۸۵ درصد سوئدی ها اعلام می دارند حداقل یک کتاب را در سال اخیر مطالعه کرده اند و کشور فنلاند با ۷۵ درصد و انگلیس با ۷۴ درصد در ردیف های بعدی قرار دارند. میزان متوسط این مسئله در میان اتحادیه اروپا ۷۴ درصد بوده است. مردم یونان در میان مردم سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا کمتر به کتابفروشی ها مراجعه داشته اند.