روزنامه شرق، یکشنبه ۷ دی ۱۳۸۲ - ۵ ذیقعده ۱۴۲۴ - ۲۸ دسامبر ۲۰۰۳

- ۲۱ ژوئن۱۹۹۰: ایران- زمین لرزه ای به بزرگی ۷/۷ درجه در مقیاس ریشتر ۴۰ هزار نفر را در استان های گیلان و زنجان به کشتن داد.

- ۱۶ ژوئیه ۱۹۹۰: فیلیپین- زمین لرزه ای به بزرگی ۷/۷ درجه در مقیاس ریشتر در استان لوزون فیلیپین ۲ هزار و ۶۰۰ کشته و ۳ هزار و ۴۴۱ زخمی به جای گذاشت.

- یکم فوریه ۱۹۹۱: افغانستان و پاکستان- دست کم یک هزار و ۵۰۰ نفر در زمین لرزه ای به بزرگی ۸/۶ درجه ریشتر کشته شدند.

- ۲۰ اکتبر ۱۹۹۱: شمال هند- زمین لرزه ای به بزرگی ۱/۶ درجه ریشتر یک هزار و ۵۰۰ نفر را در کوهپایه های هیمالیا کشت و ۳ هزار نفر را زخمی کرد.

- ۱۳ مارس ۱۹۹۲: ترکیه- به دنبال زمین لرزه ای به بزرگی ۸/۶ درجه ریشتر در شرق ترکیه اعلام شد که ۶۵۳ نفر کشته و ناپدید شده و حدود ۷۰۰ نفر نیز زخمی شده اند.

-۱۲ دسامبر ۱۹۹۲: اندونزی- زمین لرزه ای به بزرگی ۸/۶ درجه ریشتر بیش از ۲ هزار نفر را در جزیره فلورس اندونزی کشت.

-۳۰ سپتامبر ۱۹۹۳: هند- زمین لرزه ای به بزرگی ۴/۶ درجه ریشتر نواحی غرب هند را لرزاند و ۷ هزار و ۶۰۱ نفر را به کشتن داد.

- ۱۷ ژانویه ۱۹۹۵: ژاپن- زمین لرزه ای به بزرگی ۲/۷ درجه ریشتر ناحیه «کوبه» در «اوزاکا» ژاپن را لرزاند که بر اثر آن ۶ هزار و ۴۲۴ نفر کشته شدند. شمار تلفات و میزان خسارات وارده سبب شد ژاپنی ها فناوری ساختمانی و دیگر اقدامات ایمنی خود را به بازنگری جدی بگذارند.

- ۲۷ مه ۱۹۹۵: روسیه- زمین لرزه ای به بزرگی ۵/۷ درجه ریشتر جزیره «ساخالین» واقع در خاور دور روسیه را تکان داد و یک هزار و ۸۴۱ نفر را در شهر «نفتگورسک» کشت.

- ۲۸ فوریه ۱۹۹۷: ایران- زمین لرزه ای به بزرگی ۵/۵ درجه ریشتر در اردبیل تلفات جانی فراوان به همراه داشت بنابر آمار رسمی شمار کشته شدگان این زلزله ۹۶۵ نفر و شمار زخمی شدگان ۲ هزار و ۶۰۰ نفر بوده است.

- ۱۰ مه ۱۹۹۷: ایران- در زمین لرزه ای به بزرگی ۱/۷ درجه ریشتر که نواحی شرقی ایران را لرزاند یک هزار و ۶۱۳ نفر کشته و ۳ هزار و ۷۱۲ نفر زخمی شدند.

- ۴ فوریه ۱۹۹۸: افغانستان- زمین لرزه ای به بزرگی ۴/۶ درجه ریشتر استان «تخار» افغانستان را لرزاند و تلفات بسیار گرفت. آمارهای گوناگون شمار کشته شدگان را ۲ هزار و ۳۰۰ تا ۴ هزار نفر ذکر کرده اند.

-۳۰ مه ۱۹۹۸: افغانستان- زمین لرزه ای به بزرگی ۱/۷ درجه ریشتر نواحی شمال شرقی افعانستان را لرزاند و حدود ۵ هزار نفر را کشت.

- ۱۷ ژوئیه ۱۹۹۸: پاپوا گینه نو- یک زمین لرزه زیرزمینی که ارتعاش های خود را به آب دریا رساند؛ امواج «تسونامی» (امواج بزرگ ناشی از زلزله در بستر دریا) پدید آورد که چندین روستای محلی را در پاپوا گینه نو؛ شرقی ترین کشور آسیا؛ شست و با خود به دریا برد در اثر حمله امواج «تسونامی» به ساحل ۲ هزار و ۱۲۳ نفر کشته شدند.

- ۱۷ اوت ۱۹۹۹: ترکیه- در زمین لرزه ای به بزرگی ۴/۷ درجه ریشتر که نواحی شمال غربی ترکیه را لرزاند ۲۰ هزار نفر کشته و ۲۴ هزار و ۹۴۱ نفر زخمی شدند.

- ۲۱ سپتامبر ۱۹۹۹: تایوان- زمین لرزه ای به بزرگی ۶/۷ درجه ریشتر بیش از ۲ هزار و ۴۰۰ نفر را به کشتن داد؛ ۱۱ هزار نفر زخمی به جای گذاشت و یکصد هزار نفر را بی خانمان کرد.

- ۱۲ نوامبر ۱۹۹۹: ترکیه- زمین لرزه ای به بزرگی ۷/۲ درجه ریشتر ۸۹۴ نفر را کشت و ۴ هزار و ۹۴۸ نفر را زخمی کرد.

-۲۶ ژانویه ۲۰۰۱: هند- زمین لرزه ای به بزرگی ۹/۶ تا ۹/۷ درجه ریشتر گجرات در نواحی غربی هند را لرزاند و تلفات جانی فراوانی به بار آورد.

شمار قربانیان این زمین لرزه در روز پس از آن به دست کم ۵ هزار نفر رسیده و همچنان در حال افزایش است.این زمین لرزه امواج ارتعاشی خود را به پاکستان و نپال نیز فرستاده و ویرانی هایی نیز در آن کشورها پدید آورده است.بزرگترین زمین لرزه ای که تا کنون در هند رخ داده است؛ در روز ۱۵ اوت ۱۹۵۰ بود که ۵/۸ درجه ریشتر شدت داشت و در آن ۵۳۲ نفر کشته شدند.

واحد ریشتر

در این مقیاس؛ افزایش یک واحد به رقم مربوط نشانه ۱۰ برابر شدن شدت لرزش و ۳۰ برابر شدن انرژی آزاد شده است.

انرژی آزاد شده در اثر زمین لرزه ای به شدت ۴ درجه در مقیاس ریشتر با انفجار یک هزار تن «تی ان تی» (TNT) یا یک بمب کوچک هسته ای برابری می کند و شدت ۹/۷ درجه در مقیاس ریشتر به تقریب با انرژی تخریبی یک میلیارد تن TNT برابر است.

بالاترین حدی که در این مقیاس منظور شده ۱۲ است که انرژی آن معادل ۱۶۰ تریلیون (۱۶۰ هزار میلیون) تن TNT است و قدرت تخریبی آن به حدی است که می تواند پوسته زمین را از هم بشکافد.

مقیاس ریشتر به نام دکتر «چارلز ریشتر» فیزیکدان آمریکایی نامگذاری شده است که در سال ۱۹۰۰ میلادی به دنیا آمد و در سال ۱۹۸۵ درگذشت.

منبع:ایرنا