راهبردهای شناختی و فراشناختی، مجموعه‌ای از مهارت‌هایی هستند که به دانش‌آموزان کمک می‌کنند تا یادگیری خود را به طور مؤثرتری مدیریت کنند. راهبردهای شناختی بر پردازش اطلاعات و یادآوری تمرکز دارند، در حالی که راهبردهای فراشناختی بر آگاهی از فرآیندهای شناختی و تنظیم آن‌ها تمرکز دارند.
خودپنداره، تصویری است که فرد از خود دارد. خودپنداره تحصیلی، تصویری است که فرد از توانایی‌ها و موفقیت‌های تحصیلی خود دارد. اهمال‌کاری، به تأخیر انداختن انجام تکالیف یا مسئولیت‌ها گفته می‌شود.
تحقیقات نشان داده‌اند که راهبردهای شناختی و فراشناختی می‌توانند تأثیر مثبتی بر خودپنداره و اهمال‌کاری دانش‌آموزان داشته باشند.
تأثیر راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خودپنداره
راهبردهای شناختی و فراشناختی می‌توانند به دانش‌آموزان کمک کنند تا:

مفاهیم و مطالب جدید را بهتر درک کنند.
به طور موثرتری یاد بگیرند.
عملکرد تحصیلی خود را بهبود بخشند.

این عوامل می‌توانند به افزایش خودپنداره تحصیلی دانش‌آموزان منجر شوند.
تأثیر راهبردهای شناختی و فراشناختی بر اهمال‌کاری
راهبردهای شناختی و فراشناختی می‌توانند به دانش‌آموزان کمک کنند تا:

اهداف خود را تعیین کنند.
برنامه‌ریزی کنند.
تکالیف خود را مدیریت کنند.
انگیزه خود را حفظ کنند.

این عوامل می‌توانند به کاهش اهمال‌کاری دانش‌آموزان منجر شوند.
مکانیسم‌های تأثیر راهبردهای شناختی و فراشناختی
مکانیسم‌های تأثیر راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خودپنداره و اهمال‌کاری دانش‌آموزان به شرح زیر است:
خودپنداره
راهبردهای شناختی و فراشناختی می‌توانند به دانش‌آموزان کمک کنند تا:

احساس کنترل بیشتری بر یادگیری خود داشته باشند.
از موفقیت‌های خود آگاهی بیشتری داشته باشند.
با چالش‌ها و شکست‌ها به طور مؤثرتری کنار بیایند.

این عوامل می‌توانند به افزایش خودپنداره تحصیلی دانش‌آموزان منجر شوند.
اهمال‌کاری
راهبردهای شناختی و فراشناختی می‌توانند به دانش‌آموزان کمک کنند تا:

آگاهی بیشتری از زمان خود داشته باشند.
اهداف خود را واقع‌بینانه‌تر تعیین کنند.
موانع پیش روی خود را شناسایی و بر آن‌ها غلبه کنند.

این عوامل می‌توانند به کاهش اهمال‌کاری دانش‌آموزان منجر شوند.
راهکارهای آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی
آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی می‌تواند به صورت فردی یا گروهی انجام شود. آموزش فردی معمولاً توسط یک متخصص آموزش داده می‌شود، در حالی که آموزش گروهی می‌تواند توسط یک معلم یا مربی انجام شود.
آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی معمولاً شامل مراحل زیر است:

آگاهی‌بخشی: در این مرحله، دانش‌آموزان با مفاهیم و کاربردهای راهبردهای شناختی و فراشناختی آشنا می‌شوند.
تقویت مهارت‌ها: در این مرحله، دانش‌آموزان فرصتی برای تمرین راهبردهای شناختی و فراشناختی در موقعیت‌های واقعی پیدا می‌کنند.
خودتنظیمی: در این مرحله، دانش‌آموزان یاد می‌گیرند که چگونه راهبردهای شناختی و فراشناختی را به طور مستقل در یادگیری خود به کار گیرند.

نتیجه‌گیری
راهبردهای شناختی و فراشناختی، ابزارهای ارزشمندی برای بهبود یادگیری و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان هستند. آموزش این راهبردها می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند تا از توانایی‌های خود به طور مؤثرتری استفاده کنند و به موفقیت‌های تحصیلی دست یابند.