پژوهشی که در سال 1400 در ایران انجام شد، نقش تبعیض جنسیتی ادراک شده و سبک‌های هویتی را در پیش‌بینی درماندگی آموخته شده در دختران با تجربه فرار از خانه بررسی کرد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که تبعیض جنسیتی ادراک شده و سبک هویتی سردرگم/ اجتنابی با درماندگی آموخته شده رابطه مثبت و معنادار و سبک‌های هویت هنجاری، اطلاعاتی و تعهد هویت با درماندگی آموخته شده رابطه منفی و معنادار داشتند.
تبعیض جنسیتی ادراک شده
تبعیض جنسیتی ادراک شده به احساسی گفته می‌شود که فرد در مورد قرار گرفتن در معرض تبعیض بر اساس جنسیت خود دارد. این تبعیض می‌تواند در زمینه‌های مختلف زندگی، از جمله خانواده، مدرسه، جامعه و محیط کار، رخ دهد.
در پژوهش حاضر، تبعیض جنسیتی ادراک شده با استفاده از پرسشنامه رویدادهای تبعیض آمیز جنسیتی (SSE) ارزیابی شد. این پرسشنامه شامل 27 سوال است که به دختران با تجربه فرار از خانه می‌پرسد که آیا در طول زندگی خود با چه نوع تبعیض جنسیتی‌ای مواجه شده‌اند.
یافته‌های پژوهش نشان داد که دخترانی که تبعیض جنسیتی بیشتری را ادراک می‌کردند، بیشتر در معرض درماندگی آموخته شده قرار داشتند. این بدان معناست که این دختران بیشتر احتمال دارد که در موقعیت‌های دشوار و چالش‌برانگیز، احساس ناامیدی و بی‌انگیزگی کنند و تلاش خود را برای موفقیت کاهش دهند.
سبک‌های هویتی
سبک‌های هویتی به شیوه‌های مختلف درک و بیان هویت اشاره دارند. چهار سبک هویتی اصلی عبارتند از:

تعهد هویت: این سبک به معنای داشتن یک هویت منسجم و پایدار است. افراد با این سبک هویتی در مورد ارزش‌ها، باورها و اهداف خود احساس اطمینان دارند.
اطلاعاتی بودن: این سبک به معنای داشتن یک هویت باز و انعطاف‌پذیر است. افراد با این سبک هویتی همواره در حال یادگیری و رشد هستند و از امتحان کردن چیزهای جدید نمی‌ترسند.
سردرگم/ اجتنابی بودن: این سبک به معنای داشتن یک هویت نامشخص و مبهم است. افراد با این سبک هویتی در مورد ارزش‌ها، باورها و اهداف خود احساس سردرگمی و ابهام دارند.
هنجاری بودن: این سبک به معنای داشتن یک هویت سنتی و محافظه‌کارانه است. افراد با این سبک هویتی از ارزش‌ها و باورهای سنتی جامعه پیروی می‌کنند.

در پژوهش حاضر، سبک‌های هویتی با استفاده از پرسشنامه سبک هویت (ISI) ارزیابی شد. این پرسشنامه شامل 40 سوال است که به دختران با تجربه فرار از خانه می‌پرسد که چگونه در مورد هویت خود فکر می‌کنند و احساس می‌کنند.
یافته‌های پژوهش نشان داد که دخترانی که سبک هویتی سردرگم/ اجتنابی داشتند، بیشتر در معرض درماندگی آموخته شده قرار داشتند. این بدان معناست که این دختران بیشتر احتمال دارد که در موقعیت‌های دشوار و چالش‌برانگیز، احساس ناامیدی و بی‌انگیزگی کنند و تلاش خود را برای موفقیت کاهش دهند.
نتیجه‌گیری
پژوهش حاضر نشان داد که تبعیض جنسیتی ادراک شده و سبک هویتی سردرگم/ اجتنابی می‌توانند عوامل خطرساز مهمی برای درماندگی آموخته شده در دختران با تجربه فرار از خانه باشند. این یافته‌ها حاکی از آن است که توجه به این عوامل در برنامه‌های پیشگیری و درمان درماندگی آموخته شده در این گروه از دختران ضروری است.
برخی از پیشنهادات برای کاهش تأثیر تبعیض جنسیتی ادراک شده و سبک هویتی سردرگم/ اجتنابی در دختران با تجربه فرار از خانه عبارتند از:

آموزش و آگاه‌سازی در مورد تبعیض جنسیتی
ایجاد محیط‌های حمایت‌گر و امن برای رشد و شکوفایی دختران
تقویت مهارت‌های هویت‌یابی و خودآگاهی

با توجه به یافته‌های این پژوهش، اجرای برنامه‌هایی که بر این عوامل تمرکز دارند، می‌تواند به کاهش شیوع درماندگی آموخته شده در دختران با تجربه فرار از خانه کمک کند.