روزنامه همشهری، شنبه 27 مرداد ,1375 17 آگوست ,1996 سال چهارم , شماره 1044

بالا رفتن سن ازدواج از چیست
به سراغ هر دختری می رفتم ,توقعات بالای دختر, چون شغل پردرآمد, خانه مستقل واتومبیل, مرا از هدفم دور می کرد. یک فوق لیسانس: در حال حاضر با درآمدی که دارم, حتی نمی توانم پول پیش یک خانه را فراهم کنم, چه برسد به توقعهای دیگر دختران امروز. . . .

بسیاری از مردان خواهان وصلت با خانواده ای هستند که از تمکن مالی برخوردار باشند تا علاوه بر بوجود آمدن شرایط ازدواج, بتوانند توقعاتشان چون اتومبیل, خانه مستقل و. . . را برآورده کنند. 

کاهش درصد ازدواج به ویژه درزنان, افزایش میزان طلاق ازسویی و از دیگر سو افزایش میانگین سن ازدواج از جمله عواملی اند که به گفته کارشناسان شیرازه های اخلاقی جامعه را به خطر می اندازند.

همه تنهایی و تنهایی و تنهایی. این هم شد حرف که آدم سی وپنج سالش بشود و مجرد باشد.. . غمخوار نداشته باشد, خانه اش بی فروغ باشد, تنها باشد.. . چرا فرصت را از دست دادم صدای مادرم چرتم را پاره کرد:. . . اداره ات دیر شد. مگر نمی دانی روز شنبه است و باید سرکار بروی آه این همان صداست که بیست و شش سال پیش همین جمله را تکرار می کرد. فقط به جای اداره کلمه مدرسه را می گذاشت. دیگر مجال فلسفه بافی نیست. . . حالا به چه امید به خانه بروم. خانه ام سوت و کور است. نه سری دارد نه صدایی از هر سوتنهایی و وحشت مرا احاطه می کند و.. . چه آرزوها داشتم. . . بهارها و پاییزها.. . همین که می خواهم برنامه پاییز و بهاررا مجسم کنم, ناگهان متوجه می شوم که سوپم سرد شده است. . . (رسول پرویزی از مجموعه داستانهای شلوارهای وصله دار).
هر روز با زنان و مردان بسیاری برخورد می کنیم که به نوعی
تنهایند. این تنهایی ها با علل و انگیزه های گوناگون ریشه هایی ژرف و
پیچیده در ساختار فرهنگی, اجتماعی, اقتصادی, سیاسی هر جامعه ای دارد.

افزایش سن ازدواج داده های آماری گویای واقعیت هایی هستند که
صورتهای گوناگون تنهایی رانمایان می سازد و همواره این پرسش را در
ذهن تداعی می کند که چرا تابه حال ازدواج نکرده اید
بطور قطع پاسخی که 4 میلیون جوان مجرد بالای 20 سال درکشور به این
پرسش خواهد داد با پاسخیک میلیون و 200 هزار نفر زن بیوه (بر اثر
مرگ همسر یا طلاق) با پاسخ 91 هزار دختر ازدواج نکرده بالای 35 سال سن
و 142 هزار مرد ازدواج نکرده بالای 35 سال سن متفاوت خواهد بود.
واقعیت اینکه در چند سال اخیر شمارازدواج در کشور اندکی کاهش
یافته واز سویی میزان طلاق افزایش داشته است . در سال 1373 در کل
کشور در برابر هر 14 ازدواج یک طلاق صورت گرفته است .
در این میان بالاترین درصد متعلق به استان تهران است. در مقابل هر
هشت ازدواج یک طلاق.
کاهش درصد ازدواج به ویژه در زنان ,افزایش میزان طلاق از سویی و از
دیگر سو افزایش میانگین سن ازدواج, از جمله عواملی اند که به گفته
کارشناسان شیرازه های اخلاقی جامعه را به خطر می اندازند.
در این میان اما, افزایش سن ازدواج بیش از پیش قابل تامل و بررسی
است و چه بسا نیازمند راه حلهایی ریشه ای ازسوی کارشناسان امور
اجتماعی, فرهنگی, اقتصادی و از همه مهمتر سیاستگذاران کشور است.
اکنون این پرسش از مردان و زنان مجرد بالای 30 و 35 سال مطرح است که:
چرا تابه حال ازدواج نکرده اید

راستی چرا هر زن و مرد مجرد بالای 30 و 35 سال سن , پاسخ حاضر و
آماده ای برای این پرسش که چرا تا به حال ازدواج نکرده اید ندارد,
اما تنوع پاسخها چندان هم بسیار یا دور از انتظار نیست.
پ . س لیسانسیه زبان آلمانی , 30 ساله که تا به حال به خواستگاران
بسیاری جواب رد داده است, در پاسخ می گوید: بخت انتخاب خیلی کم است
من ترجیح می دهم در خانه بمانم, اما با کسی که مورد پسندم نیست
ازدواج نکنم.
حقیقت اینکه جامعه هم حرفهای بسیاری برای دخترانی که دیر ازدواج
می کنند, دارد. حرفهایی که رنگ ملعن و کنایه دارد: بالاخره ازدواج
نکرد چرا
با این سن و سال دیگر برایش خواستگار نمی آید یاچرا روز به روز
اخلاقش تندترو غیرقابل تحمل تر می شود و. . .

تفاوت دارنداما جامعه برای مردهایی که دیر ازدواج می کنند به آن
صورت حرف ندارد, بلکه آنهایند که حرفهای بسیار و عقاید گوناگونی
دارند: ازدواج امری پیش پا افتاده نیست که بتوان به آسانی درباره
آن تصمیم گرفت.
یک زن 30 ساله , دیگر حق انتخاب ندارداما یک مرد حتی تا سن . . . هم
حق انتخاب دارد یا. . .
خلاصه اینکه وقتی پای گفت وگوی زنان و مردانی که هنوز ازدواج
نکرده اند می نشینیم, متوجه می شویم که هیچ یک از آنهانمی گویند
تصمیم به ازدواج ندارم, اما به نظر می رسد که در پس بسیاری از این
پاسخها, نوعی نگرانی یا شاید گونه ای بدبینی به قلب ها راه پیدا کرده
است. چرا
. محمدحسن طالب پور, کارشناس علوم اجتماعی دراین زمینه می گوید: در
هرجامعه ای عوامل گوناگون اجتماعی, فرهنگی و اقتصادی در افزایش سن
ازدواج دخالت دارد.
او ادامه می دهد: صنعتی شدن جوامع بشری, افزایش تورم و بیکاری ,
تشدیدتضاد طبقاتی از طریق تمرکز سرمایه هاو.. . از جمله عوامل
اجتماعی واقتصادی است که آهنگ رشدازدواج را آهسته تر می کند.
به گفته کارشناسان, افزایش سطح سواد,آشنایی با دنیای خارج از کشور
و.. . ازجمله عواملی اند که به افزایش سن ازدواج به ویژه در زنان
دامن می زنند.

روزگار سپری شده. . . و پول زدگی !من فوق لیسانس هستم. مسلما باید
با مردی ازدواج کنم که از نظر تحصیلات از من بالاتر باشد.
این , باورهای مرجان . ب . 35 ساله است . باورهایی که تا به حال موجب شده
تااو مجرد بماند.
می گوید: در جامعه ما زن باید از نظرتحصیل یا با شوهرش برابر
باشد, یا پایین تر!
چرا
چون آن وقت زندگی شان با مشکل روبه رو می شود.
مهناز. س . 38 ساله , لیسانسیه وکارمند یکی از ادارات دولتی است .
او در پاسخبه این پرسش که چرا تابه حال ازدواج نکرده است ,
می گوید: آن روزها که در آغاز جوانی بودم, کار برای من از ازدواج
مهمتر بود. از همان ابتدای جوانی در فکر بدست آوردن کار خوبی بودم و
در مورد ازدواج اصلا جدی فکر نمی کردم. چون فکر می کردم تحصیل و کار
دو موفقیت اجتماعی اند که در کشورما هنوز رسیدن به آن برای یک زن
چندان آسان نیست.
مهین ج . 40 ساله , لیسانسیه و کارمندبانک درباره اینکه چرا تا به
حال مجرد مانده است. می گوید: آن روزهاهرکه به خواستگاریم می آمد,
جواب رد می دادم. توقعم از زندگی خیلی بالا بود.
می پرسم: مثلا چه توقعاتی
می گفتم همسر آینده ام باید ثروت ,خانه, اتومبیل, اصل و نسب ,
تحصیلات ,قیافه و. . . را با هم یکجا داشته باشد. اما حالا. . . .
حالا چی گذشت روزگار به من ثابت کرد که تحصیلات معیار شعور و
فرهنگ یک شخص نیست. از طرفی, ثروتمندان بسیاری دیدم که از نظر اخلاقی
صفر بوده اند و به این نتیجه رسیدم که انسانیت از همه اینها بالاتر
است.
او ادامه می دهد: البته در شرایط فعلی یک مرد حتما باید وقتی به
خواستگاری می رود, یک خانه و اتومبیل و یک شغل پردرآمد داشته باشد,
چون به هر حال فضا, فضای مادی است و همه ما به نوعی پول زده
شده ایم.

چرتکه می اندازند!بسیاری از زنان و مردانی که سن وسالشان از مرز
35 گذشته است و هنوزازدواج نکرده اند, شاید دلایلی دیگر داشته
باشند. حمایت و سرپرستی از پدر یا مادر یا به طور کلی خانواده و. . .
ازدواج بسیاری از زنان و مردان مجرد را به تاخیر انداخته است.
اما آن روی سکه حقایق ژرفتری موج می زند: واقعیت اینکه این روزها
همه پیش از ازدواج چرتکه می اندازند! اعم از زن و یا مرد. چرا
محسن شریفی روانشناس بر این باوراست که یکی از دلایل عمده واساسی
افزایش سن ازدواج بالا رفتن سطح توقعات است: سطح توقعات بسیار
بسیار بالا رفته است. معیار مطلق و خواسته ها و توقعات از پیش
قالب ریزی شده است.
چرا آیا این توقعات بی دلیل وبی اساس است آیا بسیاری از این
توقعات برخاسته از بستر مناسبات وشرایط اقتصادی و اجتماعی و
فرهنگی جامعه نیست منظور از توقع چیست

از غم ظاهر تا غم نان! عباس . پ . 38 سال دارد, لیسانسیه و صاحب یک
شرکت خصوصی است. می گوید: من مرد حسابگری هستم و همیشه نکات مثبت و
منفی کار را در نظر می گیرم.
او ادامه می دهد: تا به حال همسری مطابق میل و سلیقه ام پیدا
نکرده ام و تصور نمی کنم بتوانم در آینده هم چنین زنی را پیدا کنم.
چه خصوصیاتی را در نظر دارید
همسر آینده من باید حتما ازخانواده ای اصل و نسب دار باشد. چون
ما خودمان از خانواده های به نام شهرهستیم و. . .
هر زن و مردی برای ازدواج معیارها و ملاک هایی دارد که وقتی آنها را
با فرد مورد نظر مطابق نمی یابد, به گونه های متفاوت بهانه می گیرد.
سیمین الف . 34 ساله , دیپلمه از هرخواستگاری یک ایرادی می گیرد
وجواب رد می دهد.
از انواع ایرادهای ظاهری که موجب عدم ازدواج برخی از دختران یا شاید
مردان شده است که بگذریم, به وادی توقعات دیگری می رسیم که به طور
قطع موجبات افزایش سن ازدواج بسیاری از زنان و مردان را فراهم کرده
است.
غمی بالاتر از غم ظاهر و غم نان: غم نداشتن خانه شخصی, اتومبیل, شغل
پردرامد و. . .
مجید ک . 37 ساله در این زمینه می گوید: اتفاقا من از آن مردهایی
بودم که خیلی زود به فکر ازدواج افتادم. چون فکر می کردم چه چیزی
ازاین بهتر که آدم ازدواج کند و فرزندان به زندگی ما شور و نشاط
ببخشند.
او ادامه می دهد: معلم بودم و باهمین شغل به خواستگاری رفتم. اما
به سراغ هر دختری می رفتم, توقعات بالای دخترچون شغل پردرامد, خانه
مستقل و اتومبیل مرا از هدفم دور کرد.

همه پول زده شده ایم !محمد علی ب . فوق لیسانس اقتصاد, 25 ساله به
نظر می رسد جزو آن دسته از جوانانی که در آینده به جرگه مردان مجرد
بالای 35 سال خواهد پیوست .
می گوید: درحال حاضر با درامدی که دارم, حتی نمی توانم پول پیش یک
خانه را فراهم کنم, چه برسد به توقعهای دیگر دختران امروز. . .
به هر صورت, افزایش سطح توقعات زنان موجب افزایش سن ازدواج زنان
خواهد شد و از آنجایی که براورده کردن بسیاری از این توقعات در حد
و توان جوانان امروزی نیست, موجب افزایش سن ازدواج در مردان خواهد
شد. اما به نظر می رسد که مردان هم دست پیش گرفته اند و سطح توقعاتشان
بالا رفته است: بسیاری از مردان خواهان وصلت با خانواده ای هستند که
از تمکن مالی برخوردار باشند تا علاوه بر بوجود آمدن شرایط ازدواج ,
بتوانند توقعاتشان چون اتومبیل, خانه مستقل و. . . را برآورده کنند!
چه, به هر صورت همه به نوعی پول زده شده ایم !