روزنامه همشهری، شنبه 27 مرداد ,1375 17 آگوست ,1996 سال چهارم , شماره 1044

  
در روزنامه خواندم که مسئولان محترم آموزش و پرورش در مصاحبه ای
فرمودند: مبلغ یک میلیارد و 500 میلیون ریال برای ادامه تحصیل
فرزندان مستعد خانواده های بی بضاعت تحت عنوان طرح رافع در مدارس
غیرانتفاعی درنظر گرفته شده است. تبلیغی هم در این مورد از تلویزیون
پخش شد که از دانش آموزان واجد شرایط که حتما شرط اولش بی بضاعت
بودن است می خواست که به ادارات آموزش و پرورش مراجعه کنند. با
آغاز به کار مدارس غیرانتفاعی حساسیتها و تنشهایی نسبت به ضرورت
تاسیس و نتایج فعالیت آنها در بین مردم بوجود آمد. ایجاد امکانات
ادامه تحصیل برای فرزندان خانواده های بی بضاعت, همواره یکی از
روشهائی بوده که برای کاستن از میزان این حساسیتها از طرف مسئولین
مورد استفاده قرار گرفته است. حتی با فرض اجرای صحیح چنین طرحی, به
نظر می رسد این طرح در عمل مشکلات و تنشهای دیگری را سبب خواهد شد.
تصور کنید در میان دانش آموزان مدرسه ای غیرانتفاعی, یک دانش آموز دوره
ابتدایی از یک خانواده بی بضاعت و به هر ترتیب ممکن به آن مدرسه راه
یافته است; با این تذکر که هرگز ادعا نمی کنیم همه والدین
دانش آموزان مدارس غیرانتفاعی از پولدارها و مرفهین هستند, نمونه ای
از اتفاقات قابل پیش بینی رابرمی شماریم.
آنها با سرووضع مرتب وشیک به خصوص در بعضی از مدارس غیرانتفاعی تر
به مدرسه خواهند آمد واین. . .
آنها از مامان و بابایی حرف خواهند زد که هر چه بخواهند برایشان
فراهم می کنند واین. . .
آنها از میهمانیهایی که رفته اند, از جشن تولدشان, از کادوهایی که
گرفته اندمی گویند واین. . .
آنها آن قدر پول توجیبی خواهند داشت که اگر چیزی خواستند از فروشگاه
مدرسه بخرند و این. . .
آنها بعد از اتمام تعطیلات, خاطرات و دیدنیهای سفرها و گردشهایی را
که رفته اند با شورو اشتیاق برای همدیگر نقل خواهند کرد و این. . .
آنها از معلم خصوصی, کلاسهای انگلیسی, شنا, نقاشی, موسیقی و.. . حرف
خواهندزد و این. . . .
این طرح ممکن است مشکلاتی هم برای تهیه کنندگان برنامه های کودک
تلویزیون ایجاد کند! تعجب نکنید, توضیح می دهم. از آن جا که تهیه
کنندگان برنامه های کودک می خواهند همه کارهایشان شیک باشد, طبعا
وقتی می خواهند برنامه ای در مورد کودکان و مدارس تهیه کنند باید به
سراغ مدارس غیرانتفاعی بروند, البته هر چه غیرانتفاعی تر بهتر, چرا
خوب معلوم است, برای این که شرایط شیک بودن را دارند; کلاسهای مرتب و
تزئین شده, دانش آموزانی با لباسهای فرم یکدست و خلاصه کودکانی که
علاوه بر آن که رنگ و رویی دارند, بلدند حرفهای شیرین و نازنازی
بزنند, نه مثل بعضی ها که. . . خودتان قضاوت کنید, در چنین وضعیتی آیا
ممکن نیست دانش آموزی که خصوصیات شیک بودن را ندارد وصله ناجوری در
بین دیگران باشد !
در کلاسهای مدارس عادی توزیع دانش آموزان به گونه ای بوده که مثلا در
یک کلاس 30 نفری معمولا خانواده یکی دو نفر از دانش آموزان در سطح
رفاهی بالایی قرار داشتند و در بین سایرین بیشتر به چشم می آمدند.
حال اگر این معادله عکس شود, چه خواهد شد آیا فکر نمی کنید این
کودکان روزها و هفته ها و ماهها تحقیرخواهند شد, ناتوانی خود را
باور خواهند کرد و بی بضاعتی و فقر خانواده شان را مورد ملامت قرار
خواهند داد براستی این طرح می خواهد رافع چه چیزی باشد

مسئولان محترم آموزش و پرورش !اگر می خواهید انسانی تحقیر نشود, اگر
می خواهید آرامش روانی دانش آموزانی که به قول خودتان مستعد هستند,
مختل نشود و اگر می خواهید خانواده های آنها دچار تنش نشوند, به فکر
راههای دیگر باشید. از طلا بودن پشیمان گشته ایم. . .
آیا بهتر نیست بگذارید مدارس غیرانتفاعی و غیرانتفاعی تر! برای همان
دانش آموزانی که والدینشان امکانات لازم را دارند باقی بماند و شما به
نحو دیگری به دانش آموزان مستعد خانواده های بی بضاعت خدمت
کنید. می توانید همین بودجه را از طریق مدارس نمونه دولتی یا نمونه
مردمی آثار سود کمتری در مقایسه با حضور آنان در مدارس یا مردمی صرف
این دانش آموزان کنید, یا به مدارس معمولی امکانات بیشتری بدهید.
امکاناتی از قبیل: تجهیزات آموزشی, رعایت عدالت در تقسیم و تخصیص
معلمان و دادن امتیازهای بیشتر به معلمان مدارس مناطق بی بضاعت تا
جاذبه های آموزشی این مدارس افزایش یابد, برگزاری کلاسهای تقویتی و
جبرانی به صورت رایگان ویا با کمترین هزینه ممکن. حتی دایر کردن
کلاسهای خاص دانش آموزان مستعد خانواده های بی بضاعت در مدارس دولتی یا
نمونه مردمی, آثار سوءکمتری در مقایسه با حضور آنان در مدارس
غیرانتفاعی خواهد داشت. اخذ درصدی از سودمدارس غیرانتفاعی که ظاهرا
این امر صورت اجرایی به خود گرفته است, بهترین شیوه استفاده از
امکانات این مدارس است.
جواد طوسی