روزنامه همشهری، یکشنبه 28 مرداد ,1375 18 آگوست ,1996 سال چهارم , شماره 1045

یکی از پیشگامان بزرگ تکنولوژی هواپیما و مخترع موتور جت , سرفرانک ویتل , در سن 89 سالگی در گذشت . به گزارش تلویزیون بی. بی. سی, وی برای مدتی بیمار بود. حدود سال ,1929 سرفرانک متقاعد شده بود که می تواند توربینی گازی بسازد که به عنوان موتور هواپیما از آن استفاده شود. اما سالها طول کشید تا بتواند به وزارت هواپیمایی انگلیس ثابت کند فکر جدید او ارزش جامه عمل پوشیدن را دارد. کار وی, در را به روی عصر حمل و نقل بین المللی با جت گشود.
هنگامی که رویای نیروی پیش رانش جت متعلق به فرانک ویتل با
نخستین پروازهواپیمای گلاستر در سال 1941 به واقعیت پیوست ,
مقامهای وزارت هواپیمایی انگلیس حتی در محل حاضر نشدند.
این وزارتخانه نبوغ ویتل رابه عنوان اینکه طرحش غیرعملی است ,
انکار کرد. به مدت یک دهه وزارت هواپیمایی انگلیس قبول نکرد که
پول یاوقتی را صرف اختراع وی کند.
بنابراین, این خلبان خیالپرداز آزمایش هواپیما,که از اهالی
کاونتری بود,در یکی از ابتدایی ترین کارگاههای مهندسی دست به
تغییر مسیر تاریخ زد. نمونه های اولیه موتور جت با استفاده از
فلزات قراضه ساخته می شدو اغلب منفجر می گردید. اگر به ویتل توجه
شده بود, وی می توانست به آسانی برتری انگلیس را بر آلمان در زمان
جنگ جهانی دوم نشان دهد. اماویتل هیچوقت از بی اعتنایی مقامهای
انگلیسی دلسرد نشد.
وی در مصاحبه ای اظهار داشت: انگلیس می توانست در سال 1939 با
موتورهای جت به پیش رانده شود. در آن صورت هیتلر که آنهمه روی لوفت
وافه (نیروی هوایی آلمان) حساب می کرد, هرگز جرات نداشت به کارهایی
دست بزند که به آنها اقدام کرد.
تولید هواپیمای جت میتی اور (شهاب) با سرعت 960 کیلومتر در ساعت
برای نیروی هوایی انگلیس به افتخار کارهای وی صورت گرفت که انقلابی
در صنایع هواپیمایی بود.
ویتل انگلیس راطلایه دارعصر جت و پروازهای روی اقیانوس اطلس کرد و
هواپیمای جت در اختیار همگان قرار گرفت.
پس از جنگ جهانی دوم ویتل نسبت به دولت کارگری انگلیس که صنایع
هواپیمایی وی را ملی اعلام کرد, تلخکامی شدیدی نشان داد و به
امریکاپناه برد.
شرکت هواپیمایی انگلیس( BA ) یکی از جتهای جدید خود را به یاد
ویتل نامگذاری کرده است.
یک کارشناس می گوید: فرانک ویتل مردی بسیار قوی فکر والبته پدر
موتور جت بود ودر نتیجه کاروی, پیش ازجنگ جهانی دوم و در زمان
جنگ تمام صنایع هواپیمایی که ما امروز می شناسیم, متولد شده است. جا
ومقام فرانک ویتل در صنایع هواپیمایی بحث ناپذیر است.