بررسی‌ها نشان‌دهنده افزایش نگران‌کننده نرخ فقر در ایران در سال‌های اخیر به خصوص از سال ۱۴۰۰ به بعد است. این افزایش فقر، دامنه طبقه متوسط را نیز در برگرفته و معیشت آنها را با چالش جدی روبرو کرده است.

آمارهای تکان‌دهنده:

• رشد 68 درصدی خط فقر در سال 1402 نسبت به 1401: این آمار نشان‌دهنده کاهش شدید قدرت خرید خانوارها در یک سال گذشته است.
• افزایش 50 درصدی جمعیت فقرا: این موضوع به معنای اضافه شدن میلیون‌ها نفر به جمعیت زیر خط فقر در دو سال اخیر است.
• گسترش دامنه فقر به طبقه متوسط: افزایش خط فقر، طبقه متوسط را نیز در معرض خطر سقوط به فقر قرار داده است.

عوامل مؤثر در افزایش فقر:

• تورم افسارگسیخته: رشد بی‌سابقه قیمت‌ها، توان خرید خانوارها را به شدت کاهش داده است.
• کاهش درآمدها: رکود اقتصادی و عدم افزایش متناسب حقوق با تورم، منجر به کاهش درآمد خانوارها شده است.
• بیکاری: افزایش نرخ بیکاری، دسترسی به شغل و درآمد را برای بسیاری از افراد دشوار کرده است.

پیامدهای افزایش فقر:

• افزایش سوءتغذیه: فقر در بسیاری از موارد منجر به سوءتغذیه و کمبود مواد مغذی در افراد به خصوص کودکان می‌شود.
• کاهش امید به زندگی: فقر با بیماری‌ها و مشکلات سلامتی متعددی همراه است که امید به زندگی را کاهش می‌دهد.
• افزایش ناامیدی و بی‌تفاوتی اجتماعی: فقر می‌تواند منجر به ناامیدی، بی‌تفاوتی و حتی افزایش جرم و جنایت در جامعه شود.

راهکارهای مقابله با فقر:

• کنترل تورم: اولین قدم برای مقابله با فقر، کنترل تورم و ثبات قیمت‌ها است.
• ایجاد اشتغال: ایجاد شغل‌های پایدار با حقوق مناسب می‌تواند به کاهش فقر کمک کند.
• حمایت از اقشار آسیب‌پذیر: ارائه حمایت‌های مالی و معیشتی به خانوارهای کم‌درآمد می‌تواند تا حدی از سختی‌های فقر بکاهد.
• توسعه نظام تأمین اجتماعی: پوشش همه افراد جامعه تحت نظام تأمین اجتماعی می‌تواند از بروز فقر در شرایط بحرانی جلوگیری کند.

افزایش فقر در ایران یک معضل جدی است که نیازمند توجه و اقدام فوری مسئولین است. اتخاذ تدابیر مناسب برای کنترل تورم، ایجاد اشتغال، حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و توسعه نظام تأمین اجتماعی می‌تواند به کاهش فقر و بهبود وضعیت معیشتی مردم کمک کند.