به گزارش ایرنا، طرح تجمیع محل دفع زباله دستورالعمل وزارت کشور است که از سال ۱۳۹۶ در راستای کاهش اثرات زیست‌محیطی دفن زباله‌ها در کشور به شهرداری‌ها ابلاغ و مقرر شده این مراکز در کشور به حداقل برسد.

بر اساس این دستورالعمل قرار بود که محل‌های دفن زباله در استان مرکزی براساس برخی زیرساخت‌های موجود و ایجاد برخی امکانات جدید در سه نقطه شامل اراک، ساوه و خمین انجام شود.

به گفته مدیرعامل انجمن حافظان طبیعت ساوه و زرندیه علی‌رغم سپری شدن ۶ سال از ابلاغ این دستورالعمل تا کنون زیرساخت‌های اجرای این دستورالعمل در سایت پسماند شهرداری ساوه برای دفن اصولی زباله سه شهرستان ساوه، زرندیه و تفرش ایجاد نشده است.

مهدی فرقانی پور با اشاره به اینکه هم‌اکنون شاهد دفن و یا دفع زباله به‌صورت غیر اصولی مورد تایید سازمان محیط‌ زیست در این شهرستان‌ها به‌ویژه مناطق روستایی هستیم افزود: این مساله باعث شده ‌که زباله‌ها چهره مناطق روستایی را تغییر و باعث مشکلات زیست‌محیطی برای حیوانات و حتی سکونت‌گاه‌های نزدیک به محل‌های دفن شود.

وی با تاکید بر ایجاد زیرساخت‌های دفع اصول‌ی و محیط‌زیستی زباله‌ها در سایت پسماند شهرداری ساوه اظهار کرد: انتظار می‌رود با پیگیری بیشتر اعضای کارگروه مدیریت پسماند، مدیریت شهری در اجرای این دستورالعمل تعجیل کنند.

شرایط زیست‌محیطی دفع زباله در ساوه فراهم نشده است

رییس اداره حفاظت محیط‌زیست ساوه هم در این رابطه با اشاره به اینکه طرح تجمیع دفع پسماندها در کشور یک رویکردی است که سازمان حفاظت محیط‌زیست آن را از چند سال گذشته دنبال می‌کند افزود: در این دستورالعمل به‌دنبال ان هستیم که نقاط دفن زباله در برخی از نقاطی که دارای تمرکز جمعیتی است به حداقل برسد.

سیدعلی دعایی لنگرودی افزود: ‌ سایت پسماند شهرداری ساوه به لحاظ موقعیت مکانی، تمرکز جمعیتی، زیرساخت‌های موجود و طرح توسعه آن به‌عنوان یکی از مراکز تجمیعی در شمال استان مرکزی ویژه جمع‌آوری، تفکیک و دفع زباله‌های سه شهرستان ساوه، تفرش و زرندیه انتخاب شده است.

سایت پسماند شهرداری ساوه در ۶ سال گذشته پس از ابلاغ این دستورالعمل تا کنون نتوانسته شرایط زیستی محیطی برای عملیاتی شدن این دستورالعمل را طی کند

وی اضافه کرد: اما سایت پسماند شهرداری ساوه در ۶ سال گذشته پس از ابلاغ این دستورالعمل تاکنون نتوانسته شرایط زیستی محیطی برای عملیاتی شدن این دستورالعمل را طی کند تا بتواند زباله‌های ٢ شهرستان دیگر را نیز دریافت کند.

دعایی لنگرودی یادآور شد: در نهایت سال گذشته به علت وجود برخی مشکلات از جمله دپوی زباله، دفن غیراصولی و غیرخاک پوشانی محیط‌زیست شهرستان علیه شهرداری ساوه اقامه دعوا کرد که هم‌اکنون برخی از این مشکلات در سایت پسماند مرتفع شده است.

وی افزود: هرچند در این سایت هم‌اکنون زباله‌ها به‌صورت بهداشتی دفن می‌شود اما این روند دارای استانداردهای زیست‌محیطی نبوده و انتظار می‌رود با ایجاد شرایط لازم از جمله احداث لندفیل نسبت به دفع زیست‌محیطی آن اقدام شود.

وی تفکیک زباله‌ها قبل از دفن و دفع را یکی از شرایط تجمیع زباله‌های سه شهرستان شمال استان مرکزی در سایت پسماند ساوه اعلام کرد و یادآور شد: هرچند خط پردازش زباله در این سایت از سال‌های گذشته راه اندازی شده بود اما فعالیتی در آن صورت نمی‌گرفت.

رییس اداره محیط‌زیست ساوه خاطرنشان کرد: خط پردازش از ابتدای سال‌جاری فعالیت خود را آغاز کرده و انتظار می‌رود با توجه به اهمیت تجمیع سایت‌های دفع زباله برای حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از خطرات زیست‌محیطی از سوی مدیریت شهری و سازمان مدیریت پسماند شهرداری ساوه اقدامی انجام شود تا این فعالیت ادامه‌دار شود.

وی همچنین ایجاد لندفیل (حفره دفن زباله‌های غیرقابل بازیافت) را از دیگر الزامات برای تجمیع مراکز دفع شمال استان در سایت پسماند شهرداری ساوه اعلام کرد و گفت: لندفیل فنی و مهندسی در این سایت تاکنون راه اندازی نشده و انتظار می‌رود این اقدام نیز در نزدیک‌ترین زمان ممکن به سرانجام برسد.

محیط‌زیست شکایت می‌کند

دعایی لنگرودی همچنین عدم آمادگی شهرداری‌های غرق آباد و نوبران به دلیل مشکلات مالی برای انتقال زباله‌های این شهرها به سایت پسماند شهرداری ساوه را نیز از دیگر چالش‌های اجرای این دستورالعمل اعلام کرد و گفت: این مساله علاوه بر اینکه باعث بروز نارضایتی‌های مردمی شده مشکلات زیست‌محیطی را نیز در این شهرها ایجاد کرده است.

وی با اشاره به اینکه هم‌اکنون زباله روستاها و شهرهای بخش مرکزی ساوه به سایت پسماند منتقل می‌شود گفت: اما در کنار شهرهای غرق آباد و نوبران، زباله حدود ٨٠ روستای بخش نوبران نیز به این سایت منتقل نمی‌شود که اداره محیط زیست در نظر دارد در صورت تداوم این وضعیت علیه متولیان این بخش شکواییه‌ای را تسلیم دستگاه قضایی بکند.

زرندیه آماده انتقال زباله به ساوه است

رییس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان زرندیه هم در این ارتباط با اشاره به اینکه هم‌اکنون در این شهرستان تمام مقدمات انتقال زباله‌های شهرستان به سایت پسماند شهرداری ساوه فراهم شده افزود: اما عدم امادگی از سوی مبدا مهمترین دلیل اجرا نشده دستورالعمل تجمیع محل‌های دفع و دفن است.

هادی رستم خانی اضافه کرد: برخی از شهرهای این شهرستان نیز در سال گذشته قرارداد انتقال را با سایت پسماند شهرداری ساوه منعقد کرده‌اند و در صورت اعلام آمادگی مبدا طی یک ماه تمام شرایط برای انتقال فراهم خواهد شد.

ایجاد لندفیل نیازمند ۶٠٠ میلیارد ریال اعتبار است

سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرداری ساوه هم در این ارتباط با اشاره به اینکه این سازمان هم‌اکنون مطالعات طرح ایجاد لندفیل فنی و مهندسی را به مشاور واگذار کرده است افزود: براساس داده‌های اولیه پیش‌بینی می‌شود این طرح برای اجرا حدود ۶٠٠ میلیارد ریال اعتبار لازم داشته باشد.

یاسر یعقوب‌زاده افزود: در صورت اتمام مطالعات اجرای لندفیل و اخذ مجوزهای زیست‌محیطی آن نیازمند ٢۵ ماه عملیات اجرایی و عمرانی است که این سازمان در نظر دارد قبل از اتمام این طرح عملیات پردازش را تثبیت کند.

زباله دزدی و مافیای زباله مهمترین دلیل نداشتن توجیه اقتصادی برای فعالیت سایت پردازش محسوب می‌شود

وی با اشاره به اینکه سایت پردازش این شهرداری ۱۰ سال پیش با ظرفیت تفکیک ۲۵۰ تُن زباله در روز به بهره‌برداری رسیده، اما به علت نداشتن توجیه اقتصادی فعالیت آن پس از مدتی متوقف شد.

یعقوب‌زاده خاطرنشان کرد: زباله دزدی و مافیای زباله مهمترین دلیل نداشتن توجیه اقتصادی برای فعالیت سایت پردازش محسوب می‌شود و این سایت در ۱۰ سال گذشته برای چند بار به پیمانکار واگذار شد، اما مجدد فعالیت‌های آن متوقف ماند.

وی اضافه کرد: درنهایت پارسال با اخذ مجوز از شهرداری و شورای سلامی شهر تفکیک زباله از مبدا تا سایت پردازش را به‌صورت یک مجموعه با تَرک تشریفات به یک سرمایه‌گذار به مدت سه ماه به‌صورت آزمایشی واگذار کردیم که فعالیت آن از ابتدای فروردین‌ماه امسال آغاز شده است.

سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرادری ساوه میانگین زباله تفکیکی در سایت‌های پردازش کشور را حدود پنج درصد اعلام کرد و گفت: به علت فعالیت زباله‌گردها در ساوه این میانگین به کمتر از ۲ درصد رسیده که مانعی برای فعالیت شرکت پیمانکار تبدیل شده و انتظار می‌رود مردم برای پیشبرد هرچه بهتر کار در طرح تفکیک زباله از مبدا با این مجموعه همکاری داشته باشند.

وی همچنین از انجام مقدمات طرح توسعه سایت پسماند شهرداری ساوه خبر داد و گفت: این سایت هم‌اکنون ١٠٠ هکتار وسعت دارد که به‌منظور پیش‌بینی مقدمات لازم اجرای طرح تجمیع مراکز دفع پس از اخذ مجوزهای لازم از شورای اسلامی شهر و شهرداری ساوه وسعت این سایت به بیش از ١٨٠ هکتار می‌رسد.

هم‌اکنون در شهر ساوه روزانه حدود ۱۲۰ تن زباله جمع‌آوری و به سایت پسماند منتقل می‌شود؛ به‌صورت میانگین پنج درصد از زباله‌های جمع‌آوری شده قابل تفکیک است اما این میانگین در شهر ساوه به دلیل حضور زباله‌گردها و زباله دزدی به کمتر از ۲ درصد است.