تکمله تغییرات آوایی افعال ساده، همراه با چند فعل ساده خاص در آوایش قمی
الف) تکمله
آفَریدن: آفِریدن.
چپاندن: چاپوندن.
چشیدن: چَشیدن.
چکیدن: چَکیدن.
خواندن: خوندن.
صرف مضارع التزام:
بوخونم، بوخونی، بوخونه، بوخونیم، بوخونیت، بوخونن.
ریختن:
صرف مضارع التزامی:
بیریزم، بیریزی، بیریزه. بیریزیم، بیریزیت، بیریزن.
ریسیدن:
صرف مضارع التزامی:
بیریسم، بیریسی، بیریسه، بیریسیم، بیریسیت، بیریسن.
کشیدن: کَشیدن.
مَکیدن: مُکّیدن.
واایستادن: وایسُدن/وایسیدن/واسُّدن.
مضارع التزامی
وای‌بِسَّم.../وابِسَّم...
مضارع استمراری:
وای‌می‌سَّم.../وامی‌سَّم...
امر دوم شخص مفرد:
وایسو/واسّو.
ب) چند فعل ساده خاص
آغوندن: آغاندن؛ تپاندن.
پَکوندن: پَکاندن؛ احتمالا از پنگاندن؛ در قمی، به رشته کشیدن سوزن یا دانه تسبیح.
تُرّوندن: قِل دادن.
چُریدن: کش رفتن.
چَکیدن: فرار کردن.
چَندیدن: لرزیدن.
رافیدن: فروریختن سازه‌های ساختمان. در تعبیر "رافیدن روی کسی" یعنی ریختن سر کسی و حمله آوردن دسته‌جمعی به او.
قِلّیدن: قِل خوردن.
قِلّوندن: قِلّاندن؛ قِل دادن.
کُلّیدن: غُلّیدن؛ غُل‌غُل کردن؛ جوش آمدن آب سماور و مانند آن با برآوردن صدای غُل‌غُل.
وَرغُلّیدن: بَرغُلّیدن، بالا زدن؛ در باره چشمی که بیش از اندازه برآمده باشد.
هاروفتن: هارُفتن: کاملا جارو کردن؛ کنایه از همه چیز را خوردن و بردن.
با درخواست اصلاح و تکمیل.
دکتر علیرضا فولادی
۱۴۰۳/۰۲/۲۲
نظر شما