نقشه‌های فرش‌های قدیم قم را طرح های مشهور به لچک و ترنج شاه عباسی، محرمات، محرابی و شکارگاه تشکیل می‌دادند. این طرح‌ها که با اقتباس از نقشه‌های کاشان و اصفهان تهیه شده بود به سرعت با خلاقیت طراحان قم دچار تحول شده و سبک جدیدی در صنعت قالیبافی ایران پدیدار گشت. این سبک با ویژگی‌هایی نظیر طراحی استادانه و هماهنگ نقوش و رنگ‌آمیزی بدیع و کم نظیر به "سبک فرش قم" مشهور گردید."‏
(عطارزاده، ۱۳۸۰)
در این کتاب نویسنده سیر تحول قالی دستباف قم را تشریح نموده است. به عقیده نگارنده و مستندات موجود اعم از مکتوب و شفاهی (که در مصاحبه با دست‌اندرکاران قالی قم داشتم) سیر تحول قالی دستباف قم به سه مرحله تقسیم می‌شود: ۱. مرحله بنیانگذاری، ۲. مرحله تثبیت، ۳. مرحله تحول. در مرحله یک و دو قالی دستباف قم تحت تاثیر مکتب کاشان و مکتب اصفهان قرار داشته و از قالی‌بافی شهرهایی مثل اراک و ساروق و کرمان نیز بهره برده است. اما مکتب قالی دستباف قم از آغاز مرحله سوم با ورود به بافت قالی تمام ابریشم آغاز می‌شود که اصول حاکم بر این مکتب معرفی خواهد شد. عقیده نگارنده بر این است که می‌توان با اطمینان، از قالی قم به عنوان "مکتب قالی دستباف تمام ابریشم قم" یا "مکتب تحول قالی تمام ابریشم" نام برد. این مکتب با ورود به بافت قالی تمام ابریشم – یعنی مرحله سوم تولید قالی قم - شکل گرفته و در حال حاضر به‌ویژه در بین جوانان نسل سوم و چهارم تولید کننده قالی قم ادامه دارد. شایان ذکر است که مکتب قم همان‌گونه که ویژگی تمام مکتب‌ها است به یک منطقه جغرافیایی محدود نشده و "هنرمندان چهارده استان کشور فرش دستباف قم را می‌بافند و آثار آنان برای قیمت‌گذاری و شست‌وشو به قم آورده می‌شود." ‏
(محمدی، ۱۴۰۰)

ابوالفضل رنجبر