تومان قم و کاشان در دوره ایلخانیان
قم و کاشان به همراه چند شهر کوچک دیگر در دوره ایلخانیان یک تومان را تشکیل می‌دادند.
اگرچه شهر قم به عنوان مرکز این تومان توسط مغولان به شدت تاراج شد و به دلیل آسیب‌های جدی که به شبکه‌های آبیاری آن وارد آمد، در طول دوره ایلخانیان برای احیای حیات شهری مشکلات عدیده‌ای داشت، اما دیگر شهرهای این تومان از رهگذر حمله مغولان کمتر آسیب دیدند.
شهرهای این تومان وضعیت کشاورزی مساعدی داشتند و اغلب از نظر تأمین مایحتاج غذایی خودکفا بودند. مهم‌ترین عامل توسعه شهرهای این تومان، رشد تولیدات کشاورزی بود.
اهالی شهرهای این تومان، خصوصاً کاشان و نطنز، عموماً صنعتگران ماهری بودند و کالاهای زیادی در این شهرها تولید می‌شد که اکثراً جنبه صادراتی داشت. به همین دلیل، این دو شهر در دوره ایلخانیان رشد یافتند.
به نظر می‌رسد شهرهای کوچک دیگر نظیر گلپایگان، کرج، ابودلف و ... در دوره ایلخانیان نسبت به گذشته تغییر چندانی نکرده‌اند.
کتاب جغرافیای سرزمین های اسلام اثر دکتر علی خزائلی
نظر شما