اصفهان، شهر تاریخی و زیبای ایران، تنها به بناهای تاریخی و معماری شگفت‌انگیز خود مشهور نیست، بلکه طبیعت بکر و بی‌نظیری نیز دارد که در دل کویر، گویی نگینی درخشان می‌درخشد. در این میان، چشمه‌ها و تالاب‌های اصفهان جایگاه ویژه‌ای دارند و طراوت و سرزندگی را به این شهر هدیه می‌کنند.

چشمه‌ها:

چشمه هفتون: این چشمه در خیابان مدرس و نزدیک ایستگاه سرچشمه واقع شده است. عرض بستر این چشمه به 15 تا 18 متر می‌رسد و پس از عبور از پل طوقچی و خیابان سروش، پس از چند کیلومتر به هفتون می‌رسد.

چشمه خوراسگان: این چشمه از دو منبع سرچشمه می‌گیرد: یکی در محل باغ مراد و دیگری در پای قلعه. این دو چشمه پس از طی مسافتی به هم می‌پیوندند و چشمه باقرخان را تشکیل می‌دهند. این چشمه پس از پیمودن مسافتی به خیابان بزرگمهر می‌رسد و از بزرگترین چشمه‌های اصفهان به شمار می‌آید.

چشمه راهروان: این چشمه در ضلع جنوبی خیابان احمدآباد و در محله قدیمی باغ مراد واقع شده است. عرض این چشمه 9 متر است و در 30 متری سرچشمه خوراسگان قرار دارد. آب آن پس از عبور از خیابان سروش به "راهروان" می‌رسد.

چشمه‌های کوه صفه: کوه صفه، نگین سبز اصفهان، میزبان چشمه‌های متعددی است که از جمله آنها می‌توان به چشمه نی، چشمه نی (مقابل حسن آباد)، چشمه قطار، چشمه خاجیک، چشمه گل زر، چشمه علی، چشمه لنگ و چشمه درویش اشاره کرد.

چشمه‌های شاه کوه: در دامنه‌های شاه کوه نیز چشمه‌های خنک و گوارایی مانند چشمه تونی، چشمه لاتاریک، چشمه بابا عبدالله، چشمه سنجد و چشمه روچهار جاری هستند.

چشمه‌های کوه کلاه قاضی: کوه کلاه قاضی نیز چشمه‌های زیبایی دارد که از جمله آنها می‌توان به چشمه بخش علی، چشمه لاگرا، چشمه آب بید، چشمه قدری، چشمه تونی و چشمه صادق (چشمه آب گل) اشاره کرد.

تالاب‌ها:

• تالاب گاوخونی: در 140 کیلومتری شرق اصفهان، تالاب گاوخونی، نگینی درخشان در دل کویر خودنمایی می‌کند. این تالاب، پذیرای زاینده رود، پرآب‌ترین رودخانه دائمی ایران، است و به عنوان یکی از مهم‌ترین تالاب‌های کشور شناخته می‌شود. تالاب گاوخونی، زیستگاه پرندگان و جانوران مختلفی است و از جمله جاذبه‌های طبیعی بی‌نظیر ایران به شمار می‌رود.
• 
  تالاب‌های دیگر: علاوه بر تالاب گاوخونی، در اطراف شهرهایی مانند سده و نجف آباد نیز تالاب‌های متعددی وجود دارد.

بیابان‌ها:

• بیابان‌های اطراف اصفهان: در اطراف اصفهان، بیابان‌های وسیعی مانند کویر ابرقو و کویر مرکزی ایران واقع شده‌اند که در نوع خود، زیبایی خاص و منحصر به فردی دارند.

اهمیت:

چشمه‌ها و تالاب‌های اصفهان، نقشی حیاتی در حفظ تعادل اکوسیستم منطقه دارند و منبع تامین آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعت به شمار می‌روند. علاوه بر این، این تالاب‌ها و چشمه‌ها، از جاذبه‌های طبیعی بی‌نظیر ایران هستند که هرساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کنند.