پارسا کارشناسی ارشد 1394
موضوع: جغرافیا
پدیدآور: صفیه حسنی 
استاد راهنما: مرتضی توکلی 
استاد راهنما: غریب فاضل‌نیا 
استاد مشاور: صادق اصغری لفمجانی
دانشگاه زابل، دانشکده ادبیات و علوم انسانی
چکیده

زمین منبع طبیعی است که نقش کلیدی در تولید محصولات کشاورزی دارد به طوری که می‌تواند به صورت منفی یا مثبت از فعالیت‌های بشر تأثیر پذیرد. تغییر کاربری اراضیِ کشاورزیِ روستایی، نوعی تهدید برای بخش کشاورزی محسوب می‌شود و در آینده نزدیک می‌تواند تأمین امنیت غذایی و ضریب خودکفایی را به مخاطره اندازد. تغییر کاربری اراضی به معنای تغییر در نوع استفاده از زمین است که این تغییرات نتیجه فعل و انفعالات پیچیده عوامل متعددی چون: سیاست، مدیریت، اقتصاد، فرهنگ، رفتار انسانی و محیط هستند؛ که این عوامل به طور مستقیم و غیر مستقیم تاثیرات فراوانی بر امنیت آب و غذا دارد. بر این اساس، تحقیق حاضر درصدد است تا به آسیب‌شناسی تاثیر تغییرات کاربری اراضی کشاورزی بر تولید مواد غذایی(روستاهای دارای طرح هادی شهرستان تایباد) بپردازد. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی می‌باشد که در آن 27 روستا مورد بررسی قرار گرفته است. در جمع‌آوری داده‌ها، طیف گسترده‌ای از شاخص‌های مطرح در هر یک از ابعاد اقتصادی و اجتماعی مورد توجه بوده است که در دو سطح خانوار و روستا مورد بررسی قرار گرفته‌اند، در تکمیل پرسشنامه‌های روستا، عمدتاً خبرگان محلی، اعضای شورای اسلامی روستا و دهیاران مورد توجه بوده‌اند. برای تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از پرسشنامه‌ها و فرم‌های مشاهدات میدانی نیز از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تحلیل‌های آماری و فضایی استفاده شده است. نتایج کلی دو فرضیه مورد بررسی مبین این واقعیت است که با توجه به معنادار بودن آزمون T تک نمونه‌ای در فرضیه اول تحقیق می‌توان بیان کرد که اجرای طرح هادی روستایی منجر به تغییر کاربری اراضی کشاورزی شده است. همچنین نتایج به دست آمده از آزمون T تک نمونه‌ای در راستای فرضیه دوم تحقیق نشان می‌دهد که در روستاهایی که اراضی کشاورزی تغییر کاربری صورت گرفته، تولید مواد غذایی کاهش یافته است.