حدود رویان و پیشینه تاریخی آن
منطقه رویان کهن یکی از نواحی غربی طبرستان بوده و شامل شهرستانهای نور، نوشهر، چالوس، کلاردشت (کلار)، عباسآباد (لنگا)، تنکابن و رامسر (سختسر) میشده است. گاهی مرز غربی آن تا رودسر (هوسم) ادامه مییافت. مردم این منطقه به زبان طبری و گویش طبری رویانی که زبان اسپهبدان طبرستان نیز بود، سخن میگفتند.
به گفته ابن فقیه همدانی، رویان یکی از کورههای طبرستان بوده و از شهرهای آن میتوان به چالوس، لارز، شرز و بذشوارجر اشاره کرد. در حدودالعالم نیز ناتل، چالوس و کلار از کورهٔ رویان و جزئی از خاک طبرستان معرفی شدهاند.
رویان به سرزمینی آباد در غرب مازندران گفته میشد که شامل مناطق و شهرهای زیر بوده است:
- منطقه کجور: از رود چالوس تا رود هراز شامل خاچیک (نوشهر)، سولده (نور)، علمده، ناتل، چمستان، بلده، زندرستاق، پنجک رستاق، زانوس رستاق، میخساز رستاق، خورشید رستاق، خیررودکنار، بندی پی چلندر
- منطقه کلارستاق: از نمکابرود تا رود چالوس در جلگهٔ بیرون بشم و میان بشم شامل چالوس، هچیرود، مرزن آباد (مزنه)، کلاردشت (کلار)
- منطقه لنگا: از نمکابرود تا آب نشتا شامل عباسآباد، نشتارود، کلارآباد، پلنگ کلا و ساقی کلا
- منطقه تنکابن: از آب نشتا تا آب شیرود شامل شهسوار، خرمآباد، شیرود، گلیجان، چالکش، سه هزار و دوهزار
- منطقه سختسر: از آب شیرود تا رودخانه سرخانی شامل سختسر (رامسر)، اشکور شرقی، جورده
- منطقه هوسم: از رودخانه سرخانی تا آب ملاط شامل رودسر، املش، چابکسر و کلای چای و اشکور غربی
- منطقه الموت: از رودبار زیتون تا طالقان شامل رودبار الموت شرقی و رودبار الموت غربی
- منطقه طالقان: شامل بالا طالقان، میان طالقان و پایین طالقان
- منطقه لورا: شامل دهکدههای کنار رود کرج تا دوآب شهرستانک
- منطقه ارنگه: شامل دهکدههای کنار رود کرج از دوآب شهرستانک به طرف کرج
- منطقه رودبار قصران: شامل شمیرانات و دهکدههای کنار رودخانه جاجرود به انضمام لواسان بزرگ
- منطقه لارقصران: شامل دهکده شعبه اصلی هراز با مراتع میان کوههای خرسنگ و خاتون بارگاه تا دهنه زیر پلور و لاریجان
این مناطق تحت فرماندهی اسپهبدان طبرستان بوده و از لحاظ تاریخی و فرهنگی بخشی از هویت طبرستان را تشکیل میدادند.
نظر شما