مسجد جامع مکی زاهدان: نماد مقاومت و همبستگی اهل سنت ایران

تاریخچه و اهمیت مسجد جامع مکی

مسجد جامع مکی زاهدان یکی از بزرگ‌ترین مساجد اهل سنت حنفی در جهان و مشهورترین مسجد اهل سنت ایران است که در شهر زاهدان، مرکز استان سیستان و بلوچستان، قرار دارد. ساخت این مسجد در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی توسط عبدالعزیز ملازاده، یکی از روحانیان شناخته شده اهل سنت ایران در سیستان و بلوچستان، آغاز شد.

ویژگی‌های معماری و ساختاری مسجد جامع مکی

بنای اولیه مسجد دارای دو مناره با ارتفاع ۳۷ متر بود که با گذشت زمان و افزایش جمعیت و نیاز به فضای وسیع‌تر برای عبادت، در چند مرحله توسعه و گسترش یافت. در سال ۱۳۷۰، مرحله اول توسعه مسجد در سه طبقه زیرزمین، همکف و طبقه اول شروع شد و نزدیک به ۲۰ سال طول کشید. نمای بیرونی مسجد جامع مکی بسیار به مسجد سلطان احمد ترکیه نزدیک است و فضای داخلی آن نیز به مسجد النبی در مدینه شباهت دارد.

این مسجد با زیربنای ۳۳۰۰۰ متر مربع، چهار مناره به ارتفاع ۹۲ متر و ۵۲ گنبد دارد. ارتفاع گنبد مرکزی آن ۴۶ متر است. ساخت این مسجد همچنان با کمک‌های مردمی و خیرین ادامه دارد.

توسعه و گسترش مسجد جامع مکی

ساخت اولیه این بنا به سال ۱۳۵۳ برمی‌گردد و اولین مرحله توسعه آن در سال ۱۳۷۰، بیست سال پس از تأسیس مسجد، انجام شد. در طول اولین مرحله توسعه، بیشتر به بازسازی و طراحی داخلی نمای مسجد پرداخته شد. در سال ۱۳۹۰، بازسازی نمای بیرونی شروع شد و سعی شد که با معماری بقیه مساجد ایران متفاوت باشد. نمای بیرونی مسجد جامع مکی شبیه مساجد ترکیه است و در این میان بیشترین شباهت را به مسجد سلطان احمد دارد. درون آن نیز از مسجد النبی الهام گرفته شده است. طراحی بنای مسجد و معماری داخلی آن کاری از هنرمندان ایرانی است. مردم بومی داوطلبانه و بدون دریافت دستمزد در ساخت این بنا همکاری کرده‌اند و هزینه آن را خود تأمین می‌کنند.

نقش اجتماعی و فرهنگی مسجد جامع مکی

مسجد جامع مکی زاهدان به عنوان بزرگ‌ترین مسجد زاهدان و محل برگزاری نماز جمعه شهروندان اهل تسنن، نقش مهمی در تقویت پیوندهای اجتماعی و فرهنگی میان مردم این منطقه ایفا می‌کند. این مسجد میزبان کلاس‌های آموزشی، نشست‌های فرهنگی و مراسم مذهبی مختلفی است که نقش مهمی در تقویت پیوندهای اجتماعی و فرهنگی میان مردم این منطقه ایفا می‌کند.