موزه پست و ارتباطات زاهدان، یکی از مراکز فرهنگی و تاریخی مهم در جنوب شرقی ایران است که در ساختمان قدیمی اداره ایالتی پست و تلگراف بلوچستان و سیستان قرار دارد. این موزه نه تنها بازتاب دهنده تاریخ پست و تلگراف در این منطقه است، بلکه نشان‌دهنده پیشرفت‌های فناوری ارتباطات در دوره‌های مختلف نیز می‌باشد.
 

تاریخچه ساختمان

ساختمان موزه در دوره رضاشاه پهلوی، در سال ۱۳۱۲ هجری شمسی، با معماری بومی اقلیم گرم و خشک منطقه زاهدان ساخته شده است. این بنا نمونه‌ای از تلفیق هنر معماری محلی با نیازهای اداری و فناورانه آن دوره است و از این رو دارای اهمیت تاریخی و فرهنگی بسیاری می‌باشد.
 

مجموعه‌ها و نمایشگاه‌ها

در این موزه، مجموعه‌ای از تمبرهای تاریخی، دستگاه‌های رادیو لامپی، تلفن سلطنتی رومیزی، ترازو و تمبرزن‌ها نگهداری می‌شود. این اقلام نه تنها ابزارهای ارتباطی قدیمی را به نمایش می‌گذارند، بلکه نشان‌دهنده سیر تحول فناوری ارتباطات از گذشته تا به امروز هستند.
 

نقش مهم در ارتباطات رادیویی

این ساختمان علاوه بر فعالیت اصلی خود به عنوان اداره پست و تلگراف، در سال ۱۳۳۸ با نصب اولین فرستنده رادیویی یک کیلوواتی، به عنوان مرکز و ایستگاه رادیویی جنوب شرق فعالیت می‌نمود. در این دوره، برنامه‌هایی به زبان‌های سیستانی و بلوچی تهیه و ارسال می‌شدند که به تقویت فرهنگی و ارتباطی منطقه کمک شایانی می‌کرد.

در سال ۱۳۴۲، با نصب فرستنده صد کیلوواتی، این ایستگاه به یکی از مراکز اصلی پخش برنامه‌های رادیویی برای کشورهای شبه قاره هند (افغانستان، پاکستان و هندوستان) تبدیل شد. برنامه‌هایی به زبان اردو و هندی از این محل پخش می‌شدند و به این ترتیب، نقش مهمی در ارتباطات بین‌المللی منطقه ایفا می‌کرد.
 

نتیجه‌گیری

موزه پست و ارتباطات زاهدان، با داشتن مجموعه‌های گوناگون و ارزشمند، تاریخچه‌ای از پیشرفت‌های فناوری و ارتباطات در منطقه جنوب شرقی ایران را به نمایش می‌گذارد. این موزه نه تنها یک مرکز فرهنگی و تاریخی مهم است بلکه به عنوان یادگاری از دوران پیشرفت و توسعه ارتباطات در این منطقه، نقش مهمی در آگاهی بخشی به بازدیدکنندگان و نسل‌های آینده دارد. بازدید از این موزه می‌تواند تجربه‌ای غنی و آموزشی برای علاقه‌مندان به تاریخ و فناوری باشد.