موضوع : شهرشناسی | قم شناسی

نقش قم در شعر و ادبیات از صفویه تا پایان قاجار

قم، به عنوان یکی از مراکز مهم شعر و ادبیات ایران، در دوره صفویه به دلیل تمرکز ویژه این سلسله بر شعر مذهبی، به کانون توجه شاعران بزرگ تبدیل شد. این حرکت ادبی، که با حمایت صفویان به اوج خود رسید، تا پایان دوره قاجار ادامه یافت. تذکرهٔ سخنوران قم به جمع‌آوری و معرفی زندگی و شعر صد و ده شاعر بزرگ قم از این دوره پرداخته است.

از این تعداد، شصت و چهار نفر مربوط به دوره صفویه هستند که هم‌زمان با رشد و شکوفایی فرهنگی و مذهبی این دوره فعالیت می‌کردند. ویژگی برجسته این دوران، توجه به شعر در زمینه‌های مذهبی و عرفانی است که بستر مناسبی برای پرورش شاعران متعدد فراهم کرد.

از طرف دیگر، سیزده نفر از این شاعران به دوره قاجار تعلق دارند. دوران قاجار، به ویژه در عهد ناصرالدین‌شاه، همچنان با رویکردی نسبتاً سنتی به شعر برخورد می‌کرد، اما شعرایی نظیر قا آنی، بیدل دهلوی و مفتون همدانی هنوز محبوبیت داشتند و به سبک‌های نوآورانه‌تر روی آورده بودند. در این دوره، قم همچنان به عنوان یکی از مراکز ادبی مهم باقی ماند که تحت تأثیر فضای سیاسی و اجتماعی نیز قرار داشت.

باقی شاعران مورد توجه این تذکره از دوره ایلخانیان تا صفویه فعالیت داشتند و به این ترتیب، قم به عنوان یک جایگاه ادبی دیرینه و تعریف‌شده در تاریخ ایران شناخته می‌شود. این شهر با تاریخ غنی خود در زمینه‌ شعر و ادبیات همواره توانسته است به حفظ و گسترش ارزش‌های فرهنگی و ادبی کمک کند.

نظر شما