موضوع : شهرشناسی | قم شناسی

حاج اسحاق خان خلج؛ امیر و شاعر برجسته دوره ناصری

حاج اسحاق خان خلج، فرزند محمد حسین خان خلج، از چهره‌های برجسته دوره ناصری بود که در عرصه‌های نظامی و ادبی فعالیت داشت. او با علی اکبر فیض، متولی مزار فتحعلی شاه و مؤلف تذکره شعرای قم، هم‌دوره و آشنا بود. اسحاق خان در ابتدا به زراعت و فلاحت مشغول بود و سپس با توصیه میرزا یوسف مستوفی‌الممالک، به عنوان سرهنگ فوج خلج منصوب شد. به علت خدمات برجسته در شیراز، توسط ناصرالدین شاه به مقام سرتیپی ارتقاء یافت و به کلات اعزام شد، جایی که به یکی از سرداران و امیران نامدار عهد ناصری تبدیل گشت.

علی اکبر فیض، در تذکره خود درباره او می‌نویسد: «حاجی اسحاق خان، خلف الصدق محمد حسین خان خلج، دارای مجدی بزرگ، نفس نجیب، قدر و منزلتی بلند و سعه‌صدر فراوان بود. اجداد و بزرگانش در این دولت ابدمدت (عهد ناصری) همیشه صاحب مناصب والا و مراتب ارجمند بودند.»

از جمله آثار شعری حاج اسحاق خان، این ابیات زیر زبانزد است که نمایانگر قدرت تخیل و بیان شاعرانه اوست:

«چو شد خورشید خاور طالع از این طارم اخضر
سپهر از کسوت زرّین به خود بربست صد زیور

برآمد ماهی زرّین و درهم ریخت از سهمش
هزاران زورق سیمین درین دریای پهناور

هویدا گشت از طرف افق حور بهشتی رخ
چنان گز چهره ی حور بهشتی درکشی معجر»

حاج اسحاق خان خلج با نگارش این اشعار به میدان ادبی نیز گام نهاد و توانست نام خود را به عنوان یکی از چهره‌های مهم آن دوره، در ذهن مردم و تاریخ به یادگار بگذارد.

نظر شما