چهارشنبه 13 تیر ,1375 3 ژوئیه ,1996 سال چهارم , شماره 1009

تعدادی از اعضای اتحادیه می گویند حق با شهرداری است و حاضرند طبق
قرارداد به تعهدات خود عمل کنند, اما. . .
سراسر تاریخ عصر نوین جهان, به ویژه در کشورهایی که اصطلاحا در زمره
باشگاه در حال توسعه طبقه بندی شده اند, از کشاکش میان دو عنصرنو و
کهنه انباشته است. (این, البته جدا از بحث میان سنت ومدرنیسم
است که برخی کهنه گرایان برآنند از طریق مغالطه آن را به جنگ میان
کهنه و نو تعبیر کنند). در این کشاکش, طبیعی است که عنصر تحول, بنا
به ماهیت خویش و ضرورت عصر, خواهان به پیش بردن زندگی منطبق با
تحولات روزگار است; اما عنصر ثبات, این تحول را خوش نمی دارد. حکایت
تغییرات شگرفی که در 7 سال اخیر در سیمای فیزیکی شهر تهران رخ داده
و مقاومتهایی که برآن می شود, از همین دست است.
نهاد شهرداری, در همه جای جهان از جمله کشورهای پیشرفته, دارای
آنچنان مسئولیتها و اختیارات گسترده ای است که بخش اصلی زندگی
شهرنشینان را دربر می گیرد و مستقیما به هدایت آن می پردازد. این
مسئولیتها و اختیارات, به شهرداریها و به ویژه شهرداریهای کلان شهرها
ماهیتی نیرومند بخشیده است که با تکیه بر آن, این نهادها می توانند
زندگی فوق العاده بغرنج میلیونها انسان را در پیچیده ترین بافت انسانی
ممکن, با هزینه ای معقول و متناسب اداره کنند.
در ایران, طی دهها سالی که از پیدایی نهاد بلدیه و سپس شهرداری
می گذرد, کمتراز این اختیارات استفاده شده است, حال آنکه رشد
روزافزون فیزیکی و جمعیتی شهر تهران, شرایط را به جایی رسانده است که
ذره ای درنگ برای دگرگونی در بنیادهای این ابرشهر جایز نیست که حتی
شمار دقیق جمعیت ساکن در آن را کسی نمی داند.
و اما جنجال اخیر برسر میدان میوه و تره بار جدید شهر تهران! هنگامی
که شرایط سیاسی گروهی را برآن وامی دارد تا فرصت را برای تسویه
(یاتصفیه) حسابهای گروهی و جناحی مناسب بشمارند, آنگاه کم نیستند
روبهانی که قلب شیر را در سینه خود می یابند و اگر نباشد این هوشیاری
و سیاستگذاری سنجیده در اتخاذ تصمیمات و عملکرد بخشهای ذیربط, قطعا
آن روبه صفتان و بدخواهان از دامن زدن به چنین جنجالهائی از هیچ تلاش
مخربی دریغ نخواهند کرد.
کوچ
روز دهم خردادماه 1374 برای ساکنان پیرامون میدانهای سنتی میوه و
تره بار تهران شامل میدان شوش, میدان قبله, میدان طاهری, میدان
شفیعی بزرگ و میدان شفیعی کوچک به یاد ماندنی است.
در این روز, انتظار دهها ساله آنها برای انتقال این میدانها به خارج
از محدوده مرکزی شهر تهران به پایان رسید. مردم این مناطق با
اجتماع درسرکوچه ها و محله های اطراف این انتقال را با شادمانی نظاره
می کردند.
پس از یک سال
این روزها یک سال از زمان انتقال میدانهای میوه و تره بار تهران
می گذرد. اگر ازسرپل امامزاده معصوم (س) به سمت میدان رازی عبور
کنید, شاهد رفت و آمد روان خودروها هستید.
یک راننده وانت در پاسخ به این پرسش که آیا پارسال و در زمان دایر
بودن میدان طاهری نیز از این خیابان (هلال احمر) عبور می کردی و آیا
رفت و آمد خودروهابا آن زمان را می توانی مقایسه کنی می گوید: در
زمان دایر بودن این میدان میوه و بار, از چهارراه عباسی که
می گذشتیم, ترافیک سنگینی به واسطه ورود انواع خودروها به میدان در
این خیابان ایجاد می شد و این درصورتی بود که در خیابانهای فرعی همین
محدوده وضع بسیار کشنده بود, ولی در حال حاضر نسبت به آن زمان رفت و
آمد در این خیابان و خیابانهای اطراف بسیار روان شده است.
تعداد پرشماری از ساکنان اطراف میدان طاهری و میدان شوش پس از یک
سال ازانتقال این میدان معتقدند که زندگی در این منطقه آسانتر شده
است.
چرا ساکت هستید
سالن مبنا در محل نمایشگاه بین المللی تهران محل تجمع مدیران یکی از
نهادهای انقلاب اسلامی است که در گردهمایی سالانه این نهاد شرکت
کردند. در فاصله ای که به عنوان زمان استراحت برای کار سمینار درنظر
گرفته اند به همراه سایر دوستان خبرنگار ایستاده ایم که یکی از دوستان
مرا به کناری کشید و در حالی که ملتهب بود گفت: چرا چیزی نمی نویسید
چرا پاسخ نمی دهید
می پرسم چه باید بنویسیم پاسخ چه کسی را باید بدهیم
بریده یکی از روزنامه های عصر را نشان می دهد و می گوید: آیا سخنان
آقای. . . دبیر اتحادیه صنف بارفروشان را درخصوص میدان مادر و
میدانهای سنتی نخوانده ای و آیا او درست می گوید
می گویم: نظر خودت چیست
می گوید: من که باورم نمی شود. هر فرد دیگری هم که کمی از ماجرا خبر
دارد. باور نمی کند.
چند روز بعد قرار براین می شود که درخصوص مجادله اتحادیه صنف
بارفروشان وسازمان میادین میوه و تره بار و فرآورده های کشاورزی
گزارشی تهیه کنم.
کمی به عقب برگردیم
میدان در مفهوم عام خود به عنوان یک ارگانیسم زنده شهری با ساختار
فضایی و عملکرد معین خود که عبارت است از دریافت فرآورده های گوناگون
(میوه و تره بار) از باغداران, کشاورزان, منابع صادراتی از یک سو و
عرضه این محصولات به خریداران کلی, جزیی و خرده فروشان از سوی دیگر و
به حداقل رساندن ضایعات در این فراشد, پیوسته از ارکان اصلی شهرها
محسوب شده و در روند تکامل فضایی و عملکردی خود به صورت مقوله
پیچیده ای در اقتصاد شهری درآمده است.
تهران به عنوان بزرگترین مادرشهر کشور, نقش تعیین کننده ای در
سازماندهی, توزیع و مصرف میوه و تره بار دارد. تامین و تدارک بار
موردنیاز مناطق بیستگانه شهری ,تامین و تدارک میوه و تره بار
موردنیاز واحدهای صنعتی مستقر در شهرهای اقماری روستاشهرها و
روستاهای اطراف تهران و توزیع میوه و تره بار در سطح شهرهای بزرگ و
عملکرد کلان شهری تهران حوزه عملکرد میدان میوه و بار تهران است. در
میدانهای سنتی تهران سالانه 4 میلیون تن میوه و تره بار از طرق مختلف
توزیع می شود.
نبود هیچ تناسب منطقی بین تواناییهای بالقوه فضایی بین میدانهای
سنتی تهران با حجم معاملات روزانه معادل 13 هزار تن و موقعیت استقرار
این میدانها در شلوغترین و پررفت و آمدترین و قدیمی ترین بافتهای شهر
موجب ناهنجاریهای گوناگونی برفضاهای پیرامون این میدانها شده بود.
. اختلال در زمینه بهداشت, اختلال در ترافیک منطقه, اختلال در سیستم
دفع آبهای سطحی, اختلال در نظام دفع زباله, اختلال در سیستم دفع
فاضلاب, اختلال در نمای عمومی شهر, ایجاد آلودگیهای صدا, هوا و محیط
زیست, ایجاد فعالیتهای غیرقانونی در رابطه با میدان در محلات اطراف
آن, ضایعات بیش از اندازه کالاهای عرضه شده, عدم امکان کنترل بر
سیستم عرضه و تقاضا و نحوه قیمت گذاری و.. . از جمله دلایلی بودند که
علیرغم گذشت 33 سال از تصمیم اولیه برای انتقال این میدانها بالاخره
در سال 1369 به عنوان خواست همگانی شهروندان و یک بار سنگین و جدی بر
دوش مسئولین اجرائی نظام و به ویژه اداره کنندگان شهر تهران سنگینی
کرده و مسئولین را مصمم بر طراحی صحیح و اجرای طرح انتقال میادین
سنتی واقع در شهر تهران به خارج از محدوده مرکزی و پرجمعیت شهر
کرد.
یک کارشناس در این باره می گوید: از زمانی که طرح انتقال میدانهای
سنتی به میدان مرکزی صورت جدی گرفت انواع مقاومتها صورت پذیرفت تا
اینکه در 27 آذرماه سال 1373 قرارداد انتقال قطعی با اتحادیه صنف
بارفروشان تهران منعقد شد.
فقط 1600 نفر!
دوست مطبوعاتی که در سطور قبل از او یاد کردم از من پرسید: تعداد
اعضای اتحادیه صنف بارفروشان تهران چند نفر است که این همه هیاهو
می کنند و اینقدرتوانایی دارند که در تحقق یک خواسته به حق و آرزوی
دیرینه شهروندان چنین مشکل ایجاد می کنند.
همین سئوال را باسید احمد قدسی مدیر میدان مرکزی در میان
می گذارم.
قدسی می گوید: زمانی که قرار بود کار طراحی برای میدان مرکزی شروع
شود و تعدادغرفه ها در مرحله اول ساخته شود, 796 نفر از سوی
اتحادیه به سازمان میادین معرفی شدند. در زمان انتقال تعداد اعضا
1000 نفر و پس از قطعی شدن کار تعداد اعضا 1600 نفر شدند.
وی می گوید: افزایش دادن تعداد اعضای اتحادیه صنف بارفروشان تهران از
سوی رهبران اتحادیه اولین تخلف و عدول از تعهدات توسط این صنف
است.
از اتحادیه ناراضی هستیم
کامیون نارنجی رنگ 10 تن در کنار برادر کوچکترش و در یک محوطه تمیز
در میدان مرکزی شهر در یکی از غرفه های سالن آ14 پارک شده و دو
کارگر جوان با پشتکارهندوانه ها را از کامیون بزرگ به کوچک حمل
می کنند.
در گوشه ای دیگر پیرمرد زنده دلی فضای سبز داخل میدان مرکزی را آبیاری
می کند.
وانتهای حامل میوه و تره بار که به راحتی در خیابانهای عریض میدان
مرکزی عبورمی کنند از دیگر صحنه هایی است که در نگاه اول می شود در
میدان مرکزی دید.
. سیداحمد قدسی مدیر میدان مرکزی روبرویم نشسته است.
به او می گویم: کسانی که داستان اختلاف اتحادیه صنف میوه فروش را با
سازمان میادین وابسته به شهرداری دنبال می کنند می پرسند آیا تمام
اعضای اتحادیه با شمااختلاف دارند
قدسی می گوید: اینطور نیست. تعداد زیادی از اعضای اتحادیه می دانند که
حق با شهرداری است و حاضرند که براساس قرارداد منعقده بین شهرداری
تهران و اتحادیه تعهدات خود را انجام دهند.
وی ادامه می دهد: ما اسناد و مدارک زیادی در این باره داریم که
تعدادی از بارفروشان از عملکرد اتحادیه ناراضی هستند.
از او می خواهم که بعضی از اسناد مورد ادعا را نشان دهد. وی پوشه ای
که تعدادی ازاعضای اتحادیه برای مدیریت این میدان ارسال کرده است
و در آنها از عملکرداتحادیه اظهار نارضایتی شده است را نشان می دهد
که در همین صفحه آنها را می بینید.