محبوبه توکلی (چرم محبوب)

موزه آذربایجان به عنوان یکی از برجسته‌ترین گنجینه‌های فرهنگی ایران، در شهر تاریخی تبریز قرار دارد. این موزه با قرارگیری در کنار مسجد کبود، نمادی از تاریخ و تمدن غنی ایران به شمار می‌رود و به عنوان دومین موزه باستان‌شناسی کشور پس از موزه ملی ایران شناخته می‌شود.
 

تاریخچه تأسیس:
نقطه آغاز موزه آذربایجان به برگزاری نمایشگاهی از سکه‌های تاریخی در سال‌های ۱۳۰۶ و ۱۳۰۷ خورشیدی برمی‌گردد. این نمایشگاه در کتابخانه تربیت تبریز برگزار شد و جرقه‌ای برای تأسیس موزه‌ای دائمی در این شهر زد. اما احداث موزه تا سال ۱۳۴۱ به طول انجامید، زمانی که بنای موزه توسط محمدرضاشاه پهلوی افتتاح شد.

ساختمان و طراحی:
معماری موزه آذربایجان توسط آندره گدار، باستان‌شناس و معمار فرانسوی، با الهام از سنت‌های محلی آذربایجان طراحی شده است. این ساختمان در اردیبهشت ۱۳۳۷ خورشیدی ساخته شد و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
 

بخش‌های نمایشگاهی:
موزه آذربایجان از سه طبقه اصلی و چند بخش نمایشگاهی تشکیل شده است:

طبقه همکف:
در این بخش، آثار مربوط به دوران پیش از تاریخ و پیش از اسلام به نمایش گذاشته شده‌اند. از جمله این آثار می‌توان به سفال‌های کهن با قدمت هفت هزار ساله و مجسمه‌های تاریخی همچون “الهه زن” اشاره کرد.
 

طبقه اول:
این طبقه آثار اسلامی مهمی از سده‌های گذشته را در خود جای داده است. قدیمی‌ترین آثار این طبقه متعلق به سده چهارم هجری هستند و سبک‌های هنری مانند خط کوفی و نقوش اسلیمی در آنها مشاهده می‌شود. علاوه بر این، سالن سکه‌ها و مهرهای تاریخی، نمایشی از تاریخ اقتصاد و هنر در ایران ارائه می‌دهد.
 

طبقه زیرزمین:
زیرزمین موزه، خانه مجسمه‌هایی است که نمایانگر تاریخ و اخلاق انسان در طول زمان هستند. این مجسمه‌ها توسط احد حسینی، به سفارش اولین رئیس موزه، ساخته شده و دیدگاه‌های فلسفی و اجتماعی قرن بیستم را منعکس می‌کنند.
 

نتیجه‌گیری:
موزه آذربایجان، با نمایش گسترده‌ای از آثار باستانی و هنری، نقش مهمی در حفظ و ترویج فرهنگ و تاریخ ایران ایفا می‌کند. این مکان نه تنها یک منبع بی‌بدیل برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به تاریخ است، بلکه به عنوان یک جاذبه گردشگری، توجه بسیاری از بازدیدکنندگان داخلی و خارجی را به خود جلب می‌کند. با گذری در میان این یادگارهای تاریخی، می‌توان به عمق تمدن و فرهنگ ایرانی پی برد و از زیبایی‌های هنر دوران‌های مختلف لذت برد.