پارسا کارشناسی ارشد 1402
پدیدآور: کبری جوان 
استاد راهنما: فریبا عدلی 
استاد مشاور: سمیه فریدونی
دانشگاه الزهرا (س)، دانشکده علوم‌تربیتی و روانشناسی
چکیده

امروزه موضوع یادگیری برای یادگیری در آموزش‌و‌پرورش به عنوان یک فرصت برای معلمان از اهمیّت بالایی برخوردار است که نیازمند سازوکارهای متناسب با اهداف فردی و سازمانی هست. با توجه به این موضوع، این پژوهش با هدف شناسایی فرصت ها و سازوکارهای های یادگیری معلمان دوره متوسطه شهرستان لنگرود انجام شد. رویکرد پژوهش کیفی بود و با روش پدیدارنگاری انجام شد. جامعه پژوهش را معلمان دوره متوسطه در سال تحصیلی 1401-1402 تشکیل می‌دهد. داده ها به روش مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته گردآوری شدند. مشارکت کنندگان در مصاحبه، 19 نفر از معلمان دوره متوسطه با روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند که به روش تحلیل مضمون با رویکرد آتراید و استرلینگ (2001) بررسی شدند. یافته‌های پژوهش به لحاظ قابلیت اعتبار، انتقال، تأییدپذیری و اطمینان‌پذیری تأیید شد. یافته‌ها نشان می‌دهد فرصت ها و سازوکارهای یادگیری معلمان در مدارس دوره متوسطه با موانع و چالش های فراوانی مواجه هستند، اما فرصت های یادگیری از نظر معلمان تحت مفاهیمی مانند؛ یادگیری رسمی و غیررسمی، یادگیری مادام العمر و یادگیری مبتنی بر دانایی قابل درک هست. از نظر مشارکت کنندگان فرصت‌های یادگیری با مفاهیم؛ یادگیری فردی، یادگیری گروهی، یادگیری سازمانی، یادگیری فراسازمانی و یادگیری فناورانه تجربه شده است که با سازوکارهایی مانند؛ ایجاد فضای یادگیری سازمانی؛ فراهم سازی منابع اطلاعاتی در مدرسه؛ زمینه سازی برای یادگیری فردی و گروهی؛ بستر سازی برای فرصت های مطالعاتی و فراهم سازی زمینه یادگیری ترکیبی قابل بهبود هستند. علاوه بر این نتایج، فرصت ها و سازوکارهای یادگیری با موانعی روبرو بوده است که عبارتنداز: موانع زمانی و مکانی یادگیری، انگیزه ناکافی و مشکلات اقتصادی، فرهنگ یادگیری و یادگیرندگی در مدرسه و عدم توازن بین فرصت های یادگیری و سازوکارهای آن. معلمان می‌توانند با این فرصت ها و سازوکارهای مناسب یادگیری پیامدهای مناسبی را در سطح مدرسه، خانه و خانواده و جامعه به ارمغان بیاورند. در نتیجه، مسئولین آموزش و پرورش با ایجاد فرصت‌ها و سازوکارهای یادگیری در بین دبیران دوره متوسطه می-توانند یادگیری برای یادگیری را بجای آموزش‌های غیراثربخش سازمانی توسعه دهند، تا یادگیری به معنای واقعی در بین دبیران به عنوان فرهنگ یادگیری نهادینه شود.