پیشنهاده کارشناسی ارشد 1397
پدیدآور: زینب پنام 
استاد راهنما: سید محمد رضی نژاد 
استاد مشاور: توحید صیامی
دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی
چکیده

زبان پدیده‌ای اجتماعی است که پیدایش آن به نخستین اجتماعات انسانی باز می‌گردد. زبان از بنیادی‌ترین گوهره‌های فرهنگ هر گروه از مردمی است که با هم زندگی می‌کنند. زبان، اولین ابزار برای برقراری ارتباط بین انسان‌ها و مهم‌ترین ویژگی انسان‌ها در برابر دیگر جانوران می‌باشد. درست همانطوری که پرندگان بال دارند انسان هم زبان دارد و این ویژگی خاص اوست. به نقل از یک ضرب المثل عربی: «زبان مرکبی است که می‌تواند انسان را تا دوردست‌ها ببرد» (اکبری و همکاران،1380:33). در طول تاریخ، بررسی و توصیف زبان و گویش‌های محلی موضوعی مهم و یکی از اهداف اصلی علم زبانشناسی به شمار رفته است. مطالعات نشان داده‌اند که تمامی زبان‌ها و گویش‌ها به عنوان نظامی زبانی، به یک اندازه خوب و برای رفع نیاز‌های ارتباطی مناسب بوده و هیچ زبانی بر زبان یا گویش دیگری برتری ندارد. تحقیق درباره‌ی گویش‌ها و لهجه‌های شمال ایران و کناره‌های بحر خزر به ویژه گیلکی، نخستین بار از سوی پژوهشگران اروپایی آغاز شد و زبان‌شناسان کشور‌های اروپا قبل از دانشمندان ما به تحقیق و بررسی گویش های ایرانی از جمله گیلکی پرداختند. این پژوهش درصدد بررسی تأثیر متغیرهای اجتماعی بر ویژگی زبانی واژگان است. با توجه به گستره متغیرهای اجتماعی، تحقیقات این پژوهش از نظر متغیرهای اجتماعی محدود به سه متغیر سن، جنسیت و تحصیلات میباشد تا تأثیر این متغیرها بر ویژگی زبانی واژگان در حوزه‌ی غیر رسمی را در گویش لنگرودی استان گیلان بررسی کند. امروزه بسیاری از گویش های ایرانی خاموش شده و بسیاری دیگر رو به فراموشی رفته اند و جای خود را به فارسی معیار یا دیگر گویش‌ها داده‌اند، در این بین، فناوری ارتباطات به این روند فراموشی سرعت داده است. پس باید هرچه سریع‌تر برای شناسایی، ثبت و توصیف گویش های رو به زوال ایرانی گام برداریم. در این پژوهش قصد داریم با بازشناسی لغت‌های کهن و نادر گویش لنگرودی استان گیلان به بررسی واژگان در حوزه‌ی غیر رسمی این گویش بپردازیم. در این پژوهش از واژگان استاندارد فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی برای بررسی تغییرات زبانی در حوزه ی زبانی غیر رسمی استفاده شده است.