اعتقاد به ارواح و اشباح، با وجود نبود شواهد علمی، پدیده‌ای گسترده و ریشه‌دار در تاریخ و فرهنگ‌های مختلف است. در این مقاله به بررسی ریشه‌های این باور، تاثیر عوامل روانی و اجتماعی بر آن و نگاه علم به این موضوع می‌پردازیم.

گستردگی باور به ارواح:

نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد بخش قابل توجهی از مردم در کشورهای مختلف به ارواح اعتقاد دارند. برای مثال، ۴۶ درصد آمریکایی‌ها و ۳۴ درصد بریتانیایی‌ها به وجود ارواح معتقدند.

دلایل باور به ارواح:

• ناپایداری‌های اجتماعی: تحقیقات نشان می‌دهد بی‌ثباتی و استرس می‌تواند باورهای فراطبیعی را تقویت کند. به عنوان مثال، در دوران همه‌گیری کووید-۱۹، تولید محتوای مربوط به موجودات فراطبیعی افزایش یافت.
• عوامل تکاملی: مغز انسان به گونه‌ای تکامل یافته که به دنبال تهدیدات بالقوه است. این امر می‌تواند منجر به تفسیر اشتباه پدیده‌های طبیعی به عنوان فعالیت ارواح شود.
• دلایل عاطفی: داستان‌های ارواح برای بسیاری سرگرم‌کننده هستند. همچنین، باور به زندگی پس از مرگ می‌تواند منبع آرامش برای کسانی باشد که از مرگ می‌ترسند.

تاثیر عوامل روانی:

• زمینه: اگر به شما گفته شود یک مکان جن‌زده است، احتمال بیشتری دارد که صداها و حرکات را به ارواح نسبت دهید.
• باورهای قبلی: کسانی که از قبل به ارواح اعتقاد دارند، بیشتر احتمال دارد تجربه‌های فراطبیعی داشته باشند.
• سوگیری شناختی: تمایل به نسبت دادن اتفاقات به قصد و نیت دیگران، حتی در مورد پدیده‌های طبیعی.

نگاه علم:

با وجود گزارش‌های زیاد از تجربه‌های فراطبیعی، تاکنون هیچ مدرک علمی برای اثبات وجود ارواح ارائه نشده است. دانشمندان معتقدند بسیاری از این تجربه‌ها را می‌توان با عوامل روانی، فیزیولوژیکی و محیطی توضیح داد.